ဘဂၤလားသို႔ျပန္၍
============
အိုက္ေဇာတြင္ (၆) လေလာက္နီၿပီး
ဘဂၤလားေဒခ်္ေရာက္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္အဆက္အသြယ္ျပဳလုပ္ရန္
ကိုရန္ႏိုင္ႏွင့္အကၽြႏ္ုပ္ အတူတူ ခရီးထြက္ခြာပါသည္။ ဆီးဆာမွတဆင့္ အာကုတၱလာ၊
အာကုတၱလာမွ တဆင့္ေဘာင္းကူသို႔ ခရီးဆက္သည္။ ေဘာင္းကူတြင္ ALP
ဥကၠဌခိုင္ရဲခိုင္ဟိနီ၍ ဥကၠဌခိုင္ရဲခိုင္ႏွင့္ လားတြိျဖစ္လိုက္ပါသည္။
လားတြိစဥ္က ကိုရန္ႏိုင္ဇာနီရာသို႔လားနီ၍မသိ အကၽြႏ္ုပ္တေယာက္တည္း
လားတြိျဖစ္ပါသည္။ ဥကၠဌမွာ ေဘာ္ဒီကတ္ရဲေဖာ္တေယာက္ႏွင့္အတူနီသည္။
ေဘာ္ဒီကတ္ရဲေဖာ္၏နာမည္ကိုကား မမွတ္မိလိုက္ပါယာ။
ေဘာ္ဒီကတ္ရဲေဖာ္က ဥကၠဌခိုင္ရဲခိုင္အား အကၽြႏ္ုပ္က အေလးမျပဳသျဖင့္
ေကာင္းေကာင္းစိတ္ဆိုးသည္ဟုဆိုသည္။ ေအေကာင္ ငါ႐ို႕ဥကၠဌကို
မေလးမခန္႔လုပ္ေတဟုေျပာေၾကာင္း ေနာက္မွ ကိုရန္ႏိုင္ေျပာျပ၍သိရသည္။
ေဘာင္းကူတြင္ တရက္ႏွစ္ရက္ နယ္စပ္ေခ်ာင္းကိုျဖတ္ရန္ အခ်ိန္ကိုေစာင့္ရသည္။
လမ္းျပလုပ္ပီးသူကို ေငြပီးရသည္။ ထိုဖက္ကမ္း ေဒဖက္ကမ္းအခ်က္ျပၿပီး
အေစာင့္ယွင္းေသာအခါ ေခ်ာင္းကိုျဖတ္ရသည္။ သို႔ေသာ္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕
ေခ်ာင္းကိုျဖတ္ၿပီးသည္ႏွင့္ BDR အေစာင့္ရဲႏွင့္တိုး၍ ခ်က္ခ်င္းအဖမ္းခံရသည္။
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕က အိႏၵိယဖက္မွ လာသည္ကိုမေျပာ။
ျမန္မာျပည္ကေ်က်ာင္းသားမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ စား၀တ္နီရီးအခက္အခဲေၾကာင့္
လြန္ခေသာ သံုးရက္အယင္က အႏိၵိယဖက္ကမ္းဟိ ရခိုင္သားမ်ားပါးက
အေငြအလွဴလားေကာက္ေၾကာင္း လိမ္ေျပာပါသည္။
အသူလမ္းျပေရလဲမီးေသာအခါ
ဘာ့စ္ကားထက္တြင္ အ၀တ္ျဖဴျဖဴ ၀ထုပ္ေဆာင္း၍ မုတ္ဆိတ္ႏွင့္ စိတ္သေဘာေကာင္းေသာ
၀ါႀကီးတေယာက္ႏွင့္ အသိျဖစ္၍ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အား သနားသျဖင့္
သူကလိုက္ျပေၾကာင္းေျဖလိုက္သည္။ အမွန္မွာ ေမာလဗီ ဗလီဆရာတေယာက္အား
ပံုေဖာ္ျခင္းျဖစ္သည္။ လူကိုျမင္ေကမွတ္မိဖို႔လားမီးေသာအခါ အတိအက်မွတ္မိေရဟု
လံုး၀အာမခံပီးလိုက္သည္။ ဇာနီရာက ကူးေရလဲေျပာေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္
ကိုရန္ႏိုင္က အႀကံထုတ္၍ BDR ရဲသားအား နယ္စပ္ေခ်ာင္းနားသို႔မွ်ားေခၚလားၿပီး
ေခ်ာင္းနားေရာက္လွ်င္ BDR ရဲသားအား ကန္ေက်ာက္၍ ထြက္ၿပီးကတ္ဖို႔ အႀကံရသည္။
သို႔ျဖင့္ BDR ရဲအား ေခ်ာင္းကမ္းနားသို႔ မွ်ားေခၚလားသည္။
ေခ်ာင္းနားသို႔ေရာက္ခါ ကိုရန္ႏိုင္က မကန္ေက်ာက္၀န္႔။
ေခ်ာင္းကိုျဖတ္ၿပီးေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္က ဖင္လီးနီလွ်င္
သီနတ္ႏွင့္အပစ္ခံရဖို႔စြာ ေၾကာက္၍ျဖစ္သည္။ တနီရာအေရာက္တြင္
ယုတၱိဟိေသာတနီရာအား ေအနီရာက ကူးေၾကာင္း အတိအက်ေျပာလိုက္သည္။ ေမာလဗီအိမ္ကို
ျမင္ေကမွတ္မိဖို႔လား မီးေသာအခါ မွတ္မိေတာင္ကလာဟု ရဲရဲ၀န္႔၀န္႔
အာမခံလိုက္သည္။ သို႔ျဖင့္ ရပ္ကြက္တိုင္း အိမ္တိုင္းကိုေခၚလားၿပီး
ေမာ္လဗီအိမ္ကို လိုက္ရွာခိုင္းသည္။ ထိုအိမ္ျဖစ္ႏိုးႏိုး
ေဒအိမ္ျဖစ္ႏိုးႏိုးျဖင့္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အား (၂) နာရီေလာက္
လိုက္ရွာခိုင္းသည္။ ငါရို႕ေရာက္ခ်ိန္က ေမွာင္နီယာ။ အိမ္ကို
ေကာင္းေကာင္းမမွတ္မိယာဟု အေၾကာင္းျပလိုက္သည္။ မတြိေသာအခါ စခန္းသို႔
ေခၚယူလားသည္။ ပေဇာင္ပိုင္ေယွာင္ ရွာတြိဖို႔လဲ။ ေမာ္လဗီကား အဂယင့္က မဟုတ္။
(ဆက္ရန္)
Saturday, June 25, 2016
ဇင္မေဘာက္မွသည္
ဇင္မေဘာက္မွသည္
============
အိုက္ေဇာ၌ အကၽြႏ္ုပ္လွည့္ပတ္ၿပီးနီပါသည္။ ကိုေမာင္ငါ႐ို႕အိမ္တြင္ တခဏနီၿပီး ကိုေလာ္မာ႐ို႕အိမ္တြင္ လားနီပါသည္။ ထိုအခ်ိန္က ကိုေလာ္မာအစ္မမွာ အပ်ိဳႀကီး၊ အကၽြႏ္ုပ္ထက္ အသက္ေလးငါးႏွစ္ႀကီးသည္။ အနီအထိုင္ ယဥ္ေက်းသိမ္မြိသည္။ အပ္ျခဳပ္သည္။ ကိုေလာ္မာက ေက်ာင္းဆရာလုပ္သည္။ ျမန္မာျပည္မွ မီဇိုးလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္သည္။ ေနာက္ မီဇူးေက်ာင္းဆရာတေယာက္အိမ္၌နီသည္။ သူ၏မယားမွာ မဏိပူရ ကသဲလူမ်ိဳးျဖစ္သည္။ သူက ျမန္မာေက်ာင္းသားလွဳပ္လွ်ားမႈ အၿခီနီမဟန္မွန္းသိ၍ အကၽြႏ္ုပ္အား ျပည္ထဲသို႔ ျပန္၀င္လားရန္ တိုက္တြန္းသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူ႔အိမ္တြင္ နီမေပ်ာ္၍ ဇင္မေဘာက္စခန္းသို႔လားနီသည္။
ဇင္မေဘာက္မွာ အိုက္ေဇာၿမိဳ႕၏အရွိေျမာက္ဖက္ သံုးမိုင္ခန္႔အကြာ ကၽြန္းရြာေခ်တရြာျဖစ္သည္။ အိုက္ေဇာမွာ ဇင္မေဘာက္သို႔ ဘာ့စ္ကားဟိသည္။ သို႔ေသာ္ မ်ားေသာအားျဖင့္ အကၽြႏၤုပ္႐ို႕က ၿခီက်င္လမ္းေလွ်ာက္လားတတ္သည္။ ဇင္မေဘာက္၌ အတူနီသည့္ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားမွာ ကိုေထြး (ယခု) အိႏၵိယ၊ ကိုထြန္းထြန္း (ယခု) ျမန္မာ။၊ ကိုေဇာ္ေဌး (ယခု) ၾသစေတ်းလ်၊ ကိုမိုး (ကေနဒါ)(ကြယ္လြန္)၊ ကိုျမင့္ေအး (ေနာ္ေ၀း)၊ ဆန္နီ၊ မိုးခ်ဳပ္ (ယခု) VOA သတင္းေထာက္။၊ ေငြတိုး၊ ကိုႏိုင္ (ယခု)(ျမန္မာ)၊ ေဒါက္တာေဇာ္၀င္းေအာင္ (ယခု) အေမရိက၊ မသင္းသင္းေအာင္ (ယခု)(ျမန္မာ) မဇႇ််ိမသတင္းစာအယ္တီတာခ်ဳပ္ လီယာဥ္ျပန္ပီးဆဲြသမား ကိုစိုးျမင့္ဇနီး၊ ကိုဗလ (ယခု) အိႏၵိယ၊ ကိုသန္းလင္း (ရခုိင္)(ေက်ာက္ေတာ္)(ကြယ္လြန္)၊ ကို၀င္းထြန္း (က်ဆံုး)၊ ဦးညြန္႔လွ (ကေနဒါ)၊ ေဒၚေမာ္လီ (ကေနဒါ)၊ ကိုလတ္ (ယခု) ၾသစေတ်းလ်၊ ကို၀င္းေအာင္ (ယခု) ၾသစေတ်းလ်၊ ကိုမင္းမင္း (ျမန္မာ)၊ ကိုဇင္ႏိုင္ (ျမန္မာ)၊ ကိုေမာင္ဖုန္း (အိုက္ေဇာ)၊ ကိုထြန္းရီ၊ (ျမန္မာ)၊ ကိုသန္းထြန္း (တီးတိန္)၊ ကိုသားႀကီး (ယခု) ၾသစေထ်းလ်။ ကိုလွထြန္းျဖစ္သည္။
စား၀တ္နီရီးအတြက္ ေက်ာင္းသားမ်ားက ၿမီတူး၊ လမ္းေဖာက္၊ ျခည္ခ်လုပ္ကတ္ရသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕က ရကၠန္းမခတ္တတ္သျဖင့္ ျမန္မာျပည္က ရကၠန္းသမားမ်ားအတြက္ ျခည္ခ်ပီးပါသည္။ ရကၠန္းသမ်ားမ်ားအတြက္ အက်ိဳးဟိေရပိုင္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အတြက္လည္း တြက္ေျခကိုက္သည္။ တခါတခါ ၿမီလားတူးရပါသည္။ တရက္နိၿမီလားတူးရေသာအိမ္မွာ ႏြားသတ္႐ံုျဖစ္နီသည္။ ႏြားထီးတေကာင္ကို သတ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း အတြိအႀကံဳျဖစ္ တြိဖူးျမင္ဖူးသည္ဟိေအာင္ ၿမီတူးသည္ကိုရပ္၍ ဤအတိုင္းထိုင္ၾကည့္နီပါသည္။ ႏြားမွာ အသတ္ခံရမည္ကိုသိ၍ လူကဲ့သို႔ မ်က္ရည္က်သည္။ မိမိမွာ ၿဂိဳဟိယင့္သားႏွင့္ ျပန္၍မခုခံ ဤအတိုင္းရာအသတ္ခံလားသည္။ ၿဂိဳႏွင့္တခ်က္ခတ္လိုက္လွ်င္ ဂြင္ခ်င္း အသက္ထြက္လားမည္မွာ အမွန္။ တိရိစၦာန္ျဖစ္ယင့္သားႏွင့္ လူထက္ပင္လွ်င္ သူေတာ္ေကာင္းစိတ္ဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဟိႏၵဴလူမ်ိဳးမ်ားက ႏြားသားစားျခင္းကို ေယွာင္ၾကည္ျခင္းျဖစ္မည္။ မသတ္အပ္၊ မစားအပ္ေသာအသက္ျဖစ္၍ မသတ္မစားျခင္းျဖစ္မည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ကား ဗုဒၶဘာသာဆိုေသာ္လည္း တြိမေယွာင္အကုန္သတ္၊ တြိမေယွာင္ အကုန္စားသည္။ လူျဖစ္ေသာ္လည္း တိရိစၦာန္ႏွင့္ ထူးမျခားနားျဖစ္သည္။
ဇင္မေဘာက္၌နီစဥ္အတြင္းထူးျခားသည္မွာ ၁၉၉၀ ခု World Cup ကမၻာ့ဖလားပဲြျဖစ္သည္။ ဂ်ာမဏီက မာရဒိုနာဦးေဆာင္ေသာ လက္ဟိခ်န္ပီယံ အာဂ်င္တီးနားကို ေနာက္ဆံုးဖိုင္နယ္တြင္ ၁ ဂိုး ၀ ျဖင့္ အႏိုင္ရလိုက္ေသာ အီတလီႏိုင္ငံ၌က်င့္ပေသာပဲြျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္ကတည္းကပင္ မီဇူရမ္ ကၽြန္းရြာေခ်တရြာ၌ပင္ ကမၻာ့ဖလားပဲြကို Live ၾကည့္႐ႈႏိုင္ၿပီးျဖစ္သည္။ ကိုမိုး၊ ေမာင္ဖုန္းႏွင့္ရင္းႏွီးေသာ မီဇူး၀ါႀကီးမလင္မယားအိမ္တအိမ္ဟိသည္။ မက္မန္းသီးမ်ားစြာသီး၍ မက္မန္းသီး၀စြာစားခရသည္။ မိုးဦးက် ၀ါးတုတ္ထြက္သျဖင့္ ေခ်ာင္းကိုလား၍ ၀ါးတုတ္လားခူးပါသည္။ ေခ်ာင္းကိုေရာက္ၿပီးမွ မိမိ႐ို႕နီရာ ဇင္မေဘာက္ရြာကို လွမ္းႀကည့္ေသာအခါ မယံုၾကည္ႏိုင္စရာ မိုးရိပ္ခဲမ်ားမွာ ရြာေအာက္ေတာင္ခါးပန္းမွ ပတ္လားနီသည္ကိုျမင္ၿပီးမွ မိမိ႐ို႕နီသည္မွာ မိုးထက္ျမင့္ေၾကာင္းသေဖာေပါက္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တခါတခါ အိမ္ကမယားသည္ကိုလည္း နင္႐ို႕တိမွာ ဇာျဖစ္ ေကာင္းခင္ဘံုကိုေရာက္ဖို႔က်ည္း ဆုေတာင္းနီကတ္စြာလဲ။ ကိုယ္႐ို႕ ေကာင္းခင္ဘံုအထက္မွာ ေရာက္နီစြာ အခုထက္ထိမသိကတ္လားဟု နတ္၍သြန္း၍ ေျပာမိပါသည္။ တခါတြင္ အကၽြႏ္ု္ပ္႐ို႕ေက်ာင္းသားမ်ားတဖက္ ဇင္မေဘာက္ရြာသားမ်ားတဖက္ ေဘာ္လံုးေက်ာက္ျဖစ္ပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ေက်ာင္းသားမ်ား (၇) ဂိုး ဂိုးမဟိ အျပတ္ ယံႈးသည္။
အကၽြႏ္ုပ္ ဇင္မေဘာက္စခန္းတြင္နီခိုက္ ေဒါက္တာမန္းျမင့္ဆိုင္က မဏိပူစခန္းမွ လာ၍ သင္တန္းပို႔ခ်ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ယခုနယ္သလန္ေရာက္ ကိုခ်ိဳဇံမွာ မဏိပူ Camp တြင္ ဟိသည္။ မွတ္မိနီမိသည္မွာ သင္တန္းတြင္ ေဒါက္တာေဇာ္၀င္းေအာင္ႏွင့္အကၽြႏ္ုပ္ Fighting ခ်ရျခင္းျဖစ္သည္။ ေဒါက္တာေဇာ္၀င္းေအာင္က တခ်က္ေဆာင့္ကန္လိုက္သည္ႏွင့္ မိမိမွာ တခ်က္တည္းႏွင့္ ထိုင္လဲက်လားပါသည္။ သင္းသင္းေအာင္ကား မိမၼသားဆိုေသာ္ျငားလည္း ေယာက္်ားမ်ားႏွင့္တန္းတူ အလြန္သတၱိေကာင္းေသာ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ၿပီး ေဒါင္က်က်ျပားက်က်ခံႏိုင္ရည္ဟိသည္။ ေတာ္လွန္ရီးလုပ္ခ်င္ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား စံနမူနာယူထိုက္သည္။ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ရီးအတြက္ စိတ္အထက္သန္ဆံုးမွာ ကို၀င္းထြန္းႏွင့္ ကိုျမင့္ေအးျဖစ္သည္။ ကိုဗလကား နာမည္ႏွင့္လူႏွင့္တျခားစီ အကၽြႏ္ုပ္ကဲ့သို႔ ပိန္ပိန္ေညႇာင္ေညႇာင္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံရီးအေတြးအေခၚေတာက္ေျပာင္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ၾကားသိခရသည္မွာ အေရးအခင္းတြင္း ေမာင္ေမာင္ေက်ာ္ႏွင့္အတူ ရွိထြက္တိုက္ပဲြ၀င္ခေသာ ရဲရဲေတာက္သူရဲေကာင္း ယုယုေမာ္သည္လည္း က်င္ဖိုင္းသို႔ေရာက္လာခေၾကာင္းၾကားသိခရသည္။ ျပန္ထဲသို႔ ျပန္၀င္လားသည္ကိုကား ေကာင္းေကာင္းစိတ္မေကာင္းျဖစ္မိသည္။ ဒူးမေထာက္လက္မေျမွာက္သူမ်ားထဲတြင္ အစ္မႀကီးေဒၚေမာ္လီလည္း ပါ၀င္သည္။ ကိုေထြး၊ ကိုထြန္းထြန္း၊ ကိုေဇာ္ေဌးမွာ မံုရြာဇာတိျဖစ္သည္။ ကိုမိုးကား ကရင္ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ျဖစ္ၿပီး ဘြင္းဘြင္းသမားျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ အိႏႎၵယသို႔ ဒုတိယတေခါက္ကူးျဖတ္စဥ္ ကိုသန္းေမာင္ႏွင့္အတူ ထရိပူရ ေဘာင္းကူးရြာ၌ေသာင္တင္နီစဥ္ ကိုမိုးကိုယ္တိုင္ဆင္းလာၿပီး အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အား ကယ္ထုတ္ခသူျဖစ္သည္။ ယခု ကေနဒါေရာက္ၿပီးမွ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ကြယ္လြန္လားခၿပီးျဖစ္သည္။ ကို၀င္းထြန္းကား ဘဂၤလားနယ္စပ္တြင္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ရီးအတြက္ ကြင္းဆင္းစဥ္ လုပ္ႀကံျခင္းခံလိုက္ရသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ Aizawl သို႔ ပထမတေခါက္ေရာက္စဥ္ ကို၀င္းထြန္းအိမ္ေထာင္မက်သိမ့္ပါ။ မေခါမီးတူမအား ခ်ဥ္းကပ္နီတုန္းကာလျဖစ္သည္။ ဒုတိယအႀကိမ္ေရာက္လာေသာအခါတြင္ကား အိမ္ေထာင္က်၍ ေဒလီသို႔ေရာက္နီၿပီးျဖစ္သည္။ န၀ဒရပ္ကြက္တြင္ ဦးညြန္႔လွ ေဒၚေမာ္လီ၊ ကို၀င္းထြန္းရို႕မိသားစု အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ တရပ္ကြက္တည္းအတူနီခသည္။ မွတ္မိရရ ကို၀င္းထြန္းက အကၽြႏ္ုပ္အား ေဘာင္းဘီတလံုး ၀ယ္ျခဳပ္ပီးသည္။ သူက လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ရီး ေကာင္းေကာင္းစိတ္ထက္သန္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္က အၿခီနီမေကာင္း မဆင္းရန္ေျပာသည္ကို သူက ပိတ္ဆို႔ထားသည္ဟု ထင္သည္။ ေနာက္ပိုင္း နယ္စပ္သို႔ဆင္း၍ လက္တြိကြင္းဆင္းခိုက္ လုပ္ႀကံခံလိုက္ရသည္။ မည္သည့္အဖဲြ႔ျဖစ္သည္ကိုကား အတိအက်မသိ။ အတိအက်မသိဘဲလည္း ခ်မရြီးခ်င္ပါ။ ေနာက္ လက္နက္ကိုင္အလုပ္ခ်င္ဆံုးမွာ ယခုေနာ္ေ၀းေရာက္ ကိုျမင့္ေအးျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ေဒလီသို႔တက္လာေသာအခါ နယ္စပ္၌အၿခီနီမေကာင္းသည္ကိုကား သတိပီးခပါသည္။ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုမွာ အိုက္ေဇာ၌ ရပ္တည္လွ်က္ က်န္ခသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေဒလီသို႔တက္သည္ကို ေဖာက္ျပန္သူအျဖစ္ အစြပ္အစဲြခံရမည္ကို မလိုလားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား နယ္စပ္အနီအထားႏွင့္ ရည္ရွည္ရပ္တည္ရီးကို သေဖာေပါက္သျဖင့္ ေ၀ဖန္ကဲ့ရဲ့ျခင္းကိုလြန္ဆန္၍ ကိုသန္းေမာင္ႏွင့္အတူ ေဒလီသို႔တက္ပါလာလတ္သည္။ ဓါတ္ပံုထဲက အကၽြႏ္ုပ္ရွိက အၤက်ီအျဖဴ အျပာႏွင့္ ထိုင္နီသူမွာ ကိုယ္ေတာ္သန္းလင္းျဖစ္သည္။ ကိုယ္ေတာ္သန္းလင္းမွာ ေက်ာက္ေတာ္ဇာတိျဖစ္ၿပီး ဘုန္းႀကီး၀တ္ႏွင့္ထြက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ကိုရန္ႏိုင္ႏွင့္ ကီးမကိုက္သည္မ်ားဟိသည္။ ေဒလီသို႔တက္လာ၍ ႏွစ္အင္တန္နီၿပီးမွ ေဒလီ၏အပူဒါဏ္ကို မခံႏိုင္၍ ျပည္ထဲသို႔ ျပန္၀င္လားသည္။ အခ်ဳပ္ခံရၿပီး အခ်ဳပ္တြင္းႏွိပ္စက္ခံရမႈေၾကာင့္ စိတ္လြတ္လားၿပီး လမ္းေဘး၌ပင္ သီက်လားသည္ဟုသိရသည္။ နီရာကိုကား အတိအက်မသိ။ ကိုလတ္ကား ကရားေတးသမား။ သူ႔ဇနီးကား ေဒလီ၌ကြယ္လြန္လားသည္။ ယခု ၾသစေတ်းကို ေရာက္နီၿပီးျဖစ္သည္။ ကိုဇင္ႏိုင္ကား ေနာက္ပိုင္း ABSDF တြင္၀င္လုပ္သည္။ ယခု ျပည္ထဲျဖစ္သည္။ ကိုေဇာ္ေဌး၊ ကိုေမာင္ငါ၊ ကိုသားႀကီး၊ ကို၀င္းေအာင္ ယခု ၾသစေတ်းလ်သို႔ ေရာက္နီၿပီးျဖစ္သည္။ မိုးခ်ဳပ္က VOA တြင္ ယခုသတင္းေထာက္အျဖစ္လုပ္ကိုင္လွ်က္ဟိသည္။ VOA သို႔ မေျပာင္းခင္ RFA ၌ ၀င္လုပ္ခသည္။ ကိုႏိုင္မွာ ဗိုလ္ရာဇာ႐ို႕ကိစၥမတိုင္ခင္ကတည္းက Grewal ၏လက္ခ်က္ျဖင့္ ျမန္မာစစ္သား (၁၂) ေယာက္ႏွင့္အတူ ေဒလီမွ ျမန္မာျပည္သို႔ ဖမ္းပို႔ခံလိုက္ရသည္။
ကိုရန္ႏိုင္ကိစၥအနည္းငယ္ေျပာပါမည္။ ကိုရန္ႏိုင္ကား ရခိုင္ေက်ာင္းသားအဖဲြ႕တိုးတက္ဖို႔အတြက္ ျဖစ္ခ်င္စိတ္ေကာင္းေကာင္းျပင္းျပသူျဖစ္သည္။ ၁၉၉၀ ႏွစ္က အကၽြႏ္ုပ္ Aizawl စေရာက္တည္းက ေဒလီသို႔လႊတ္ခသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား ကိုရန္ႏိုင္စကားကိုနားမေထာင္ဘဲ ဘဂၤလားသို႔တေခါက္ျပန္ဆင္းၿပီး မိမိႏွင့္တရပ္ကြက္တည္းျဖစ္သူ စံသာေအာင္႐ို႕အား ယံုၾကည္မိသျဖင့္ ခြီးၿပီး၀က္ၿပီးျပန္တက္လာခရသည္။ အကယ္၍ အကၽြႏ္ုပ္ရာ ကိုရန္ႏိုင္စကားကိုလက္ခံၿပီး ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ကတည္းက ေဒလီသို႔တက္လာခဖို႔ဆိုေက ရခိုင္ေက်ာင္းသားအဖဲြ႕အစည္း၏အနီအထားမွာ အခုပိုင္ အၿခီနီဆိုး၀ါးဖို႔အေၾကာင္းမဟိပါ။ ဗိုလ္ရာဇာ႐ို႕ဆင္းလာၿပီး ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္က ထိုးစစ္ဆင္သျဖင့္ ထြက္ၿပီးလာရေသာဒုကၡသည္မ်ားကိစၥ UN ေရာက္ႏိုင္ဖို႔ ကိုရန္ႏိုင္ကပင္ မိမိအိပ္စိုက္ ေငြမ်ားစြာက်ခံပီးပါသည္။ နယ္စပ္သို႔သူကိုယ္တိုင္ဆင္း၍ မွတ္တမ္းတင္ဓါတ္ပံုမ်ားစုေဆာင္းပီးသည္။ စိုး၀င္း (ဆြီဒန္)၊ ဘေအာင္ (ဆြီဒန္)။ လွေစာ (အေမရိက) ႐ို႕အား ေဒလီသို႔ အကၽြႏ္ုပ္မတိုင္ခင္ ပို႔တင္ပီးခသူမွာ ကိုရန္ႏိုင္ျဖစ္သည္။ အႏၵမာန္ကိစၥ၌ အသီေစာလားခရသည္မွာ ေကာင္းေကာင္း၀မ္းနည္းဖို႔ေကာင္းသည္။ သို႔ေသာ္ သူ႐ို႕လုပ္ႀကံခံလိုက္ရသည္ကိုကား တေယာက္ေခ်ကလည္း ျမင္လိုက္ရသည္မဟုတ္။ သီနတ္သံကိုၾကား၍ စိတ္အထင္ျဖင့္ ယမ္းတုတ္ကတ္စြာရာျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ယံုၾကည္သည္မွာ Grewal ႐ို႕က ျမန္မာစစ္တပ္အားလႊဲေျပာင္းပီးလိုက္သည္ျဖစ္မည္။ အသတ္ခံေကာင္းခံရလွ်င္ ျမန္မာျပည္ေရာက္ၿပီး တနီရာ၌ သတ္ျဖတ္လိုက္သည္ျဖစ္မည္။ အကယ္၍ သတ္ျဖတ္ခသည္ဟိေသာ္ သတ္ျဖတ္ခေသာ လူသတ္တရားခံမ်ားကိုေဖာ္ထုတ္၍ လူသတ္မႈျဖင့္ တရားစြဲကတ္ရဖို႔ျဖစ္ေတ။ မၾကာခင္က Facebook ထက္တြင္ Byala Thukha ပို႔တင္လိုက္ေသာသတင္းအရ ယခင္ေထာက္လွမ္းေရးေဟာင္းတေယာက္ေျပာျပ၍ ဗိုလ္ရာဇာလည္း ျပည္ေထာင္ထဲတြင္ အသက္ရွင္လွ်က္ဟိသိမ့္ေၾကာင္းသတင္းရသည္။ ဤသတင္း ေကာင္းေကာင္းယုတၱိဟိသည္။ ဤသတင္းကို ရခိုင္သားမ်ားေပါ့ေပါ့တန္တန္မနီသင့္။ အပူတျပင္းစံုစမ္းသင့္သည္။ ကိုရန္ႏိုင္ႏွင့္ ကိုေစာထြန္းလည္း အသက္ရွက္လွ်က္ဟိေကာင္းဟိႏိုင္သည္။ ဗိုလ္ခင္ညႊန္႔ကိုျဖဳတ္ခ်ၿပီးေနာက္ အျဖဳတ္ခံရေသာ ေထာက္လွန္ေရးေဟာင္းမ်ားကိုခ်ဥ္းကပ္လွ်င္ သတင္းအတိအက် အေသးစိတ္ရႏိုင္စရာအေၾကာင္းဟိသည္။ ျပည္ထဲကလူမ်ားရာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေသာကိစၥျဖစ္၍ ျပည္ထဲဟိ မ်ိဳးခ်စ္ျပည္ခ်စ္မ်ား အိပ္ငိုက္မနီသင့္ပါယာ။ ယခုအခ်ိန္ေလာက္ဆိုလွ်င္ Grewal ၏ဓါတ္ပံုလည္း Internet ထက္ေရာက္သင့္စြာၾကာယာ။ ဇာျဖစ္မတက္လာသိမ့္စြာလဲ။ Grewal ကို ေနာက္ေယာင္ခံမလိုက္ပဲ ဇာျဖစ္ေအအတိုင္းလႊတ္ထားကတ္စြာလဲ။ သြီးအီးလားခလို႔ မိလားခကတ္စြာလား။ ရခိုင္သြီးက ေကာက္႐ိုးမီးလား။ မီးခြန္းေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာတက္လာသည္။ ဇတ္လိုက္တိက ဇတ္ၾကည့္နီကတ္ေတခါ ပရိႆတ္က အိုးမပူပဲ ခြက္ပူေယွာင္ျဖစ္နီေရ။
ဇင္မေဘာက္စခန္းတြင္နီၿပီးမွ အကၽြႏ္ုပ္ ကိုရန္ႏိုင္႐ို႕အိမ္တြင္လားနီပါသည္။ ထိုအခ်ိန္က ကိုရန္ႏိုင္ႏွင့္ ကိုဇားယာမွာ တအိမ္တည္း တတူနီသည္။ Bara Bazar လမ္းမအထက္ဖက္ျခမ္း Top Resturant ႏွင့္ကပ္လွ်က္ ကိုရန္ႏိုင္႐ို႕ ေရဒီယို ျပဳပ်င္ဆိုင္ဟိသည္။ အတက္အဆင္းလွီကားထစ္တခုရာ ျခားသည္။ ကိုဇားယာမွာ ျမန္မာျပည္က မီဇူလူမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ကိုရန္ႏိုင္႐ို႕အိမ္တြင္နီစဥ္ ေဒါက္တာေဇာ္၀င္ေအာင္၊ သင္းသင္းေအာင္႐ို႕ ေဒလီသို႔လားခိုက္ႀကံဳသျဖင့္ ကိုရန္ႏိုင္က အကၽြႏ္ုပ္အား ေဒလီသို႔ လိုက္ပါလားစီခ်င္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္က မားပါရာကို လားခ်င္ေသာဆႏၵ၊ ဘဂၤလားသို႔ျပန္၍ ရခိုင္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ အဆက္အသြယ္လုပ္ခ်င္သည့္ဆႏၵဟိသည္ျဖစ္၍ မားပါရာသို႔ ခရီးတေခါက္ထြက္ျဖစ္လိုက္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္မီဇူရမ္သို႔ေရာက္လားခ်ိန္တြင္ ကိုျမတ္သူႏွင့္ ကိုေက်ာ္သန္းမွာ ေဒလီသို႔ ေရာက္ႏွင့္ၿပီးျဖစ္သည္။
မားပါရာသည္ မီဇူရမ္ ဘဂၤလားနယ္စပ္ သက္ရြာေခ်တရြာျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္မွာ ရခိုင့္ေတာ္လွန္ရီးရဲေဖာ္ေဟာင္းတဦးျဖစ္သည္။ မီဇူရမ္ျပည္နယ္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္အတြက္ တိုက္ပဲြ၀င္ခေသာ MNF အဖဲြ႕၏လက္ဟိဥကၠဌဇိုးရမ္းထန္းငါႏွင့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ျဖစ္သည္။ သူ႔အား ဆံရွည္ကိုယ္ေတာ္အျဖစ္လူသိေၾကာင္းေျပာျပပါသည္။ သူ၏သားသိန္းေအာင္သည္လည္း အကၽြႏ္ုပ္အယင္ ဇင္မေဘာက္စခန္း၌ လာနီခေၾကာင္း ေက်ာင္းသားမ်ားေျပာျပ၍ သိရသည္။
အကၽြႏ္ုပ္တေယာက္တည္း ခရီးလားပါသည္။ ဘာ့စ္ကားေရာက္သည့္ ေနာက္ဆံုးၿမိဳ႕ကိုေရာက္၍ ထိုမွတဆင့္ မားပါရာသို႔ (၁၀) မိုင္ေလာက္ ၿခီက်င္ေလွ်ာက္ရသည္။ ၿခီက်င္ေလွ်ာက္ရသည္မွာ ၿမီျပန္႔မဟုတ္ ေတာင္ေၾကာလမ္းအတိုင္း ၿခီက်င္ေလွ်ာက္ရျခင္းျဖစ္သည္။ ျဖတ္လမ္းသိလွ်င္ ပိုနီးသည္ဟုဆိုေသာ္လည္း အကၽြႏ္ုပ္ကား ျဖတ္လမ္းမသိသျဖင့္ ကားလမ္းအတိုင္းေလွ်ာက္သည္။ လမ္းတြင္ လမ္းပ်င္နီေသာ ဒံုးကလားမ်ားႏွင့္ အိႏၵိယရဲသားတခ်ိဳ႕ကို တြိရသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား အဆင္းျဖစ္၍ ယင္းေလာက္ထိ အစစ္အဆီးမဟိ။ နယ္စပ္ကတက္လာလွ်င္ ပိုစစ္သည္ဟုသိရသည္။ ရဲသားမ်ားကို ခပ္တည္တည္ျဖင့္ ႏႈတ္ဆက္ၿပီး မားပါရာသို႔ တေယာက္တည္းေပါက္ခ်ပါလတ္သည္။
ဆရာေတာ္မွာ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း အနည္းငယ္သတိလြတ္တတ္သည္မွအပ ႏိုင္ငံရီးအေတြးအေခၚအေျမာ္အျမင္ဟိသည္။ BBC သတင္းမ်ားကိုလည္း မလြတ္တန္းနားေထာင္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ကား ေတာ္လွန္ရီးလုပ္နီပါသည္ဆိုေသာ္လည္း BBC နားမေထာင္ျဖစ္။ အကၽြႏ္ုပ္ ေဒလီသို႔ေရာက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ဆရာေတာ္ႀကီးကိုယ္တိုင္ အိုက္ေဇာသို႔လာေရာက္၍ ထိုစဥ္က MNF ျပန္လည္၍ ေအာင္ပဲြခံၿပီး ဇိုးရမ္းထန္းငါ မီဇူရမ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္စဥ္ ဆရာေတာ္ကိုယ္တိုင္လားတြိေၾကာင္းၾကားသိရသည္။ ဆရာေတာ္အား Aizawl တြင္က်န္ခေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ NLD အဖဲြ႕၀င္မ်ားက ကိုးကြယ္ထားသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူၿပီးျဖစ္မည္။ မည္သည့္နီရာ၌ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည္ကိုကား မၾကားသိလိုက္ပါယာ။ ဆရာေတာ္ေက်ာင္းထိုင္ရာ မားပါရာတြင္ ရခိုင္ျပည္မွလူႀကီးတေယာက္လည္း သက္အမ်ိဳးသမီးတဦးႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်လွ်က္ဟိသည္။ သူက MNF ပါတီ၀င္အျဖစ္ သစၥာဟိစြာရပ္တည္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ Aizawl သို႔ လားေရာက္သည့္အခ်ိန္တြင္ Aizawl ၌ သူ၏မိသားစုကို တြိခရသည္။ သားအႀကီးသူမွာ ဆယ္တန္းေျဖထားေၾကာင္းေျပာသည္။
အကၽြႏ္ုပ္ မားပါရာ၌ တပါတ္ေလာက္နီၿပီး အမ်ားမၾကာ ကိုရန္ႏိုင္က စိတ္မခ်သျဖင့္ ေပါက္ခ်ပါလတ္သည္။ အျပန္တြင္ ကိုရန္ႏိုင္ႏွင့္ ႏွစ္ေယာက္တတူျပန္သည္။ လမ္းၿမိဳ႕တၿမိဳ႕တြင္ ေခတၱနားစဥ္ လူမိုက္ဆန္ဆန္လူတေယာက္က ျပႆနာရွာသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕က Aizawl ကလာေၾကာင္း ေျပာျပေသာ္လည္းလက္မခံ။ မနည္းေဖ်ာင္းဖ်ေျပာဆိုရသည္။ စိတ္ထဲမွာ ေနာက္တေခါက္ ၀င္ရယာလားမသိ ေအာင့္မိမိသည္။ ေနာက္တေခါက္၀င္ေကက သက္သာဖို႔မဟုတ္ ေထာင္က်ေကာင္းက်ႏိုင္သည္။ ေနာက္ပိုင္း လူမိုက္က စိတ္ေကာင္း၀င္ၿပီး ျပန္လႊတ္လိုက္သည္။ သို႔ျဖင့္ ကိုရန္ႏိုင္ႏွင့္ အကၽြႏ္ုပ္ႏွစ္ေယာက္ အဖမ္းမဆီးမဟိ Aizawl သို႔ ျပန္ေရာက္လာလတ္သည္။
မီဇူရမ္၌နီရသည္မွာ ေကာင္းေကာင္းေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းသည္။ ရာသီဥတုေကာင္းမြန္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အစားအေသာက္လည္းေပါသည္။ မီဇူး၀က္သားဆိုလွ်င္ အိမ္၌အထူးမြီးစပ္ထားသည္ျဖစ္၍ မံုညင္းဟင္းႏွင့္ေရာျပဳတ္လွ်င္ ဆြီမ်ိဳးမိေလာက္ေအာင္ေကာင္းသည္။ မီဇူးဟင္းရည္မွာ မံုညင္းကို ဆားအနည္းငယ္ခပ္လွ်က္ ရီလံုျပဳတ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ အစတြင္ ေသာက္၍ လံုး၀အရသာမတြိ။ ေနာက္ပိုင္း တျဖည္းျဖည္း သဘာ၀အရသာကိုပင္ တမ္းတမ္းစဲြျဖစ္လာသည္။ ၄င္း မီဇူးဟင္းရည္ႀကိဳက္လားၿပီးဆိုလွ်င္ ဟင္းခ်ိဳမႈန္႔အရသာကို လွည့္မၾကည့္ခ်င္လိုက္ယာ။ ျမန္မာျပည္က လူမ်ားမွာကား အသိဥာဏ္ေခါင္းပါး၍ ယခုထက္ထိ ဟင္းခ်ိဳမႈန္႔ကို စားသံုးလွ်က္ဟိသည္။ သို႔ျဖင့္ အသက္ (၄၀) မေက်ာ္ မရဏႏွင့္ စ်ာန္ႂကြလားသည္က မ်ားသည္။ သတိရ၍ သတင္းမီးေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္ေက်ာင္းနီဖက္သူငယ္ခ်င္း တေယာက္ေခ်လည္း အသက္ရွင္လွ်က္ မဟိလိုက္ပါယာ။ တေယာက္ႏွစ္ေယာက္ရာ က်န္ၿပီးျဖစ္သည္။ အန္ဒရိန္းခပ္ထားေသာ ရခိုင္ေတာအရက္ေသာက္သည္ထက္ ဟင္းခ်ိဳမႈန္႔စားသံုးေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
မီဇူရမ္၌ေကာင္းမြန္သည္မွာ မီဇူအသံလႊင့္လွိဳင္းကို (၂၄) နာရီ အသံလႊင့္ခြင့္ရသည္။ မီဇူး (TV) (24) နာရီရသည္။ လ်ပ္စစ္မီး (၂၄) နာရီရသည္။ မီဇူဘာသာစကားကိုလည္း တကၠသိုလ္တန္းအထိ သင္ၾကားခြင့္ရသည္။ အေသးစားစီးပြားရီးႏွင့္ အိုးအိမ္စီမံကိန္း ႏွစ္ရွည္ခ်ီးေငြမ်ား အစိုးရပါးက လံုလံုေလာက္ေလာက္ရဟိသည္။ ဆီးတကၠသိုလ္၊ အင္ဂ်င္နီယာလိုင္းမ်ားအတြက္ ျပည္နယ္ Quota ႏွင့္ ျပည္နယ္ေထာက္ပံ့ေၾကး Scholarship ဟိသည္။ ၿမိဳ႕တြင္း အုပ္ခ်ဳပ္ရီးယႏၱရားပိုင္းတြင္လည္း အားလံုးမီဇူလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္မွာကဲ့သို႔ ဖက္ခြက္စစ္တပ္က နီရာတက ဗိုလ္က်၍မရ။ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အတိုင္းအတာတခုအထိ အျပည့္အ၀ရဟိေသာ ျပည္နယ္တခုျဖစ္သည္။ မီဇူးလူမ်ိဳးမ်ား မီဇူရမ္ျပည္နယ္၏လမ္းပန္းဆက္သြယ္ရီးကို ခက္ခက္ခဲခဲတည္ေဆာက္ထားကတ္သည္။ မီဇူရမ္ျပည္နယ္၏အခက္အခဲႏွင့္ႏိႈင္းစာလွ်င္ ရခိုင္ျပည္၏လမ္းပန္းဆက္သြယ္မႈအခက္အခဲမွာ ဟာသျဖစ္လားသည္။ မီဇူးလူမ်ိဳးမ်ား၏ဇဲြလံု႔လႏွင့္ စည္းလံုးညီညြတ္မႈကို အာရီယံႏြယ္ကဆင္းသက္လာသည္ဟုဆိုေသာ ရကၡိတရခိုင္သားမ်ား ၿခီဖ်ားေတာင္လိုက္မွီဖို႔မထင္။
အကၽြႏ္ုပ္ Aizawl သို႔ ဒုတိယအႀကိမ္ေရာက္ခစဥ္ဟုထင္သည္ ကိုဗလ၏သူငယ္ခ်င္း ျမန္မာျပည္ကမီဇူးအမ်ိဳးသမီးတဦး (နာမည္မမွတ္မိ) က အဆက္အသြယ္လုပ္ပီး၍ ကိုဗလႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ႏွစ္ေယာက္ မီဇူရမ္းေတာ္လွန္ရီးေခါင္းေဆာင္ႀကီး MNF ဥကၠဌ ဇိုးရမ္းထန္းငါႏွင့္ သူ၏အိမ္တြင္ လူခ်င္းလားတြိျဖစ္လိုက္ပါသည္။ ယင္းအခ်ိန္က Mizoram ၌ Congress ပါတီ အႏိုင္ရလွ်က္ဟိၿပီး MNF မွာ အတိုက္အခံအျဖစ္ ရပ္တည္လွ်က္ဟိသည္။ မီဇူရမ္တြင္နီထိုင္စဥ္ကာလအတြင္း အကၽြႏ္ုပ္လည္း မီဇူေတာ္လွန္ရီးေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဇိူးရမ္းထန္းငါကိုအားက်၍ မိမိကိုယ္ကိုမိမိ ဇိုးမွတ္ငိုင္ယာဟု နာမည္ခံယူလိုက္သည္။ အစ္မမစမ္းပြီးက ၄င္းနာမည္ပီးပါသည္။ အဓိပၸါယ္မွာ မီဇူးလူမ်ိဳးမ်ားအားခ်စ္ေသာသူဟူ၍ အဓိပၸါယ္ရသည္။
မီဇူရမ္ျပည္နယ္ႏွင့္ပါတ္သက္၍ထူးျခားသည္မွာ မီဇူရမ္ျပည္နယ္ သမိုင္းသုေတသနဌာနက အဂၤလိပ္လက္ထက္က ထုတ္ၿပီးသား ယွားပါးစာအုပ္မ်ားကို ျပန္လည္ထုတ္၀ီျခင္းျဖစ္သည္။ အတြင္းေရးမႈးဦးခင္ေမာင္ နယ္စပ္၌ ရခိုင္ဒုကၡသည္မ်ားကိစၥေဆာင္ရြက္ၿပီး တက္လာေသာအခါ လက္ထဲ၌ မီဇူရမ္ျပည္နယ္ သမိုင္းသုေတသနဌာနက ထုတ္၀ီေသာ စာအုပ္အင္ထန္မ်ားမ်ားပါလာလတ္သည္။ မွတ္မွတ္ရရစာအုပ္မွာ "The Wild Races of Chittagong Hill Tract" ျဖစ္သည္။ ၄င္းစာအုပ္တြင္ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းနယ္ လူမ်ိဳးမ်ားအားလံုးတြင္ ကိုယ္ပိုင္စာအကၡရာဟိသည့္လူမ်ိဳးမွာ ဤလူမ်ိဳးတမ်ိဳးတည္းသာဟိေၾကာင္း။ မိမိကိုယ္ကိုမိမိ (မရမာ) ဟုေခၚေၾကာင္းေဖာ္ျပထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္မွ သမိုင္းသုေတသီမ်ား ဒီမိုကေရလမ္းေၾကာင္းပြင့္လာလွ်င္ မီဇူရမ္ျပည္နယ္ ပညာရီးဌာနႏွင့္အဆက္အသြယ္လုပ္ၿပီးလွ်င္ ပညာရီးဆိုင္ရာ သမိုင္းသုေတသနဆိုင္ရာ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားကို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ ထိုစာအုပ္တြင္ ထူးျခားသည္မွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးတဦး မီဇူရြာသူႀကီးအိမ္တြင္နီသည္။ စာရြီးသူက ရာဇ၀တ္မႈေၾကာင့္ထြက္ၿပီးလာသည္ဟု ယူဆသည္။ တရက္နိ မီဇူးရြာသားမ်ား (ရခိုင္သားအပါအ၀င္) ဆီးဆာဖက္ ဘဂၤလီကုလားရြာသို႔လား၍ ဓျမတိုက္သည့္အေၾကာင္းမွာလည္း စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းသည္။
အကၽြႏ္ုပ္ ထိုင္းမွျပန္ေရာက္ၿပီး ရကၠန္း Project ျဖင့္ မီဇူရမ္သို႔ တတိယတေခါက္လားသည့္အခါ ရကၠန္းခတ္နီေသာ အထြန္းေခ်႐ို႕ညီအစ္ကိုႏွစ္ေယာက္၊ ေနာက္တေယာက္၊ သိန္းထြန္း၊ ေနာက္တေယက္ စုစုေပါင္း ရခိုင္သား ငါးေယာက္ဟိသည္။ အထြန္းေခ်၏အစ္ကိုမွာ ေက်ာက္ေတာ္မွ အိုက္ေဇာသို႔အလုပ္လာလုပ္သူ ရခိုင္သားအစ္ကိုႀကီးတေယာက္၏သမီးနွင့္အိမ္ေထာင္က်လွ်က္ဟိသည္။ အစ္ကိုႀကီး၏ညီျဖစ္သူမွာ ၿမိဳ႕နယ္လ၀ကမႈးျဖစ္ၿပီး အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ႏွင့္ တရပ္ကြက္တည္းျဖစ္သျဖင့္ ေကာင္းေကာင္းသိသည္။ တရက္နိ (၉) ခ်က္တီးေလာက္တြင္ အထြန္းေခ်၏အစ္ကိုက အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕နီရာအိမ္သို႔ သူ႔သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ေပါက္ခ်ပါလတ္ၿပီး (နႏၵရာသီး) ခဲြစားကတ္သည္။ ညည့္တခ်က္တီး ႏွစ္ခ်က္တီးေလာက္တြင္ အစ္ကိုသီဆံုးလားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း တန္းခါးလာေခါက္သည္။ အသက္လွ်ဴလီႁပြန္ပိတ္၍ ရုတ္တရက္သီဆံုးလားျခင္းျဖစ္သည္။ ညည့္သန္းေခါင္တြင္ Taxi မ်ားလည္း လိုက္ရွာမရ။ ဆီး႐ံုပို႔ဖို႔ အခ်ိန္မရလိုက္ပဲ ခ်က္ခ်င္းအသက္ကပ္ပါလားသည္။ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱတရားကို ေတာ္လွန္ရီးလုပ္ခါမႀကံဳရ၊ ရကၠန္းခတ္ခါမွ ႀကံဳရသည္။ မယားသည္မွာ ကိုယ္၀န္အရင့္မာျဖင့္က်န္ခၿပီး အေခ်မွာ ယခုဆိုလွ်င္ အသက္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာက္ေလာက္ၿပီးျဖစ္မည္။ မီဇူရြာသူရြာသားမ်ား လူႀကီးလူငယ္အားလံုး အလြန္အားကိုးရသည္။ အေလာင္းၿမီက်ေအာင္ထိ အစစအရာရာ ကူညီပီးကတ္သည္။ နာရီးကိစၥၿပီး၍ ရက္မ်ားမၾကာ ရကၠန္းစင္ေထာင္သည္မွ ပဲြဦးထြက္ အထည္ (၅) ထည္ထြက္သည္။ ကိုအထြန္းေခ်အား ေရာင္းခိုင္းရာ အံစာထိုး၍ အားလံုးတက္တက္ေျပာင္သည္။ ကႏၱဳကႏၱာနမိတ္မေကာင္းသည္ျဖစ္၍ အကၽြႏ္ုပ္လည္း စိတ္ပ်က္ပ်က္ႏွင့္ ရကၠန္း Project ကို တပ္ေခါက္ၿပီး ေဒလီသို႔ျပန္တက္ပါလတ္ရသည္။ (ဆက္ရန္)
============
အိုက္ေဇာ၌ အကၽြႏ္ုပ္လွည့္ပတ္ၿပီးနီပါသည္။ ကိုေမာင္ငါ႐ို႕အိမ္တြင္ တခဏနီၿပီး ကိုေလာ္မာ႐ို႕အိမ္တြင္ လားနီပါသည္။ ထိုအခ်ိန္က ကိုေလာ္မာအစ္မမွာ အပ်ိဳႀကီး၊ အကၽြႏ္ုပ္ထက္ အသက္ေလးငါးႏွစ္ႀကီးသည္။ အနီအထိုင္ ယဥ္ေက်းသိမ္မြိသည္။ အပ္ျခဳပ္သည္။ ကိုေလာ္မာက ေက်ာင္းဆရာလုပ္သည္။ ျမန္မာျပည္မွ မီဇိုးလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္သည္။ ေနာက္ မီဇူးေက်ာင္းဆရာတေယာက္အိမ္၌နီသည္။ သူ၏မယားမွာ မဏိပူရ ကသဲလူမ်ိဳးျဖစ္သည္။ သူက ျမန္မာေက်ာင္းသားလွဳပ္လွ်ားမႈ အၿခီနီမဟန္မွန္းသိ၍ အကၽြႏ္ုပ္အား ျပည္ထဲသို႔ ျပန္၀င္လားရန္ တိုက္တြန္းသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူ႔အိမ္တြင္ နီမေပ်ာ္၍ ဇင္မေဘာက္စခန္းသို႔လားနီသည္။
ဇင္မေဘာက္မွာ အိုက္ေဇာၿမိဳ႕၏အရွိေျမာက္ဖက္ သံုးမိုင္ခန္႔အကြာ ကၽြန္းရြာေခ်တရြာျဖစ္သည္။ အိုက္ေဇာမွာ ဇင္မေဘာက္သို႔ ဘာ့စ္ကားဟိသည္။ သို႔ေသာ္ မ်ားေသာအားျဖင့္ အကၽြႏၤုပ္႐ို႕က ၿခီက်င္လမ္းေလွ်ာက္လားတတ္သည္။ ဇင္မေဘာက္၌ အတူနီသည့္ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားမွာ ကိုေထြး (ယခု) အိႏၵိယ၊ ကိုထြန္းထြန္း (ယခု) ျမန္မာ။၊ ကိုေဇာ္ေဌး (ယခု) ၾသစေတ်းလ်၊ ကိုမိုး (ကေနဒါ)(ကြယ္လြန္)၊ ကိုျမင့္ေအး (ေနာ္ေ၀း)၊ ဆန္နီ၊ မိုးခ်ဳပ္ (ယခု) VOA သတင္းေထာက္။၊ ေငြတိုး၊ ကိုႏိုင္ (ယခု)(ျမန္မာ)၊ ေဒါက္တာေဇာ္၀င္းေအာင္ (ယခု) အေမရိက၊ မသင္းသင္းေအာင္ (ယခု)(ျမန္မာ) မဇႇ််ိမသတင္းစာအယ္တီတာခ်ဳပ္ လီယာဥ္ျပန္ပီးဆဲြသမား ကိုစိုးျမင့္ဇနီး၊ ကိုဗလ (ယခု) အိႏၵိယ၊ ကိုသန္းလင္း (ရခုိင္)(ေက်ာက္ေတာ္)(ကြယ္လြန္)၊ ကို၀င္းထြန္း (က်ဆံုး)၊ ဦးညြန္႔လွ (ကေနဒါ)၊ ေဒၚေမာ္လီ (ကေနဒါ)၊ ကိုလတ္ (ယခု) ၾသစေတ်းလ်၊ ကို၀င္းေအာင္ (ယခု) ၾသစေတ်းလ်၊ ကိုမင္းမင္း (ျမန္မာ)၊ ကိုဇင္ႏိုင္ (ျမန္မာ)၊ ကိုေမာင္ဖုန္း (အိုက္ေဇာ)၊ ကိုထြန္းရီ၊ (ျမန္မာ)၊ ကိုသန္းထြန္း (တီးတိန္)၊ ကိုသားႀကီး (ယခု) ၾသစေထ်းလ်။ ကိုလွထြန္းျဖစ္သည္။
စား၀တ္နီရီးအတြက္ ေက်ာင္းသားမ်ားက ၿမီတူး၊ လမ္းေဖာက္၊ ျခည္ခ်လုပ္ကတ္ရသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕က ရကၠန္းမခတ္တတ္သျဖင့္ ျမန္မာျပည္က ရကၠန္းသမားမ်ားအတြက္ ျခည္ခ်ပီးပါသည္။ ရကၠန္းသမ်ားမ်ားအတြက္ အက်ိဳးဟိေရပိုင္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အတြက္လည္း တြက္ေျခကိုက္သည္။ တခါတခါ ၿမီလားတူးရပါသည္။ တရက္နိၿမီလားတူးရေသာအိမ္မွာ ႏြားသတ္႐ံုျဖစ္နီသည္။ ႏြားထီးတေကာင္ကို သတ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း အတြိအႀကံဳျဖစ္ တြိဖူးျမင္ဖူးသည္ဟိေအာင္ ၿမီတူးသည္ကိုရပ္၍ ဤအတိုင္းထိုင္ၾကည့္နီပါသည္။ ႏြားမွာ အသတ္ခံရမည္ကိုသိ၍ လူကဲ့သို႔ မ်က္ရည္က်သည္။ မိမိမွာ ၿဂိဳဟိယင့္သားႏွင့္ ျပန္၍မခုခံ ဤအတိုင္းရာအသတ္ခံလားသည္။ ၿဂိဳႏွင့္တခ်က္ခတ္လိုက္လွ်င္ ဂြင္ခ်င္း အသက္ထြက္လားမည္မွာ အမွန္။ တိရိစၦာန္ျဖစ္ယင့္သားႏွင့္ လူထက္ပင္လွ်င္ သူေတာ္ေကာင္းစိတ္ဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဟိႏၵဴလူမ်ိဳးမ်ားက ႏြားသားစားျခင္းကို ေယွာင္ၾကည္ျခင္းျဖစ္မည္။ မသတ္အပ္၊ မစားအပ္ေသာအသက္ျဖစ္၍ မသတ္မစားျခင္းျဖစ္မည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ကား ဗုဒၶဘာသာဆိုေသာ္လည္း တြိမေယွာင္အကုန္သတ္၊ တြိမေယွာင္ အကုန္စားသည္။ လူျဖစ္ေသာ္လည္း တိရိစၦာန္ႏွင့္ ထူးမျခားနားျဖစ္သည္။
ဇင္မေဘာက္၌နီစဥ္အတြင္းထူးျခားသည္မွာ ၁၉၉၀ ခု World Cup ကမၻာ့ဖလားပဲြျဖစ္သည္။ ဂ်ာမဏီက မာရဒိုနာဦးေဆာင္ေသာ လက္ဟိခ်န္ပီယံ အာဂ်င္တီးနားကို ေနာက္ဆံုးဖိုင္နယ္တြင္ ၁ ဂိုး ၀ ျဖင့္ အႏိုင္ရလိုက္ေသာ အီတလီႏိုင္ငံ၌က်င့္ပေသာပဲြျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္ကတည္းကပင္ မီဇူရမ္ ကၽြန္းရြာေခ်တရြာ၌ပင္ ကမၻာ့ဖလားပဲြကို Live ၾကည့္႐ႈႏိုင္ၿပီးျဖစ္သည္။ ကိုမိုး၊ ေမာင္ဖုန္းႏွင့္ရင္းႏွီးေသာ မီဇူး၀ါႀကီးမလင္မယားအိမ္တအိမ္ဟိသည္။ မက္မန္းသီးမ်ားစြာသီး၍ မက္မန္းသီး၀စြာစားခရသည္။ မိုးဦးက် ၀ါးတုတ္ထြက္သျဖင့္ ေခ်ာင္းကိုလား၍ ၀ါးတုတ္လားခူးပါသည္။ ေခ်ာင္းကိုေရာက္ၿပီးမွ မိမိ႐ို႕နီရာ ဇင္မေဘာက္ရြာကို လွမ္းႀကည့္ေသာအခါ မယံုၾကည္ႏိုင္စရာ မိုးရိပ္ခဲမ်ားမွာ ရြာေအာက္ေတာင္ခါးပန္းမွ ပတ္လားနီသည္ကိုျမင္ၿပီးမွ မိမိ႐ို႕နီသည္မွာ မိုးထက္ျမင့္ေၾကာင္းသေဖာေပါက္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တခါတခါ အိမ္ကမယားသည္ကိုလည္း နင္႐ို႕တိမွာ ဇာျဖစ္ ေကာင္းခင္ဘံုကိုေရာက္ဖို႔က်ည္း ဆုေတာင္းနီကတ္စြာလဲ။ ကိုယ္႐ို႕ ေကာင္းခင္ဘံုအထက္မွာ ေရာက္နီစြာ အခုထက္ထိမသိကတ္လားဟု နတ္၍သြန္း၍ ေျပာမိပါသည္။ တခါတြင္ အကၽြႏ္ု္ပ္႐ို႕ေက်ာင္းသားမ်ားတဖက္ ဇင္မေဘာက္ရြာသားမ်ားတဖက္ ေဘာ္လံုးေက်ာက္ျဖစ္ပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ေက်ာင္းသားမ်ား (၇) ဂိုး ဂိုးမဟိ အျပတ္ ယံႈးသည္။
အကၽြႏ္ုပ္ ဇင္မေဘာက္စခန္းတြင္နီခိုက္ ေဒါက္တာမန္းျမင့္ဆိုင္က မဏိပူစခန္းမွ လာ၍ သင္တန္းပို႔ခ်ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ယခုနယ္သလန္ေရာက္ ကိုခ်ိဳဇံမွာ မဏိပူ Camp တြင္ ဟိသည္။ မွတ္မိနီမိသည္မွာ သင္တန္းတြင္ ေဒါက္တာေဇာ္၀င္းေအာင္ႏွင့္အကၽြႏ္ုပ္ Fighting ခ်ရျခင္းျဖစ္သည္။ ေဒါက္တာေဇာ္၀င္းေအာင္က တခ်က္ေဆာင့္ကန္လိုက္သည္ႏွင့္ မိမိမွာ တခ်က္တည္းႏွင့္ ထိုင္လဲက်လားပါသည္။ သင္းသင္းေအာင္ကား မိမၼသားဆိုေသာ္ျငားလည္း ေယာက္်ားမ်ားႏွင့္တန္းတူ အလြန္သတၱိေကာင္းေသာ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ၿပီး ေဒါင္က်က်ျပားက်က်ခံႏိုင္ရည္ဟိသည္။ ေတာ္လွန္ရီးလုပ္ခ်င္ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား စံနမူနာယူထိုက္သည္။ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ရီးအတြက္ စိတ္အထက္သန္ဆံုးမွာ ကို၀င္းထြန္းႏွင့္ ကိုျမင့္ေအးျဖစ္သည္။ ကိုဗလကား နာမည္ႏွင့္လူႏွင့္တျခားစီ အကၽြႏ္ုပ္ကဲ့သို႔ ပိန္ပိန္ေညႇာင္ေညႇာင္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံရီးအေတြးအေခၚေတာက္ေျပာင္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ၾကားသိခရသည္မွာ အေရးအခင္းတြင္း ေမာင္ေမာင္ေက်ာ္ႏွင့္အတူ ရွိထြက္တိုက္ပဲြ၀င္ခေသာ ရဲရဲေတာက္သူရဲေကာင္း ယုယုေမာ္သည္လည္း က်င္ဖိုင္းသို႔ေရာက္လာခေၾကာင္းၾကားသိခရသည္။ ျပန္ထဲသို႔ ျပန္၀င္လားသည္ကိုကား ေကာင္းေကာင္းစိတ္မေကာင္းျဖစ္မိသည္။ ဒူးမေထာက္လက္မေျမွာက္သူမ်ားထဲတြင္ အစ္မႀကီးေဒၚေမာ္လီလည္း ပါ၀င္သည္။ ကိုေထြး၊ ကိုထြန္းထြန္း၊ ကိုေဇာ္ေဌးမွာ မံုရြာဇာတိျဖစ္သည္။ ကိုမိုးကား ကရင္ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ျဖစ္ၿပီး ဘြင္းဘြင္းသမားျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ အိႏႎၵယသို႔ ဒုတိယတေခါက္ကူးျဖတ္စဥ္ ကိုသန္းေမာင္ႏွင့္အတူ ထရိပူရ ေဘာင္းကူးရြာ၌ေသာင္တင္နီစဥ္ ကိုမိုးကိုယ္တိုင္ဆင္းလာၿပီး အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အား ကယ္ထုတ္ခသူျဖစ္သည္။ ယခု ကေနဒါေရာက္ၿပီးမွ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ကြယ္လြန္လားခၿပီးျဖစ္သည္။ ကို၀င္းထြန္းကား ဘဂၤလားနယ္စပ္တြင္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ရီးအတြက္ ကြင္းဆင္းစဥ္ လုပ္ႀကံျခင္းခံလိုက္ရသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ Aizawl သို႔ ပထမတေခါက္ေရာက္စဥ္ ကို၀င္းထြန္းအိမ္ေထာင္မက်သိမ့္ပါ။ မေခါမီးတူမအား ခ်ဥ္းကပ္နီတုန္းကာလျဖစ္သည္။ ဒုတိယအႀကိမ္ေရာက္လာေသာအခါတြင္ကား အိမ္ေထာင္က်၍ ေဒလီသို႔ေရာက္နီၿပီးျဖစ္သည္။ န၀ဒရပ္ကြက္တြင္ ဦးညြန္႔လွ ေဒၚေမာ္လီ၊ ကို၀င္းထြန္းရို႕မိသားစု အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ တရပ္ကြက္တည္းအတူနီခသည္။ မွတ္မိရရ ကို၀င္းထြန္းက အကၽြႏ္ုပ္အား ေဘာင္းဘီတလံုး ၀ယ္ျခဳပ္ပီးသည္။ သူက လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ရီး ေကာင္းေကာင္းစိတ္ထက္သန္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္က အၿခီနီမေကာင္း မဆင္းရန္ေျပာသည္ကို သူက ပိတ္ဆို႔ထားသည္ဟု ထင္သည္။ ေနာက္ပိုင္း နယ္စပ္သို႔ဆင္း၍ လက္တြိကြင္းဆင္းခိုက္ လုပ္ႀကံခံလိုက္ရသည္။ မည္သည့္အဖဲြ႔ျဖစ္သည္ကိုကား အတိအက်မသိ။ အတိအက်မသိဘဲလည္း ခ်မရြီးခ်င္ပါ။ ေနာက္ လက္နက္ကိုင္အလုပ္ခ်င္ဆံုးမွာ ယခုေနာ္ေ၀းေရာက္ ကိုျမင့္ေအးျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ေဒလီသို႔တက္လာေသာအခါ နယ္စပ္၌အၿခီနီမေကာင္းသည္ကိုကား သတိပီးခပါသည္။ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုမွာ အိုက္ေဇာ၌ ရပ္တည္လွ်က္ က်န္ခသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေဒလီသို႔တက္သည္ကို ေဖာက္ျပန္သူအျဖစ္ အစြပ္အစဲြခံရမည္ကို မလိုလားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား နယ္စပ္အနီအထားႏွင့္ ရည္ရွည္ရပ္တည္ရီးကို သေဖာေပါက္သျဖင့္ ေ၀ဖန္ကဲ့ရဲ့ျခင္းကိုလြန္ဆန္၍ ကိုသန္းေမာင္ႏွင့္အတူ ေဒလီသို႔တက္ပါလာလတ္သည္။ ဓါတ္ပံုထဲက အကၽြႏ္ုပ္ရွိက အၤက်ီအျဖဴ အျပာႏွင့္ ထိုင္နီသူမွာ ကိုယ္ေတာ္သန္းလင္းျဖစ္သည္။ ကိုယ္ေတာ္သန္းလင္းမွာ ေက်ာက္ေတာ္ဇာတိျဖစ္ၿပီး ဘုန္းႀကီး၀တ္ႏွင့္ထြက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ကိုရန္ႏိုင္ႏွင့္ ကီးမကိုက္သည္မ်ားဟိသည္။ ေဒလီသို႔တက္လာ၍ ႏွစ္အင္တန္နီၿပီးမွ ေဒလီ၏အပူဒါဏ္ကို မခံႏိုင္၍ ျပည္ထဲသို႔ ျပန္၀င္လားသည္။ အခ်ဳပ္ခံရၿပီး အခ်ဳပ္တြင္းႏွိပ္စက္ခံရမႈေၾကာင့္ စိတ္လြတ္လားၿပီး လမ္းေဘး၌ပင္ သီက်လားသည္ဟုသိရသည္။ နီရာကိုကား အတိအက်မသိ။ ကိုလတ္ကား ကရားေတးသမား။ သူ႔ဇနီးကား ေဒလီ၌ကြယ္လြန္လားသည္။ ယခု ၾသစေတ်းကို ေရာက္နီၿပီးျဖစ္သည္။ ကိုဇင္ႏိုင္ကား ေနာက္ပိုင္း ABSDF တြင္၀င္လုပ္သည္။ ယခု ျပည္ထဲျဖစ္သည္။ ကိုေဇာ္ေဌး၊ ကိုေမာင္ငါ၊ ကိုသားႀကီး၊ ကို၀င္းေအာင္ ယခု ၾသစေတ်းလ်သို႔ ေရာက္နီၿပီးျဖစ္သည္။ မိုးခ်ဳပ္က VOA တြင္ ယခုသတင္းေထာက္အျဖစ္လုပ္ကိုင္လွ်က္ဟိသည္။ VOA သို႔ မေျပာင္းခင္ RFA ၌ ၀င္လုပ္ခသည္။ ကိုႏိုင္မွာ ဗိုလ္ရာဇာ႐ို႕ကိစၥမတိုင္ခင္ကတည္းက Grewal ၏လက္ခ်က္ျဖင့္ ျမန္မာစစ္သား (၁၂) ေယာက္ႏွင့္အတူ ေဒလီမွ ျမန္မာျပည္သို႔ ဖမ္းပို႔ခံလိုက္ရသည္။
ကိုရန္ႏိုင္ကိစၥအနည္းငယ္ေျပာပါမည္။ ကိုရန္ႏိုင္ကား ရခိုင္ေက်ာင္းသားအဖဲြ႕တိုးတက္ဖို႔အတြက္ ျဖစ္ခ်င္စိတ္ေကာင္းေကာင္းျပင္းျပသူျဖစ္သည္။ ၁၉၉၀ ႏွစ္က အကၽြႏ္ုပ္ Aizawl စေရာက္တည္းက ေဒလီသို႔လႊတ္ခသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား ကိုရန္ႏိုင္စကားကိုနားမေထာင္ဘဲ ဘဂၤလားသို႔တေခါက္ျပန္ဆင္းၿပီး မိမိႏွင့္တရပ္ကြက္တည္းျဖစ္သူ စံသာေအာင္႐ို႕အား ယံုၾကည္မိသျဖင့္ ခြီးၿပီး၀က္ၿပီးျပန္တက္လာခရသည္။ အကယ္၍ အကၽြႏ္ုပ္ရာ ကိုရန္ႏိုင္စကားကိုလက္ခံၿပီး ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ကတည္းက ေဒလီသို႔တက္လာခဖို႔ဆိုေက ရခိုင္ေက်ာင္းသားအဖဲြ႕အစည္း၏အနီအထားမွာ အခုပိုင္ အၿခီနီဆိုး၀ါးဖို႔အေၾကာင္းမဟိပါ။ ဗိုလ္ရာဇာ႐ို႕ဆင္းလာၿပီး ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္က ထိုးစစ္ဆင္သျဖင့္ ထြက္ၿပီးလာရေသာဒုကၡသည္မ်ားကိစၥ UN ေရာက္ႏိုင္ဖို႔ ကိုရန္ႏိုင္ကပင္ မိမိအိပ္စိုက္ ေငြမ်ားစြာက်ခံပီးပါသည္။ နယ္စပ္သို႔သူကိုယ္တိုင္ဆင္း၍ မွတ္တမ္းတင္ဓါတ္ပံုမ်ားစုေဆာင္းပီးသည္။ စိုး၀င္း (ဆြီဒန္)၊ ဘေအာင္ (ဆြီဒန္)။ လွေစာ (အေမရိက) ႐ို႕အား ေဒလီသို႔ အကၽြႏ္ုပ္မတိုင္ခင္ ပို႔တင္ပီးခသူမွာ ကိုရန္ႏိုင္ျဖစ္သည္။ အႏၵမာန္ကိစၥ၌ အသီေစာလားခရသည္မွာ ေကာင္းေကာင္း၀မ္းနည္းဖို႔ေကာင္းသည္။ သို႔ေသာ္ သူ႐ို႕လုပ္ႀကံခံလိုက္ရသည္ကိုကား တေယာက္ေခ်ကလည္း ျမင္လိုက္ရသည္မဟုတ္။ သီနတ္သံကိုၾကား၍ စိတ္အထင္ျဖင့္ ယမ္းတုတ္ကတ္စြာရာျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ယံုၾကည္သည္မွာ Grewal ႐ို႕က ျမန္မာစစ္တပ္အားလႊဲေျပာင္းပီးလိုက္သည္ျဖစ္မည္။ အသတ္ခံေကာင္းခံရလွ်င္ ျမန္မာျပည္ေရာက္ၿပီး တနီရာ၌ သတ္ျဖတ္လိုက္သည္ျဖစ္မည္။ အကယ္၍ သတ္ျဖတ္ခသည္ဟိေသာ္ သတ္ျဖတ္ခေသာ လူသတ္တရားခံမ်ားကိုေဖာ္ထုတ္၍ လူသတ္မႈျဖင့္ တရားစြဲကတ္ရဖို႔ျဖစ္ေတ။ မၾကာခင္က Facebook ထက္တြင္ Byala Thukha ပို႔တင္လိုက္ေသာသတင္းအရ ယခင္ေထာက္လွမ္းေရးေဟာင္းတေယာက္ေျပာျပ၍ ဗိုလ္ရာဇာလည္း ျပည္ေထာင္ထဲတြင္ အသက္ရွင္လွ်က္ဟိသိမ့္ေၾကာင္းသတင္းရသည္။ ဤသတင္း ေကာင္းေကာင္းယုတၱိဟိသည္။ ဤသတင္းကို ရခိုင္သားမ်ားေပါ့ေပါ့တန္တန္မနီသင့္။ အပူတျပင္းစံုစမ္းသင့္သည္။ ကိုရန္ႏိုင္ႏွင့္ ကိုေစာထြန္းလည္း အသက္ရွက္လွ်က္ဟိေကာင္းဟိႏိုင္သည္။ ဗိုလ္ခင္ညႊန္႔ကိုျဖဳတ္ခ်ၿပီးေနာက္ အျဖဳတ္ခံရေသာ ေထာက္လွန္ေရးေဟာင္းမ်ားကိုခ်ဥ္းကပ္လွ်င္ သတင္းအတိအက် အေသးစိတ္ရႏိုင္စရာအေၾကာင္းဟိသည္။ ျပည္ထဲကလူမ်ားရာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေသာကိစၥျဖစ္၍ ျပည္ထဲဟိ မ်ိဳးခ်စ္ျပည္ခ်စ္မ်ား အိပ္ငိုက္မနီသင့္ပါယာ။ ယခုအခ်ိန္ေလာက္ဆိုလွ်င္ Grewal ၏ဓါတ္ပံုလည္း Internet ထက္ေရာက္သင့္စြာၾကာယာ။ ဇာျဖစ္မတက္လာသိမ့္စြာလဲ။ Grewal ကို ေနာက္ေယာင္ခံမလိုက္ပဲ ဇာျဖစ္ေအအတိုင္းလႊတ္ထားကတ္စြာလဲ။ သြီးအီးလားခလို႔ မိလားခကတ္စြာလား။ ရခိုင္သြီးက ေကာက္႐ိုးမီးလား။ မီးခြန္းေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာတက္လာသည္။ ဇတ္လိုက္တိက ဇတ္ၾကည့္နီကတ္ေတခါ ပရိႆတ္က အိုးမပူပဲ ခြက္ပူေယွာင္ျဖစ္နီေရ။
ဇင္မေဘာက္စခန္းတြင္နီၿပီးမွ အကၽြႏ္ုပ္ ကိုရန္ႏိုင္႐ို႕အိမ္တြင္လားနီပါသည္။ ထိုအခ်ိန္က ကိုရန္ႏိုင္ႏွင့္ ကိုဇားယာမွာ တအိမ္တည္း တတူနီသည္။ Bara Bazar လမ္းမအထက္ဖက္ျခမ္း Top Resturant ႏွင့္ကပ္လွ်က္ ကိုရန္ႏိုင္႐ို႕ ေရဒီယို ျပဳပ်င္ဆိုင္ဟိသည္။ အတက္အဆင္းလွီကားထစ္တခုရာ ျခားသည္။ ကိုဇားယာမွာ ျမန္မာျပည္က မီဇူလူမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ကိုရန္ႏိုင္႐ို႕အိမ္တြင္နီစဥ္ ေဒါက္တာေဇာ္၀င္ေအာင္၊ သင္းသင္းေအာင္႐ို႕ ေဒလီသို႔လားခိုက္ႀကံဳသျဖင့္ ကိုရန္ႏိုင္က အကၽြႏ္ုပ္အား ေဒလီသို႔ လိုက္ပါလားစီခ်င္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္က မားပါရာကို လားခ်င္ေသာဆႏၵ၊ ဘဂၤလားသို႔ျပန္၍ ရခိုင္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ အဆက္အသြယ္လုပ္ခ်င္သည့္ဆႏၵဟိသည္ျဖစ္၍ မားပါရာသို႔ ခရီးတေခါက္ထြက္ျဖစ္လိုက္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္မီဇူရမ္သို႔ေရာက္လားခ်ိန္တြင္ ကိုျမတ္သူႏွင့္ ကိုေက်ာ္သန္းမွာ ေဒလီသို႔ ေရာက္ႏွင့္ၿပီးျဖစ္သည္။
မားပါရာသည္ မီဇူရမ္ ဘဂၤလားနယ္စပ္ သက္ရြာေခ်တရြာျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္မွာ ရခိုင့္ေတာ္လွန္ရီးရဲေဖာ္ေဟာင္းတဦးျဖစ္သည္။ မီဇူရမ္ျပည္နယ္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္အတြက္ တိုက္ပဲြ၀င္ခေသာ MNF အဖဲြ႕၏လက္ဟိဥကၠဌဇိုးရမ္းထန္းငါႏွင့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ျဖစ္သည္။ သူ႔အား ဆံရွည္ကိုယ္ေတာ္အျဖစ္လူသိေၾကာင္းေျပာျပပါသည္။ သူ၏သားသိန္းေအာင္သည္လည္း အကၽြႏ္ုပ္အယင္ ဇင္မေဘာက္စခန္း၌ လာနီခေၾကာင္း ေက်ာင္းသားမ်ားေျပာျပ၍ သိရသည္။
အကၽြႏ္ုပ္တေယာက္တည္း ခရီးလားပါသည္။ ဘာ့စ္ကားေရာက္သည့္ ေနာက္ဆံုးၿမိဳ႕ကိုေရာက္၍ ထိုမွတဆင့္ မားပါရာသို႔ (၁၀) မိုင္ေလာက္ ၿခီက်င္ေလွ်ာက္ရသည္။ ၿခီက်င္ေလွ်ာက္ရသည္မွာ ၿမီျပန္႔မဟုတ္ ေတာင္ေၾကာလမ္းအတိုင္း ၿခီက်င္ေလွ်ာက္ရျခင္းျဖစ္သည္။ ျဖတ္လမ္းသိလွ်င္ ပိုနီးသည္ဟုဆိုေသာ္လည္း အကၽြႏ္ုပ္ကား ျဖတ္လမ္းမသိသျဖင့္ ကားလမ္းအတိုင္းေလွ်ာက္သည္။ လမ္းတြင္ လမ္းပ်င္နီေသာ ဒံုးကလားမ်ားႏွင့္ အိႏၵိယရဲသားတခ်ိဳ႕ကို တြိရသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား အဆင္းျဖစ္၍ ယင္းေလာက္ထိ အစစ္အဆီးမဟိ။ နယ္စပ္ကတက္လာလွ်င္ ပိုစစ္သည္ဟုသိရသည္။ ရဲသားမ်ားကို ခပ္တည္တည္ျဖင့္ ႏႈတ္ဆက္ၿပီး မားပါရာသို႔ တေယာက္တည္းေပါက္ခ်ပါလတ္သည္။
ဆရာေတာ္မွာ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း အနည္းငယ္သတိလြတ္တတ္သည္မွအပ ႏိုင္ငံရီးအေတြးအေခၚအေျမာ္အျမင္ဟိသည္။ BBC သတင္းမ်ားကိုလည္း မလြတ္တန္းနားေထာင္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ကား ေတာ္လွန္ရီးလုပ္နီပါသည္ဆိုေသာ္လည္း BBC နားမေထာင္ျဖစ္။ အကၽြႏ္ုပ္ ေဒလီသို႔ေရာက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ဆရာေတာ္ႀကီးကိုယ္တိုင္ အိုက္ေဇာသို႔လာေရာက္၍ ထိုစဥ္က MNF ျပန္လည္၍ ေအာင္ပဲြခံၿပီး ဇိုးရမ္းထန္းငါ မီဇူရမ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္စဥ္ ဆရာေတာ္ကိုယ္တိုင္လားတြိေၾကာင္းၾကားသိရသည္။ ဆရာေတာ္အား Aizawl တြင္က်န္ခေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ NLD အဖဲြ႕၀င္မ်ားက ကိုးကြယ္ထားသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူၿပီးျဖစ္မည္။ မည္သည့္နီရာ၌ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည္ကိုကား မၾကားသိလိုက္ပါယာ။ ဆရာေတာ္ေက်ာင္းထိုင္ရာ မားပါရာတြင္ ရခိုင္ျပည္မွလူႀကီးတေယာက္လည္း သက္အမ်ိဳးသမီးတဦးႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်လွ်က္ဟိသည္။ သူက MNF ပါတီ၀င္အျဖစ္ သစၥာဟိစြာရပ္တည္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ Aizawl သို႔ လားေရာက္သည့္အခ်ိန္တြင္ Aizawl ၌ သူ၏မိသားစုကို တြိခရသည္။ သားအႀကီးသူမွာ ဆယ္တန္းေျဖထားေၾကာင္းေျပာသည္။
အကၽြႏ္ုပ္ မားပါရာ၌ တပါတ္ေလာက္နီၿပီး အမ်ားမၾကာ ကိုရန္ႏိုင္က စိတ္မခ်သျဖင့္ ေပါက္ခ်ပါလတ္သည္။ အျပန္တြင္ ကိုရန္ႏိုင္ႏွင့္ ႏွစ္ေယာက္တတူျပန္သည္။ လမ္းၿမိဳ႕တၿမိဳ႕တြင္ ေခတၱနားစဥ္ လူမိုက္ဆန္ဆန္လူတေယာက္က ျပႆနာရွာသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕က Aizawl ကလာေၾကာင္း ေျပာျပေသာ္လည္းလက္မခံ။ မနည္းေဖ်ာင္းဖ်ေျပာဆိုရသည္။ စိတ္ထဲမွာ ေနာက္တေခါက္ ၀င္ရယာလားမသိ ေအာင့္မိမိသည္။ ေနာက္တေခါက္၀င္ေကက သက္သာဖို႔မဟုတ္ ေထာင္က်ေကာင္းက်ႏိုင္သည္။ ေနာက္ပိုင္း လူမိုက္က စိတ္ေကာင္း၀င္ၿပီး ျပန္လႊတ္လိုက္သည္။ သို႔ျဖင့္ ကိုရန္ႏိုင္ႏွင့္ အကၽြႏ္ုပ္ႏွစ္ေယာက္ အဖမ္းမဆီးမဟိ Aizawl သို႔ ျပန္ေရာက္လာလတ္သည္။
မီဇူရမ္၌နီရသည္မွာ ေကာင္းေကာင္းေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းသည္။ ရာသီဥတုေကာင္းမြန္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အစားအေသာက္လည္းေပါသည္။ မီဇူး၀က္သားဆိုလွ်င္ အိမ္၌အထူးမြီးစပ္ထားသည္ျဖစ္၍ မံုညင္းဟင္းႏွင့္ေရာျပဳတ္လွ်င္ ဆြီမ်ိဳးမိေလာက္ေအာင္ေကာင္းသည္။ မီဇူးဟင္းရည္မွာ မံုညင္းကို ဆားအနည္းငယ္ခပ္လွ်က္ ရီလံုျပဳတ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ အစတြင္ ေသာက္၍ လံုး၀အရသာမတြိ။ ေနာက္ပိုင္း တျဖည္းျဖည္း သဘာ၀အရသာကိုပင္ တမ္းတမ္းစဲြျဖစ္လာသည္။ ၄င္း မီဇူးဟင္းရည္ႀကိဳက္လားၿပီးဆိုလွ်င္ ဟင္းခ်ိဳမႈန္႔အရသာကို လွည့္မၾကည့္ခ်င္လိုက္ယာ။ ျမန္မာျပည္က လူမ်ားမွာကား အသိဥာဏ္ေခါင္းပါး၍ ယခုထက္ထိ ဟင္းခ်ိဳမႈန္႔ကို စားသံုးလွ်က္ဟိသည္။ သို႔ျဖင့္ အသက္ (၄၀) မေက်ာ္ မရဏႏွင့္ စ်ာန္ႂကြလားသည္က မ်ားသည္။ သတိရ၍ သတင္းမီးေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္ေက်ာင္းနီဖက္သူငယ္ခ်င္း တေယာက္ေခ်လည္း အသက္ရွင္လွ်က္ မဟိလိုက္ပါယာ။ တေယာက္ႏွစ္ေယာက္ရာ က်န္ၿပီးျဖစ္သည္။ အန္ဒရိန္းခပ္ထားေသာ ရခိုင္ေတာအရက္ေသာက္သည္ထက္ ဟင္းခ်ိဳမႈန္႔စားသံုးေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
မီဇူရမ္၌ေကာင္းမြန္သည္မွာ မီဇူအသံလႊင့္လွိဳင္းကို (၂၄) နာရီ အသံလႊင့္ခြင့္ရသည္။ မီဇူး (TV) (24) နာရီရသည္။ လ်ပ္စစ္မီး (၂၄) နာရီရသည္။ မီဇူဘာသာစကားကိုလည္း တကၠသိုလ္တန္းအထိ သင္ၾကားခြင့္ရသည္။ အေသးစားစီးပြားရီးႏွင့္ အိုးအိမ္စီမံကိန္း ႏွစ္ရွည္ခ်ီးေငြမ်ား အစိုးရပါးက လံုလံုေလာက္ေလာက္ရဟိသည္။ ဆီးတကၠသိုလ္၊ အင္ဂ်င္နီယာလိုင္းမ်ားအတြက္ ျပည္နယ္ Quota ႏွင့္ ျပည္နယ္ေထာက္ပံ့ေၾကး Scholarship ဟိသည္။ ၿမိဳ႕တြင္း အုပ္ခ်ဳပ္ရီးယႏၱရားပိုင္းတြင္လည္း အားလံုးမီဇူလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္မွာကဲ့သို႔ ဖက္ခြက္စစ္တပ္က နီရာတက ဗိုလ္က်၍မရ။ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အတိုင္းအတာတခုအထိ အျပည့္အ၀ရဟိေသာ ျပည္နယ္တခုျဖစ္သည္။ မီဇူးလူမ်ိဳးမ်ား မီဇူရမ္ျပည္နယ္၏လမ္းပန္းဆက္သြယ္ရီးကို ခက္ခက္ခဲခဲတည္ေဆာက္ထားကတ္သည္။ မီဇူရမ္ျပည္နယ္၏အခက္အခဲႏွင့္ႏိႈင္းစာလွ်င္ ရခိုင္ျပည္၏လမ္းပန္းဆက္သြယ္မႈအခက္အခဲမွာ ဟာသျဖစ္လားသည္။ မီဇူးလူမ်ိဳးမ်ား၏ဇဲြလံု႔လႏွင့္ စည္းလံုးညီညြတ္မႈကို အာရီယံႏြယ္ကဆင္းသက္လာသည္ဟုဆိုေသာ ရကၡိတရခိုင္သားမ်ား ၿခီဖ်ားေတာင္လိုက္မွီဖို႔မထင္။
အကၽြႏ္ုပ္ Aizawl သို႔ ဒုတိယအႀကိမ္ေရာက္ခစဥ္ဟုထင္သည္ ကိုဗလ၏သူငယ္ခ်င္း ျမန္မာျပည္ကမီဇူးအမ်ိဳးသမီးတဦး (နာမည္မမွတ္မိ) က အဆက္အသြယ္လုပ္ပီး၍ ကိုဗလႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ႏွစ္ေယာက္ မီဇူရမ္းေတာ္လွန္ရီးေခါင္းေဆာင္ႀကီး MNF ဥကၠဌ ဇိုးရမ္းထန္းငါႏွင့္ သူ၏အိမ္တြင္ လူခ်င္းလားတြိျဖစ္လိုက္ပါသည္။ ယင္းအခ်ိန္က Mizoram ၌ Congress ပါတီ အႏိုင္ရလွ်က္ဟိၿပီး MNF မွာ အတိုက္အခံအျဖစ္ ရပ္တည္လွ်က္ဟိသည္။ မီဇူရမ္တြင္နီထိုင္စဥ္ကာလအတြင္း အကၽြႏ္ုပ္လည္း မီဇူေတာ္လွန္ရီးေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဇိူးရမ္းထန္းငါကိုအားက်၍ မိမိကိုယ္ကိုမိမိ ဇိုးမွတ္ငိုင္ယာဟု နာမည္ခံယူလိုက္သည္။ အစ္မမစမ္းပြီးက ၄င္းနာမည္ပီးပါသည္။ အဓိပၸါယ္မွာ မီဇူးလူမ်ိဳးမ်ားအားခ်စ္ေသာသူဟူ၍ အဓိပၸါယ္ရသည္။
မီဇူရမ္ျပည္နယ္ႏွင့္ပါတ္သက္၍ထူးျခားသည္မွာ မီဇူရမ္ျပည္နယ္ သမိုင္းသုေတသနဌာနက အဂၤလိပ္လက္ထက္က ထုတ္ၿပီးသား ယွားပါးစာအုပ္မ်ားကို ျပန္လည္ထုတ္၀ီျခင္းျဖစ္သည္။ အတြင္းေရးမႈးဦးခင္ေမာင္ နယ္စပ္၌ ရခိုင္ဒုကၡသည္မ်ားကိစၥေဆာင္ရြက္ၿပီး တက္လာေသာအခါ လက္ထဲ၌ မီဇူရမ္ျပည္နယ္ သမိုင္းသုေတသနဌာနက ထုတ္၀ီေသာ စာအုပ္အင္ထန္မ်ားမ်ားပါလာလတ္သည္။ မွတ္မွတ္ရရစာအုပ္မွာ "The Wild Races of Chittagong Hill Tract" ျဖစ္သည္။ ၄င္းစာအုပ္တြင္ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းနယ္ လူမ်ိဳးမ်ားအားလံုးတြင္ ကိုယ္ပိုင္စာအကၡရာဟိသည့္လူမ်ိဳးမွာ ဤလူမ်ိဳးတမ်ိဳးတည္းသာဟိေၾကာင္း။ မိမိကိုယ္ကိုမိမိ (မရမာ) ဟုေခၚေၾကာင္းေဖာ္ျပထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္မွ သမိုင္းသုေတသီမ်ား ဒီမိုကေရလမ္းေၾကာင္းပြင့္လာလွ်င္ မီဇူရမ္ျပည္နယ္ ပညာရီးဌာနႏွင့္အဆက္အသြယ္လုပ္ၿပီးလွ်င္ ပညာရီးဆိုင္ရာ သမိုင္းသုေတသနဆိုင္ရာ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားကို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ ထိုစာအုပ္တြင္ ထူးျခားသည္မွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးတဦး မီဇူရြာသူႀကီးအိမ္တြင္နီသည္။ စာရြီးသူက ရာဇ၀တ္မႈေၾကာင့္ထြက္ၿပီးလာသည္ဟု ယူဆသည္။ တရက္နိ မီဇူးရြာသားမ်ား (ရခိုင္သားအပါအ၀င္) ဆီးဆာဖက္ ဘဂၤလီကုလားရြာသို႔လား၍ ဓျမတိုက္သည့္အေၾကာင္းမွာလည္း စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းသည္။
အကၽြႏ္ုပ္ ထိုင္းမွျပန္ေရာက္ၿပီး ရကၠန္း Project ျဖင့္ မီဇူရမ္သို႔ တတိယတေခါက္လားသည့္အခါ ရကၠန္းခတ္နီေသာ အထြန္းေခ်႐ို႕ညီအစ္ကိုႏွစ္ေယာက္၊ ေနာက္တေယာက္၊ သိန္းထြန္း၊ ေနာက္တေယက္ စုစုေပါင္း ရခိုင္သား ငါးေယာက္ဟိသည္။ အထြန္းေခ်၏အစ္ကိုမွာ ေက်ာက္ေတာ္မွ အိုက္ေဇာသို႔အလုပ္လာလုပ္သူ ရခိုင္သားအစ္ကိုႀကီးတေယာက္၏သမီးနွင့္အိမ္ေထာင္က်လွ်က္ဟိသည္။ အစ္ကိုႀကီး၏ညီျဖစ္သူမွာ ၿမိဳ႕နယ္လ၀ကမႈးျဖစ္ၿပီး အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ႏွင့္ တရပ္ကြက္တည္းျဖစ္သျဖင့္ ေကာင္းေကာင္းသိသည္။ တရက္နိ (၉) ခ်က္တီးေလာက္တြင္ အထြန္းေခ်၏အစ္ကိုက အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕နီရာအိမ္သို႔ သူ႔သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ေပါက္ခ်ပါလတ္ၿပီး (နႏၵရာသီး) ခဲြစားကတ္သည္။ ညည့္တခ်က္တီး ႏွစ္ခ်က္တီးေလာက္တြင္ အစ္ကိုသီဆံုးလားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း တန္းခါးလာေခါက္သည္။ အသက္လွ်ဴလီႁပြန္ပိတ္၍ ရုတ္တရက္သီဆံုးလားျခင္းျဖစ္သည္။ ညည့္သန္းေခါင္တြင္ Taxi မ်ားလည္း လိုက္ရွာမရ။ ဆီး႐ံုပို႔ဖို႔ အခ်ိန္မရလိုက္ပဲ ခ်က္ခ်င္းအသက္ကပ္ပါလားသည္။ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱတရားကို ေတာ္လွန္ရီးလုပ္ခါမႀကံဳရ၊ ရကၠန္းခတ္ခါမွ ႀကံဳရသည္။ မယားသည္မွာ ကိုယ္၀န္အရင့္မာျဖင့္က်န္ခၿပီး အေခ်မွာ ယခုဆိုလွ်င္ အသက္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာက္ေလာက္ၿပီးျဖစ္မည္။ မီဇူရြာသူရြာသားမ်ား လူႀကီးလူငယ္အားလံုး အလြန္အားကိုးရသည္။ အေလာင္းၿမီက်ေအာင္ထိ အစစအရာရာ ကူညီပီးကတ္သည္။ နာရီးကိစၥၿပီး၍ ရက္မ်ားမၾကာ ရကၠန္းစင္ေထာင္သည္မွ ပဲြဦးထြက္ အထည္ (၅) ထည္ထြက္သည္။ ကိုအထြန္းေခ်အား ေရာင္းခိုင္းရာ အံစာထိုး၍ အားလံုးတက္တက္ေျပာင္သည္။ ကႏၱဳကႏၱာနမိတ္မေကာင္းသည္ျဖစ္၍ အကၽြႏ္ုပ္လည္း စိတ္ပ်က္ပ်က္ႏွင့္ ရကၠန္း Project ကို တပ္ေခါက္ၿပီး ေဒလီသို႔ျပန္တက္ပါလတ္ရသည္။ (ဆက္ရန္)
မီဇူရမ္သို႔
မီဇူရမ္သို႔
=====
သက္ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတြင္ ႏွစ္ရက္ သံုးရက္နားပါသည္။ လမ္းစရိတ္အတြက္ အကူအညီေတာင္းခံရသည္။ ဆရာေတာ္မွာ ရခိုင္ျပည္က စာတတ္ပီတတ္ရဟန္းတပါးျဖစ္သည္။ သက္ထံုးစဥ္အရာ တစံုတဦးသီလွ်င္ သီသူပိုင္ဆိုင္သည့္ ႏြားကိုေသာ္လည္းေကာင္း ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသို႔ ပီးလွဴတတ္သည္။ ကုန္ခသည့္ႏွစ္မိုးဦးက်က ကာလ၀မ္းေရာဂါလိုက္၍ လူေပါင္း (၄၀) ေက်ာ္သီဆံုးေၾကာင္းဆရာေတာ္က ေျပာျပ၍သိရသည္။ လွဴဒါန္းထားေသာအလႈမ်ားကိုျပ၍ မသံုးေဆာင္အပ္ေသာအလွဴဟူ၍ ေျပာျပပါသည္။ ဆရာေတာ္ မီဇူရမ္ျပည္နယ္က ခရစ္ယာန္ျပည္နယ္ျဖစ္လို႔ ဘုန္းႀကီး၀တ္ႏွင့္မသင့္ေတာ္ပါ။ ရြာသားမ်ားပါးက လူအ၀တ္တစံုေလာက္ ေတာင္းခံပီးပါဟုေျပာေသာ္လည္း ဆရာေတာ္မွာ ကူညီလိုစိတ္မဟိ။ ေမာင္သွ်င္၀တ္ႏွင့္ဆိုေကကား ကိစၥမဟိ။ အခု ရဟန္းရဟန္းခံ၍လာသျဖင့္ လူ၀တ္ခၽြတ္မပီးခ်င္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘုန္းႀကီး၀တ္ႏွင့္ပင္လွ်င္ အကၽြႏ္ုပ္ မီဇူရမ္သို႔ ခရီးဆက္ရပါသည္။
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕စီးေသာ ဘာ့စ္ကားတြင္ သက္လူမ်ိဳး ေလးငါးေျခာက္ေယာက္ပါသည္။ သူ႐ို႕လည္း Aizawl သို႔လားမည္ဆိုသျဖင့္ Aizawl ေရာက္လွ်င္ သက္၀န္ႀကီးအိမ္သို႔လိုက္ပို႔ပီးပါဆို၍ သက္၀န္ႀကီးအိမ္သို႔ လိုက္ပို႔ပီးပါသည္။ သက္၀န္ႀကီးႏွင့္တြိေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္က ျမန္မာျပည္မွ ေက်ာင္းသားျဖစ္ေၾကာင္း၊ Aizawl တြင္ ေက်ာင္းသားစခန္းဟိေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းသားစခန္းသို႔ ပို႔ပီးပါဟု အကူအညီေတာင္းသည္။ အမွန္မွာ ေက်ာင္းသားစခန္းကား Aizawl ၌ဟိသည္မဟုတ္။ Aizawl ႏွင့္ မိုင္ (၁၆၀) ခန္႔၀ီးေသာ နယ္စပ္ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ က်င္ဖိုင္း၌ ဖြင့္လွစ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ သက္၀န္ႀကီးကား အကၽြႏ္ုပ္အား ေက်ာင္းသားစခန္းသို႔ မပို႔ပီး။ အခ်ဳပ္ခန္းသို႔ တန္းပို႔လိုက္သည္။ အခ်ဳပ္ခန္းသို႔ေရာက္နီေသာ္လည္း အကၽြႏု္ပ္ကား အဖမ္းခံရမွန္းမသိ။ အခ်ဳပ္ခန္းမွန္းမသိ။ ေက်ာင္းသားစခန္းသို႔လိုက္ပို႔ပီးမည့္ကားကို ေစာင့္နီသည္။ ေနာက္ အင္တန္ေလာက္ၾကာမွ ရဲစခန္းမႈးကလာလတ္ၿပီး ပဇာေၾကာင့္ အဖမ္းခံရသနည္းမီးသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကလည္း အဖမ္းခံရသည္မဟုတ္။ ေက်ာင္းသားစခန္းသို႔လိုက္ပို႔ပီးမည့္ကားေစာင့္နီသည္ဟု ေျပာလိုက္သည္။ ယင္းခါမွ မဟုတ္။ မင္းအဖမ္းခံရေရ။ ေအနီရာက အခ်ဳပ္ရဲစခန္း ယွင္းျပၿပီးမွ အကၽြႏ္ုပ္လည္း အဖမ္းခံလိုက္ရၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သိနားလည္လိုက္သည္။ ၄င္းညတြင္ အကၽြႏ္ုပ္အား အခ်ဳပ္ခန္းသို႔သြင္းခ်ဳပ္လိုက္ၿပီး အခ်ဳပ္သားမ်ားႏွင့္အတူ ေရာအိပ္ရပါသည္။
ေနာက္ တရက္ႏွစ္ရက္ေလာက္ၾကာလွ်င္ အကၽြႏ္ုပ္အား Aizawl ရဲေထာက္လွမ္းေရးမွ လာစစ္ပါသည္။ ဘာသာျပန္လုပ္ပီးသူမွာ အစ္မမစမ္းပြီးျဖစ္သည္။ အႏၵမန္ကၽြန္း၌အသတ္ခံလိုက္ရသူ ကိုရန္ႏိုင္ႏွင့္ ရင္းနွီးသူျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္လက္ထဲ၌ ခရစ္ယာန္ဓမၼသစ္က်မ္းစာအုပ္ႏွင့္ ၿမိဳေတာင္ခရီးလားစဥ္က အတိုေကာက္ရြီးမွတ္ထားေသာ မွတ္တမ္းစာရြက္မ်ားပါသည္။ ယင္းမွတ္တမ္းတြင္ နိရက္အတိအက်ပါသည္။ Aizawl ရဲေထာက္လွမ္းေရးမ်ားက သိမ္းယူထားလိုက္သည္။
Aizawl အခ်ဳပ္ခန္းထဲတြင္ တလခဲြေလာက္ အခ်ဳပ္ခံရသည္။ အကၽြႏ္ုပ္အဖမ္းခံရသည့္အခ်ိန္မွာ ေဆာင္းခါသားျဖစ္သျဖင့္ ေကာင္းေကာင္းခ်မ္းသည္။ သကၤန္းပါးပါးတထည္ျဖင့္ မလံုေလာက္။ အခ်ဳပ္ခန္းထဲတြင္ဟိေသာ ပုဆိုးမွာလည္း ေဘာက္သာဆိုး ၿခီသုတ္ဟပ္ထက္ဆိုးသည္။ ဇာမွ်ႏွစ္ကတည္းက မဖြတ္မေလွ်ာ္ပဲထားသည္မသိ။ အစိုနံသည္ကား ေကာင္းေကာင္းဆိုးသည္။ သို႔ေသာ္ ခ်မ္းအားႀကီးလာေသာအခါ မတတ္ႏိုင္ ႏွာေခါင္းပိတ္ၿပီးဆဲြခ်ံဳလိုက္ရသည္။ စိတ္ထဲတြင္ကား ေအာ့ခ်င္အန္ခ်င္စိတ္ေပါက္သည္။ အခ်ဳပ္ခန္းထမင္းမွာလည္း အာလူးတလံုးႏွစ္လံုး ပဲဟင္းရည္ႀကဲႀကဲ မ၀ေရစာစားရသည္။ ၾကာလာလွ်င္ စိတ္ဓါတ္က်သည္က တေၾကာင္း၊ အစားပ်က္သည္က တေၾကာင္း၊ ရာသီဥတုဆိုးသည္က တေၾကာင္း လူက ခ်က္ခ်င္းပိန္က်လားသည္။
အကၽြႏ္ုပ္အားထားသည့္ အခ်ဳပ္ခန္းထဲတြင္ အကၽြႏ္ုပ္အယင္ အခ်ဳပ္သား ေလးေယာက္ဟိသည္။ သို႔ေသာ္ သူ႐ို႕ကား တရက္ႏွစ္ရက္ေလာက္ၾကာလွ်င္ ျပန္ထြက္လားသည္က မ်ားသည္။ တပါတ္ႏွစ္ပါတ္ေလာက္ၾကာလွ်င္ အကၽြႏ္ုပ္အယင္ ေရာက္ႏွင့္ၿပီးျဖစ္ေသာ အခ်ဳပ္သားမ်ားအားလံုး ျပန္ထြက္လားကတ္ၿပီး အကၽြႏ္ုပ္မွာ တလမၾကာ အခ်ဳပ္ခန္းထဲတြင္ သက္တမ္းအရင့္ဆံုးျဖစ္လာသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အခ်ဳပ္သားမ်ားအား အိမ္မွထမင္းလာပို႔ကတ္သည္။ ထမင္းဟင္းႏွင့္အတူ ငံုဆီးဗူးတဗူးလည္းပါလာတတ္သည္။ ၄င္း ငံုဆီးဗူးအား ၀ိုင္းပတ္လည္၍ တေယာက္တလွည့္ လက္ဆင့္ကမ္း ပီးငံုေလ့ဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္အား ေက်ာ္ေက်ာ္လားသည္။ အကၽြႏ္ုပ္စိတ္ထဲမွာ ဟင္းရည္ဟုထင္သည္။ ေအသူ႐ို႕တိ ငါ့ကိုက်မပီး ေက်ာ္ေက်ာ္လားကတ္ေတ စိတ္ထဲမွာ ကသိကေအာက္ခံရသည္။ တရက္နိ အကၽြႏ္ုပ္၏မ်က္ႏွာ အမူအယာပ်က္နီ၍လားမသိ တေယာက္က ၄င္း တြီးဗူး ငံုဆီးဗူးကို ပီးငံုခိုင္းသည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း ဟင္းရည္ထင္၍ေသာက္ခ်လိုက္သည္။ မခံရခက္လိုက္သည္မွာ မေျပာကဲ့။ ျပန္ထုတ္၍လည္းမရ၊ မ်ိဳခ်၍လည္းမရ လိုင္ေျခာင္း၀မွာ ဆို႔နီသည္။ အနံ႔ဆိုးလိုက္သည္ကားလည္း တမ်ိဳး။
အဆိုးဆံုးအခ်ိန္ကား တရားယံုးသို႔ ယံုးခ်ိန္းလားရေသာအခ်ိန္ျဖစ္သည္။ မိမိအလွည့္မေရာက္ခင္ ယာယီအခ်ဳပ္ခန္းထဲ၌ ေထာင္သားမ်ားႏွင့္အတူနီရသည္။ ေထာင္သားမ်ားမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရာဇ၀တ္အျပစ္သားမ်ားျဖစ္၍ လူ႔အသိစိတ္မဲ့ကင္း မိုက္မဲသူမ်ားျဖစ္သည္။ တိရိစၦာန္ႏွင့္ ထူးမျခားနားျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္အမႈမွာလည္း ေထာက္လွန္းေရးဟု စြပ္စဲြခံထားရသျဖင့္ အမႈႀကီးျဖစ္နီသည္။ လူကလည္း ေခါင္းတံုးတံုးႏွင့္ သကၤန္း၀တ္ႏွင့္ျဖစ္နီ၍ နဖူးကို ၿခီတင္လွ်က္ ၿခိမ္းေျခာက္လိုက္ ကန္ေက်ာက္လိုက္ အမ်ိဳးမ်ိဴးႏွိပ္စက္ျခင္းခံရသည္။ ယံုးခ်ိန္းလားတိုင္း ငရဲက်ေရပိုင္ခံစားရသည္။ သံုးေခါက္ ယံုးခ်ိန္းလားၿပီး ျမန္မာျပည္သို႔ျပန္ပို႔ရန္ အမိန္႔ခ်လိုက္သည္။
အကၽြႏ္ုပ္အား ျပန္ပို႔သည့္ကားမွာ ျမန္မာလံုထိမ္းရဲမ်ားသံုးေသာ အခ်ဳပ္ကားအတိုင္း သံထူျပားကာလွ်က္ သံေခ်ာင္းစိုက္ထားေသာ လီ၀င္ေပါက္ဖြင့္ထားေသာ ကားမ်ိဳးျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္အတူ ျမန္မာျပည္သို႔ျပန္ပို႔ျခင္းခံရေသာ ခ်င္းလူငယ္ သစ္ခိုးသမား (၆) ေယာက္ပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား က်မၼာရီးအၿခီနီမေကာင္းသျဖင့္ ကားလွဴးတိုင္း ကားေဆာင့္တိုင္ ေခါင္းမူးလာသည္။ ခ်င္းလူငယ္မ်ားကို တဖက္ အတူထိုင္ခိုင္းၿပီး အကၽြႏ္ုပ္တေယာက္တည္းတဖက္ ထိုင္ခံုထက္၌ ၀မ္းလ်ားေမွာက္၍လိုက္ရသည္။ လမ္းခုလပ္ၿမိဳ႕ေခ်တၿမိဳ႕တြင္ တညအိပ္ရသည္။ လမ္းပ်က္နီ၍ဟု သိရသည္။ ၄င္း အခ်ဳပ္ခန္းအိမ္သာမွာလည္း ပိတ္ၿပီးေလာက္တက္နီသျဖင့္ အနံ႔ဆိုးလိုက္သည္ကား အလွိဳင္းလွိဳင္း အလွိဳင္းလွိဳင္းတက္သည္။ ေခါင္းမူးသည္က တေၾကာင္း၊ အနံ႔ဆိုးသည္က တေၾကာင္း သီခ်င္စိတ္ေပါက္သည္။ ေနာက္နိမိုးထ က်င္ဖိုင္းသို႔ အခ်ဳပ္ကားျဖင့္ဆက္ပို႔သည္။ ျမန္မာရဲလက္ထဲသို႔ကားမအပ္၊ နယ္စပ္ကားလမ္းမတြင္ ခ်ထားပီးခသည္။ ခ်င္းလူငယ္မ်ားထဲက ႏွစ္ေယာက္ ေက်ာင္းသားစခန္းအားသိသည္ဆို၍ လိုက္ပို႔ပီးသည္။ (၄၅) မိနိခန္႔လမ္းေလွ်ာက္ၿပီးမွ ေက်ာင္းသားစခန္းသို႔ေရာက္သည္။ ေက်ာင္းသားစခန္းသို႔ေရာက္ေသာအခါ စခန္းတြင္းတြင္ လူမ်ားမ်ားစားစာမဟိ။ ေလးငါးေျခာက္ေယာက္ေလာက္ရာဟိသည္။ ျမန္မာတေယာက္အား ေထာက္လွမ္းေရးစြပ္စဲြၿပီး လူသတ္မႈျဖစ္ထားသျဖင့္ ေက်ာင္းသားအားလံုးအျပင္သို႔ထုတ္လိုက္ေၾကာင္း ေနာက္မွ ၾကားသိရသည္။ ျမန္မာေက်ာင္းသားအားလံုးမွာလည္း Aizawl သုိ႔ ထြက္လားခကတ္ၿပီးျဖစ္သည္။ စခန္းတြင္းတေယာက္က က်င္ဖိုင္းတြင္ ကိုစိန္၀င္းဟုေခၚေသာ ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားအား ကူညီပီးသူတဦးဟိေၾကာင္း လမ္းညႊန္ပီးလိုက္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ေရာက္လားသည္မွာ လမ္းညႊန္ပီးလိုက္ေသာ ကိုစိန္၀င္းမဟုတ္ပဲ ရကၠန္းခတ္နီေသာ ကိုစိန္၀င္းလင္မယားအိမ္သို႔ေရာက္လားသည္။ လင္မယားကား ျမန္မာျပည္မွလာေရာက္ၿပီး ဆင္းဆင္းရဲရဲရကၠန္းခတ္စားနီသူမ်ားျဖစ္သည္။ ယင္းတြင္ တညအိပ္ၿပီး ေနာက္နိ Aizawl သို႔ ကုန္တင္ကားျဖင့္ လမ္းႀကံဳစီး၍ လိုက္ပါလာရသည္။ လမ္းစရိတ္ကို သူ႐ို႕ပါးက မရမကျခစ္ကုတ္၍ ေတာင္းယူခရသည္။ သူ႐ို႕လက္ထဲမွာလည္း တျပားတခ်ပ္မဟိ။ သူမ်ားပါးက ခ်ီးငွားပီးလိုက္သည္။ လမ္းစရိတ္ကားလံုလံုေလာက္ေလာက္မဟုတ္၊ လက္ထဲမွာ ေအေလာက္ရာပါေရဟု ေတာင္းပန္ၿပီးလိုက္ပါလာရသည္။
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ စီး၍လိုက္ပါလာေသာကားမွာ ကုန္တင္ကားျဖစ္သည္။ ေခါင္မိုးမပါ။ ဆန္အိပ္မ်ား၊ ေဘာက္သာအိပ္မ်ားထက္က တက္စီး၍ လိုက္ပါလာရသည္။ ေခါင္မိုးထက္၌တက္စီးသူ စုစုေပါင္းဆယ္ေယာက္ေလာက္ဟိမည္။ အကၽြႏု္ပ္နံပါးတြင္ ခ်င္းလူငယ္တေယာက္လည္းပါသည္။ စကားတခြန္းႏွစ္ခြန္းေျပာျဖစ္သည္။ မ်ားမ်ားစားစားမေျပာျဖစ္။ ျမန္မာျပည္မွလာသည္ကို လူမ်ားမ်ားသိ၍လည္းမေကာင္း။ အတတ္ႏိုင္ဆံုးစကားတခြန္းမေျပာဘဲ လိုက္ပါလာလတ္သည္။
က်င္ဖိုင္းၿမိဳ႕အထြက္ ေခ်ာင္းႀကီးတေခ်ာင္းျဖတ္ရသည္။ ျမစ္နီးပါးႀကီးသည္။ အထက္က ေခါင္မိုးမပါသျဖင့္ ေခ်ာင္းသို႔အဆင္းလမ္းတေလွ်ာက္ ေအာက္ကကားမ်ားကို အတိုင္းသားလွမ္းျမင္နီရသည္။ ေခ်ာင္းဆင္းလမ္းမွာ ၀က္အူရစ္ကိုေထာင္ထားသည့္အတိုင္းျဖစ္သည္။ ေတာင္ေအာက္ဖက္သို႔ ေရာက္သည့္အခါတြင္လည္း အထက္က ကားမ်ားကို လွမ္းျမင္ရသည္။ ေခ်ာင္းသို႔ေရာက္၍ ေတာင္ထက္က ကားမ်ားကိုျမင္မွ ေတာင္ထိပ္မွာ ေကာင္းခင္ေလာက္ျမင့္ေၾကာင္း သေဖာေပါက္သည္။
လက္ထဲဟိသမွ်ေငြကို ကားခပီးလိုက္ၿပီးျဖစ္သျဖင့္ ထမင္းတနပ္အငတ္ခံရန္ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ ခ်င္းလူငယ္မွာ အကၽြႏ္ုပ္ထမင္းမစားဘဲနီသည္ကိုသိသျဖင့္ ထမင္း၀ယ္ေကၽြးပါသည္။ ယင္းအခ်ိန္တြင္ အကၽြႏ္ုပ္မွာ လူအ၀တ္ႏွင့္ျဖစ္သည္။ သစ္ခြတ္သမားလူငယ္မ်ားက အကၽြႏ္ုပ္အား ေဘာင္းဖီတလံုး အၤက်ီတလံုးပီးႏွင့္ထားခသည္။ လူကလည္းကတံုး ပိန္ခ်ံဳးၿပီး အ၀တ္အစားမွာလည္း စုတ္ျပတ္သတ္နီသျဖင့္ စ်ီးေရာင္းေသာ မီဇူမိမၼေခ်မ်ားက အကၽြန္ုပ္အားၾကည့္ၿပီး ေကာင္းေကာင္းရယ္ကတ္ပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း ရွက္ရွက္ျဖင့္ ၿပံဳးရယ္နီလိုက္သည္။
အကၽြႏ္ုပ္သတင္းရသည္မွာ ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ား Top Hotel ၌ အလုပ္လုပ္နီကတ္သည္။ Aizawl ေရာက္လွ်င္ Top Hotel သို႔ စံုစမ္း၍လားမည္။ တည လမ္းေဘး၌အိပ္မည္။ ကိုယ့္အေတြးႏွင့္ ကိုယ့္အစီအစဥ္ႏွင့္ျဖစ္သည္။ အမွန္မွာ ေက်ာင္းသားမ်ားက Top Hotel ၌ အလုပ္လုပ္နီသည္မဟုတ္၊ Top Resturant နာမည္ျဖင့္ Bara Bazar ၌ လဖက္ရည္ဆိုင္ဖြင့္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ Aizawl သို႔ေရာက္ခ်ိန္တြင္ ေမွာင္နီၿပီးျဖစ္သည္။ Aizawl ၿမိဳ႕ကား ေတာင္ထိပ္အစြန္ဖ်ားတြင္ မီးထိန္ထိန္လင္းလွ်က္ သီတင္းကၽြတ္ ၀ါကၽြတ္ပဲြကဲ့သို႔ အလြန္လွပသည္။ တညက ဇာပင္ျဖစ္ျဖစ္ လမ္းေဘးမွာ ထိုးအိပ္ဖို႔ဆံုးျဖတ္ထားသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္အတူ ကားစီးလာေသာခ်င္းလူငယ္မွာ ကုန္သည္ျဖစ္သျဖင့္ အထုပ္အပိုးမ်ားစြာပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း အထုပ္အပိုးမ်ားကို ကူသယ္ပီးသည္။ သူက အကၽြႏ္ုပ္အား မည္သည့္နီရာတြင္ တည္းမည္နည္းဟု မီးသည္။ အကၽြႏ္ုပ္က ခပ္တည္တည္ျဖင့္ Top Hotel ၌ တည္းမည္ဟု ျပန္ေျဖလိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ လူငယ္က သေဘာေကာင္းသူျဖစ္သျဖင့္ ျမန္မာစကားျဖင့္ မထူးပါဘူးဗ်ာ၊ ညကလည္းေမွာင္ေနၿပီ ကၽြႏ္ုပ္အိမ္မွာဘဲ ညအိပ္လိုက္ပါ၊ အိမ္ေအာက္မွာ ရကၠန္းခတ္တဲ့ဗမာလူေတြရွိတယ္။ သူတို႔ ဗမာေက်ာင္းသားေတြေနတဲ့ေနရာသိတယ္။ မနက္က်ရင္ သူတို႔ကို လိုက္ပို႔ခိုင္းရင္ရတယ္ဟုေျပာသျဖင့္ အကၽြႏ္ုပ္လည္း ၀မ္းသာအားရ သူ၏ဖိတ္ေခၚခ်က္ကို လက္ခံလိုက္သည္။ လမ္းေဘးမွာအိပ္ဖို႔မလိုလိုက္ယာဟုသိလိုက္ၿပီး ခ်င္းလူငယ္အား စိတ္ထဲတြင္ႀကိတ္၍ ေက်းဇူးတင္နီမိသည္။ ညစာထမင္းလည္း ၀က္သားႏွင့္ ေကာင္းေကာင္းစားရသည္။ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္အိပ္ရသည္။ ေနာက္နိမိုးလင္းလွ်င္ ရကၠန္းခတ္နီေသာ ျမန္မာလူငယ္မ်ားက ေက်ာင္းသားမ်ားဟိရာအိမ္သို႔လိုက္ပို႔ပီးသည္။ အိမ္မွာ Top Resturant တည္ဟိရာ Bara Bazar လမ္းမႀကီးေအာက္ လွီကားထစ္ေဘးနားတြင္ျဖစ္သည္။ Top Resturant ကို ကိုေမာင္ငါက ဦးစီးဖြင့္လွစ္ထားျခင္းျဖစ္ၿပီး အိမ္ကိုလည္း သူကပင္ ငွားရမ္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ ကိုေမာင္ငါနွင့္အတူ ေက်ာင္းသား ေလးငါးေယာက္နီသည္။ အကၽြႏ္ုပ္မွတ္မိသေလာက္ မိုးခ်ဳပ္ (ယခု) VOA သတင္းေထာက္၊ သူက အသက္အငယ္ဆံုး၊ ကိုေဇာ္ေဌး (ယခု) ၾသစေတးလ်။ ကိုဆန္နီ၊ ကိုေပတိုး၊ ဘူးလာအမိ မေခၚမီး၊ ကိုေမာင္ငါ၊ ကိုျမင့္ေအး (ယခု) ေနာ္ေ၀း၊ ကို၀င္းထြန္း (က်ဆံုး)။ က်န္လူမ်ားကိုကား အတိအက်မမွတ္မိ။ ေနာက္တနိတြင္ အကၽြႏ္ုပ္ျပန္ေရာက္လာသည္ကို ၾကားသိရျဖင့္ အစ္မမစမ္းပြီး ၀မ္းသာအားရလာတြိပါသည္။ အစ္မမစမ္းပြီး၏ေျပာျပခ်က္အရ ရဲစခန္းအား နယ္စပ္သို႔မပို႔ရန္ေတာင္းပန္ထားသည့္ၾကားက ပို႔ျဖစ္ေအာင္ပို႔လိုက္သည္ဟု မေၾကမနပ္ျဖင့္ ျပန္ေျပာျပပါသည္။ ေရာက္စေပါက္စ အခ်ဳပ္ကထြက္ခါစ အျပင္လည္းေကာင္းေကာင္းမထြက္၀န္႔သျဖင့္ ခ်င္းလူငယ္အိမ္သို႔ အလည္မလားျဖစ္လိုက္ပါယာ။ စိတ္ထဲတြင္ကား အၿမဲတမ္းသတိရနီပါသည္။ ကနိအခ်ိန္၌ျပန္တြိလွ်င္လည္း မွတ္မိမည္မဟုတ္ေတာ့ပါ။ မိမိ၏ေက်းဇူးကန္းေသာအျဖစ္ကို ေတြးမိတိုင္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိ ေနာင္တရနီမိသည္။
ဇင္မေဘာက္သို႔ (ဆက္ရန္)
=====
သက္ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတြင္ ႏွစ္ရက္ သံုးရက္နားပါသည္။ လမ္းစရိတ္အတြက္ အကူအညီေတာင္းခံရသည္။ ဆရာေတာ္မွာ ရခိုင္ျပည္က စာတတ္ပီတတ္ရဟန္းတပါးျဖစ္သည္။ သက္ထံုးစဥ္အရာ တစံုတဦးသီလွ်င္ သီသူပိုင္ဆိုင္သည့္ ႏြားကိုေသာ္လည္းေကာင္း ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသို႔ ပီးလွဴတတ္သည္။ ကုန္ခသည့္ႏွစ္မိုးဦးက်က ကာလ၀မ္းေရာဂါလိုက္၍ လူေပါင္း (၄၀) ေက်ာ္သီဆံုးေၾကာင္းဆရာေတာ္က ေျပာျပ၍သိရသည္။ လွဴဒါန္းထားေသာအလႈမ်ားကိုျပ၍ မသံုးေဆာင္အပ္ေသာအလွဴဟူ၍ ေျပာျပပါသည္။ ဆရာေတာ္ မီဇူရမ္ျပည္နယ္က ခရစ္ယာန္ျပည္နယ္ျဖစ္လို႔ ဘုန္းႀကီး၀တ္ႏွင့္မသင့္ေတာ္ပါ။ ရြာသားမ်ားပါးက လူအ၀တ္တစံုေလာက္ ေတာင္းခံပီးပါဟုေျပာေသာ္လည္း ဆရာေတာ္မွာ ကူညီလိုစိတ္မဟိ။ ေမာင္သွ်င္၀တ္ႏွင့္ဆိုေကကား ကိစၥမဟိ။ အခု ရဟန္းရဟန္းခံ၍လာသျဖင့္ လူ၀တ္ခၽြတ္မပီးခ်င္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘုန္းႀကီး၀တ္ႏွင့္ပင္လွ်င္ အကၽြႏ္ုပ္ မီဇူရမ္သို႔ ခရီးဆက္ရပါသည္။
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕စီးေသာ ဘာ့စ္ကားတြင္ သက္လူမ်ိဳး ေလးငါးေျခာက္ေယာက္ပါသည္။ သူ႐ို႕လည္း Aizawl သို႔လားမည္ဆိုသျဖင့္ Aizawl ေရာက္လွ်င္ သက္၀န္ႀကီးအိမ္သို႔လိုက္ပို႔ပီးပါဆို၍ သက္၀န္ႀကီးအိမ္သို႔ လိုက္ပို႔ပီးပါသည္။ သက္၀န္ႀကီးႏွင့္တြိေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္က ျမန္မာျပည္မွ ေက်ာင္းသားျဖစ္ေၾကာင္း၊ Aizawl တြင္ ေက်ာင္းသားစခန္းဟိေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းသားစခန္းသို႔ ပို႔ပီးပါဟု အကူအညီေတာင္းသည္။ အမွန္မွာ ေက်ာင္းသားစခန္းကား Aizawl ၌ဟိသည္မဟုတ္။ Aizawl ႏွင့္ မိုင္ (၁၆၀) ခန္႔၀ီးေသာ နယ္စပ္ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ က်င္ဖိုင္း၌ ဖြင့္လွစ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ သက္၀န္ႀကီးကား အကၽြႏ္ုပ္အား ေက်ာင္းသားစခန္းသို႔ မပို႔ပီး။ အခ်ဳပ္ခန္းသို႔ တန္းပို႔လိုက္သည္။ အခ်ဳပ္ခန္းသို႔ေရာက္နီေသာ္လည္း အကၽြႏု္ပ္ကား အဖမ္းခံရမွန္းမသိ။ အခ်ဳပ္ခန္းမွန္းမသိ။ ေက်ာင္းသားစခန္းသို႔လိုက္ပို႔ပီးမည့္ကားကို ေစာင့္နီသည္။ ေနာက္ အင္တန္ေလာက္ၾကာမွ ရဲစခန္းမႈးကလာလတ္ၿပီး ပဇာေၾကာင့္ အဖမ္းခံရသနည္းမီးသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကလည္း အဖမ္းခံရသည္မဟုတ္။ ေက်ာင္းသားစခန္းသို႔လိုက္ပို႔ပီးမည့္ကားေစာင့္နီသည္ဟု ေျပာလိုက္သည္။ ယင္းခါမွ မဟုတ္။ မင္းအဖမ္းခံရေရ။ ေအနီရာက အခ်ဳပ္ရဲစခန္း ယွင္းျပၿပီးမွ အကၽြႏ္ုပ္လည္း အဖမ္းခံလိုက္ရၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သိနားလည္လိုက္သည္။ ၄င္းညတြင္ အကၽြႏ္ုပ္အား အခ်ဳပ္ခန္းသို႔သြင္းခ်ဳပ္လိုက္ၿပီး အခ်ဳပ္သားမ်ားႏွင့္အတူ ေရာအိပ္ရပါသည္။
ေနာက္ တရက္ႏွစ္ရက္ေလာက္ၾကာလွ်င္ အကၽြႏ္ုပ္အား Aizawl ရဲေထာက္လွမ္းေရးမွ လာစစ္ပါသည္။ ဘာသာျပန္လုပ္ပီးသူမွာ အစ္မမစမ္းပြီးျဖစ္သည္။ အႏၵမန္ကၽြန္း၌အသတ္ခံလိုက္ရသူ ကိုရန္ႏိုင္ႏွင့္ ရင္းနွီးသူျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္လက္ထဲ၌ ခရစ္ယာန္ဓမၼသစ္က်မ္းစာအုပ္ႏွင့္ ၿမိဳေတာင္ခရီးလားစဥ္က အတိုေကာက္ရြီးမွတ္ထားေသာ မွတ္တမ္းစာရြက္မ်ားပါသည္။ ယင္းမွတ္တမ္းတြင္ နိရက္အတိအက်ပါသည္။ Aizawl ရဲေထာက္လွမ္းေရးမ်ားက သိမ္းယူထားလိုက္သည္။
Aizawl အခ်ဳပ္ခန္းထဲတြင္ တလခဲြေလာက္ အခ်ဳပ္ခံရသည္။ အကၽြႏ္ုပ္အဖမ္းခံရသည့္အခ်ိန္မွာ ေဆာင္းခါသားျဖစ္သျဖင့္ ေကာင္းေကာင္းခ်မ္းသည္။ သကၤန္းပါးပါးတထည္ျဖင့္ မလံုေလာက္။ အခ်ဳပ္ခန္းထဲတြင္ဟိေသာ ပုဆိုးမွာလည္း ေဘာက္သာဆိုး ၿခီသုတ္ဟပ္ထက္ဆိုးသည္။ ဇာမွ်ႏွစ္ကတည္းက မဖြတ္မေလွ်ာ္ပဲထားသည္မသိ။ အစိုနံသည္ကား ေကာင္းေကာင္းဆိုးသည္။ သို႔ေသာ္ ခ်မ္းအားႀကီးလာေသာအခါ မတတ္ႏိုင္ ႏွာေခါင္းပိတ္ၿပီးဆဲြခ်ံဳလိုက္ရသည္။ စိတ္ထဲတြင္ကား ေအာ့ခ်င္အန္ခ်င္စိတ္ေပါက္သည္။ အခ်ဳပ္ခန္းထမင္းမွာလည္း အာလူးတလံုးႏွစ္လံုး ပဲဟင္းရည္ႀကဲႀကဲ မ၀ေရစာစားရသည္။ ၾကာလာလွ်င္ စိတ္ဓါတ္က်သည္က တေၾကာင္း၊ အစားပ်က္သည္က တေၾကာင္း၊ ရာသီဥတုဆိုးသည္က တေၾကာင္း လူက ခ်က္ခ်င္းပိန္က်လားသည္။
အကၽြႏ္ုပ္အားထားသည့္ အခ်ဳပ္ခန္းထဲတြင္ အကၽြႏ္ုပ္အယင္ အခ်ဳပ္သား ေလးေယာက္ဟိသည္။ သို႔ေသာ္ သူ႐ို႕ကား တရက္ႏွစ္ရက္ေလာက္ၾကာလွ်င္ ျပန္ထြက္လားသည္က မ်ားသည္။ တပါတ္ႏွစ္ပါတ္ေလာက္ၾကာလွ်င္ အကၽြႏ္ုပ္အယင္ ေရာက္ႏွင့္ၿပီးျဖစ္ေသာ အခ်ဳပ္သားမ်ားအားလံုး ျပန္ထြက္လားကတ္ၿပီး အကၽြႏ္ုပ္မွာ တလမၾကာ အခ်ဳပ္ခန္းထဲတြင္ သက္တမ္းအရင့္ဆံုးျဖစ္လာသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အခ်ဳပ္သားမ်ားအား အိမ္မွထမင္းလာပို႔ကတ္သည္။ ထမင္းဟင္းႏွင့္အတူ ငံုဆီးဗူးတဗူးလည္းပါလာတတ္သည္။ ၄င္း ငံုဆီးဗူးအား ၀ိုင္းပတ္လည္၍ တေယာက္တလွည့္ လက္ဆင့္ကမ္း ပီးငံုေလ့ဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္အား ေက်ာ္ေက်ာ္လားသည္။ အကၽြႏ္ုပ္စိတ္ထဲမွာ ဟင္းရည္ဟုထင္သည္။ ေအသူ႐ို႕တိ ငါ့ကိုက်မပီး ေက်ာ္ေက်ာ္လားကတ္ေတ စိတ္ထဲမွာ ကသိကေအာက္ခံရသည္။ တရက္နိ အကၽြႏ္ုပ္၏မ်က္ႏွာ အမူအယာပ်က္နီ၍လားမသိ တေယာက္က ၄င္း တြီးဗူး ငံုဆီးဗူးကို ပီးငံုခိုင္းသည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း ဟင္းရည္ထင္၍ေသာက္ခ်လိုက္သည္။ မခံရခက္လိုက္သည္မွာ မေျပာကဲ့။ ျပန္ထုတ္၍လည္းမရ၊ မ်ိဳခ်၍လည္းမရ လိုင္ေျခာင္း၀မွာ ဆို႔နီသည္။ အနံ႔ဆိုးလိုက္သည္ကားလည္း တမ်ိဳး။
အဆိုးဆံုးအခ်ိန္ကား တရားယံုးသို႔ ယံုးခ်ိန္းလားရေသာအခ်ိန္ျဖစ္သည္။ မိမိအလွည့္မေရာက္ခင္ ယာယီအခ်ဳပ္ခန္းထဲ၌ ေထာင္သားမ်ားႏွင့္အတူနီရသည္။ ေထာင္သားမ်ားမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရာဇ၀တ္အျပစ္သားမ်ားျဖစ္၍ လူ႔အသိစိတ္မဲ့ကင္း မိုက္မဲသူမ်ားျဖစ္သည္။ တိရိစၦာန္ႏွင့္ ထူးမျခားနားျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္အမႈမွာလည္း ေထာက္လွန္းေရးဟု စြပ္စဲြခံထားရသျဖင့္ အမႈႀကီးျဖစ္နီသည္။ လူကလည္း ေခါင္းတံုးတံုးႏွင့္ သကၤန္း၀တ္ႏွင့္ျဖစ္နီ၍ နဖူးကို ၿခီတင္လွ်က္ ၿခိမ္းေျခာက္လိုက္ ကန္ေက်ာက္လိုက္ အမ်ိဳးမ်ိဴးႏွိပ္စက္ျခင္းခံရသည္။ ယံုးခ်ိန္းလားတိုင္း ငရဲက်ေရပိုင္ခံစားရသည္။ သံုးေခါက္ ယံုးခ်ိန္းလားၿပီး ျမန္မာျပည္သို႔ျပန္ပို႔ရန္ အမိန္႔ခ်လိုက္သည္။
အကၽြႏ္ုပ္အား ျပန္ပို႔သည့္ကားမွာ ျမန္မာလံုထိမ္းရဲမ်ားသံုးေသာ အခ်ဳပ္ကားအတိုင္း သံထူျပားကာလွ်က္ သံေခ်ာင္းစိုက္ထားေသာ လီ၀င္ေပါက္ဖြင့္ထားေသာ ကားမ်ိဳးျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္အတူ ျမန္မာျပည္သို႔ျပန္ပို႔ျခင္းခံရေသာ ခ်င္းလူငယ္ သစ္ခိုးသမား (၆) ေယာက္ပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား က်မၼာရီးအၿခီနီမေကာင္းသျဖင့္ ကားလွဴးတိုင္း ကားေဆာင့္တိုင္ ေခါင္းမူးလာသည္။ ခ်င္းလူငယ္မ်ားကို တဖက္ အတူထိုင္ခိုင္းၿပီး အကၽြႏ္ုပ္တေယာက္တည္းတဖက္ ထိုင္ခံုထက္၌ ၀မ္းလ်ားေမွာက္၍လိုက္ရသည္။ လမ္းခုလပ္ၿမိဳ႕ေခ်တၿမိဳ႕တြင္ တညအိပ္ရသည္။ လမ္းပ်က္နီ၍ဟု သိရသည္။ ၄င္း အခ်ဳပ္ခန္းအိမ္သာမွာလည္း ပိတ္ၿပီးေလာက္တက္နီသျဖင့္ အနံ႔ဆိုးလိုက္သည္ကား အလွိဳင္းလွိဳင္း အလွိဳင္းလွိဳင္းတက္သည္။ ေခါင္းမူးသည္က တေၾကာင္း၊ အနံ႔ဆိုးသည္က တေၾကာင္း သီခ်င္စိတ္ေပါက္သည္။ ေနာက္နိမိုးထ က်င္ဖိုင္းသို႔ အခ်ဳပ္ကားျဖင့္ဆက္ပို႔သည္။ ျမန္မာရဲလက္ထဲသို႔ကားမအပ္၊ နယ္စပ္ကားလမ္းမတြင္ ခ်ထားပီးခသည္။ ခ်င္းလူငယ္မ်ားထဲက ႏွစ္ေယာက္ ေက်ာင္းသားစခန္းအားသိသည္ဆို၍ လိုက္ပို႔ပီးသည္။ (၄၅) မိနိခန္႔လမ္းေလွ်ာက္ၿပီးမွ ေက်ာင္းသားစခန္းသို႔ေရာက္သည္။ ေက်ာင္းသားစခန္းသို႔ေရာက္ေသာအခါ စခန္းတြင္းတြင္ လူမ်ားမ်ားစားစာမဟိ။ ေလးငါးေျခာက္ေယာက္ေလာက္ရာဟိသည္။ ျမန္မာတေယာက္အား ေထာက္လွမ္းေရးစြပ္စဲြၿပီး လူသတ္မႈျဖစ္ထားသျဖင့္ ေက်ာင္းသားအားလံုးအျပင္သို႔ထုတ္လိုက္ေၾကာင္း ေနာက္မွ ၾကားသိရသည္။ ျမန္မာေက်ာင္းသားအားလံုးမွာလည္း Aizawl သုိ႔ ထြက္လားခကတ္ၿပီးျဖစ္သည္။ စခန္းတြင္းတေယာက္က က်င္ဖိုင္းတြင္ ကိုစိန္၀င္းဟုေခၚေသာ ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားအား ကူညီပီးသူတဦးဟိေၾကာင္း လမ္းညႊန္ပီးလိုက္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ေရာက္လားသည္မွာ လမ္းညႊန္ပီးလိုက္ေသာ ကိုစိန္၀င္းမဟုတ္ပဲ ရကၠန္းခတ္နီေသာ ကိုစိန္၀င္းလင္မယားအိမ္သို႔ေရာက္လားသည္။ လင္မယားကား ျမန္မာျပည္မွလာေရာက္ၿပီး ဆင္းဆင္းရဲရဲရကၠန္းခတ္စားနီသူမ်ားျဖစ္သည္။ ယင္းတြင္ တညအိပ္ၿပီး ေနာက္နိ Aizawl သို႔ ကုန္တင္ကားျဖင့္ လမ္းႀကံဳစီး၍ လိုက္ပါလာရသည္။ လမ္းစရိတ္ကို သူ႐ို႕ပါးက မရမကျခစ္ကုတ္၍ ေတာင္းယူခရသည္။ သူ႐ို႕လက္ထဲမွာလည္း တျပားတခ်ပ္မဟိ။ သူမ်ားပါးက ခ်ီးငွားပီးလိုက္သည္။ လမ္းစရိတ္ကားလံုလံုေလာက္ေလာက္မဟုတ္၊ လက္ထဲမွာ ေအေလာက္ရာပါေရဟု ေတာင္းပန္ၿပီးလိုက္ပါလာရသည္။
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ စီး၍လိုက္ပါလာေသာကားမွာ ကုန္တင္ကားျဖစ္သည္။ ေခါင္မိုးမပါ။ ဆန္အိပ္မ်ား၊ ေဘာက္သာအိပ္မ်ားထက္က တက္စီး၍ လိုက္ပါလာရသည္။ ေခါင္မိုးထက္၌တက္စီးသူ စုစုေပါင္းဆယ္ေယာက္ေလာက္ဟိမည္။ အကၽြႏု္ပ္နံပါးတြင္ ခ်င္းလူငယ္တေယာက္လည္းပါသည္။ စကားတခြန္းႏွစ္ခြန္းေျပာျဖစ္သည္။ မ်ားမ်ားစားစားမေျပာျဖစ္။ ျမန္မာျပည္မွလာသည္ကို လူမ်ားမ်ားသိ၍လည္းမေကာင္း။ အတတ္ႏိုင္ဆံုးစကားတခြန္းမေျပာဘဲ လိုက္ပါလာလတ္သည္။
က်င္ဖိုင္းၿမိဳ႕အထြက္ ေခ်ာင္းႀကီးတေခ်ာင္းျဖတ္ရသည္။ ျမစ္နီးပါးႀကီးသည္။ အထက္က ေခါင္မိုးမပါသျဖင့္ ေခ်ာင္းသို႔အဆင္းလမ္းတေလွ်ာက္ ေအာက္ကကားမ်ားကို အတိုင္းသားလွမ္းျမင္နီရသည္။ ေခ်ာင္းဆင္းလမ္းမွာ ၀က္အူရစ္ကိုေထာင္ထားသည့္အတိုင္းျဖစ္သည္။ ေတာင္ေအာက္ဖက္သို႔ ေရာက္သည့္အခါတြင္လည္း အထက္က ကားမ်ားကို လွမ္းျမင္ရသည္။ ေခ်ာင္းသို႔ေရာက္၍ ေတာင္ထက္က ကားမ်ားကိုျမင္မွ ေတာင္ထိပ္မွာ ေကာင္းခင္ေလာက္ျမင့္ေၾကာင္း သေဖာေပါက္သည္။
လက္ထဲဟိသမွ်ေငြကို ကားခပီးလိုက္ၿပီးျဖစ္သျဖင့္ ထမင္းတနပ္အငတ္ခံရန္ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ ခ်င္းလူငယ္မွာ အကၽြႏ္ုပ္ထမင္းမစားဘဲနီသည္ကိုသိသျဖင့္ ထမင္း၀ယ္ေကၽြးပါသည္။ ယင္းအခ်ိန္တြင္ အကၽြႏ္ုပ္မွာ လူအ၀တ္ႏွင့္ျဖစ္သည္။ သစ္ခြတ္သမားလူငယ္မ်ားက အကၽြႏ္ုပ္အား ေဘာင္းဖီတလံုး အၤက်ီတလံုးပီးႏွင့္ထားခသည္။ လူကလည္းကတံုး ပိန္ခ်ံဳးၿပီး အ၀တ္အစားမွာလည္း စုတ္ျပတ္သတ္နီသျဖင့္ စ်ီးေရာင္းေသာ မီဇူမိမၼေခ်မ်ားက အကၽြန္ုပ္အားၾကည့္ၿပီး ေကာင္းေကာင္းရယ္ကတ္ပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း ရွက္ရွက္ျဖင့္ ၿပံဳးရယ္နီလိုက္သည္။
အကၽြႏ္ုပ္သတင္းရသည္မွာ ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ား Top Hotel ၌ အလုပ္လုပ္နီကတ္သည္။ Aizawl ေရာက္လွ်င္ Top Hotel သို႔ စံုစမ္း၍လားမည္။ တည လမ္းေဘး၌အိပ္မည္။ ကိုယ့္အေတြးႏွင့္ ကိုယ့္အစီအစဥ္ႏွင့္ျဖစ္သည္။ အမွန္မွာ ေက်ာင္းသားမ်ားက Top Hotel ၌ အလုပ္လုပ္နီသည္မဟုတ္၊ Top Resturant နာမည္ျဖင့္ Bara Bazar ၌ လဖက္ရည္ဆိုင္ဖြင့္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ Aizawl သို႔ေရာက္ခ်ိန္တြင္ ေမွာင္နီၿပီးျဖစ္သည္။ Aizawl ၿမိဳ႕ကား ေတာင္ထိပ္အစြန္ဖ်ားတြင္ မီးထိန္ထိန္လင္းလွ်က္ သီတင္းကၽြတ္ ၀ါကၽြတ္ပဲြကဲ့သို႔ အလြန္လွပသည္။ တညက ဇာပင္ျဖစ္ျဖစ္ လမ္းေဘးမွာ ထိုးအိပ္ဖို႔ဆံုးျဖတ္ထားသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္အတူ ကားစီးလာေသာခ်င္းလူငယ္မွာ ကုန္သည္ျဖစ္သျဖင့္ အထုပ္အပိုးမ်ားစြာပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း အထုပ္အပိုးမ်ားကို ကူသယ္ပီးသည္။ သူက အကၽြႏ္ုပ္အား မည္သည့္နီရာတြင္ တည္းမည္နည္းဟု မီးသည္။ အကၽြႏ္ုပ္က ခပ္တည္တည္ျဖင့္ Top Hotel ၌ တည္းမည္ဟု ျပန္ေျဖလိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ လူငယ္က သေဘာေကာင္းသူျဖစ္သျဖင့္ ျမန္မာစကားျဖင့္ မထူးပါဘူးဗ်ာ၊ ညကလည္းေမွာင္ေနၿပီ ကၽြႏ္ုပ္အိမ္မွာဘဲ ညအိပ္လိုက္ပါ၊ အိမ္ေအာက္မွာ ရကၠန္းခတ္တဲ့ဗမာလူေတြရွိတယ္။ သူတို႔ ဗမာေက်ာင္းသားေတြေနတဲ့ေနရာသိတယ္။ မနက္က်ရင္ သူတို႔ကို လိုက္ပို႔ခိုင္းရင္ရတယ္ဟုေျပာသျဖင့္ အကၽြႏ္ုပ္လည္း ၀မ္းသာအားရ သူ၏ဖိတ္ေခၚခ်က္ကို လက္ခံလိုက္သည္။ လမ္းေဘးမွာအိပ္ဖို႔မလိုလိုက္ယာဟုသိလိုက္ၿပီး ခ်င္းလူငယ္အား စိတ္ထဲတြင္ႀကိတ္၍ ေက်းဇူးတင္နီမိသည္။ ညစာထမင္းလည္း ၀က္သားႏွင့္ ေကာင္းေကာင္းစားရသည္။ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္အိပ္ရသည္။ ေနာက္နိမိုးလင္းလွ်င္ ရကၠန္းခတ္နီေသာ ျမန္မာလူငယ္မ်ားက ေက်ာင္းသားမ်ားဟိရာအိမ္သို႔လိုက္ပို႔ပီးသည္။ အိမ္မွာ Top Resturant တည္ဟိရာ Bara Bazar လမ္းမႀကီးေအာက္ လွီကားထစ္ေဘးနားတြင္ျဖစ္သည္။ Top Resturant ကို ကိုေမာင္ငါက ဦးစီးဖြင့္လွစ္ထားျခင္းျဖစ္ၿပီး အိမ္ကိုလည္း သူကပင္ ငွားရမ္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ ကိုေမာင္ငါနွင့္အတူ ေက်ာင္းသား ေလးငါးေယာက္နီသည္။ အကၽြႏ္ုပ္မွတ္မိသေလာက္ မိုးခ်ဳပ္ (ယခု) VOA သတင္းေထာက္၊ သူက အသက္အငယ္ဆံုး၊ ကိုေဇာ္ေဌး (ယခု) ၾသစေတးလ်။ ကိုဆန္နီ၊ ကိုေပတိုး၊ ဘူးလာအမိ မေခၚမီး၊ ကိုေမာင္ငါ၊ ကိုျမင့္ေအး (ယခု) ေနာ္ေ၀း၊ ကို၀င္းထြန္း (က်ဆံုး)။ က်န္လူမ်ားကိုကား အတိအက်မမွတ္မိ။ ေနာက္တနိတြင္ အကၽြႏ္ုပ္ျပန္ေရာက္လာသည္ကို ၾကားသိရျဖင့္ အစ္မမစမ္းပြီး ၀မ္းသာအားရလာတြိပါသည္။ အစ္မမစမ္းပြီး၏ေျပာျပခ်က္အရ ရဲစခန္းအား နယ္စပ္သို႔မပို႔ရန္ေတာင္းပန္ထားသည့္ၾကားက ပို႔ျဖစ္ေအာင္ပို႔လိုက္သည္ဟု မေၾကမနပ္ျဖင့္ ျပန္ေျပာျပပါသည္။ ေရာက္စေပါက္စ အခ်ဳပ္ကထြက္ခါစ အျပင္လည္းေကာင္းေကာင္းမထြက္၀န္႔သျဖင့္ ခ်င္းလူငယ္အိမ္သို႔ အလည္မလားျဖစ္လိုက္ပါယာ။ စိတ္ထဲတြင္ကား အၿမဲတမ္းသတိရနီပါသည္။ ကနိအခ်ိန္၌ျပန္တြိလွ်င္လည္း မွတ္မိမည္မဟုတ္ေတာ့ပါ။ မိမိ၏ေက်းဇူးကန္းေသာအျဖစ္ကို ေတြးမိတိုင္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိ ေနာင္တရနီမိသည္။
ဇင္မေဘာက္သို႔ (ဆက္ရန္)
အာကုတၱလာ (Agartala) သို႔
အာကုတၱလာ (Agartala) သို႔
==================
Agartala တြင္ မရမာဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတေက်ာင္းဟိသည္။ ဆရာေတာ္မွာ ၿမိဳလူမ်ိဳးဟုသိရသည္။ ရခိုင္ျပည္ ျမန္မာျပည္တြင္ စာသင္ဖူးသျဖင့္ ရခိုင္စကားကို ရခိုင္သားႏွင့္မျခားေျပာတတ္သည္။ မဏိပူရျပည္နယ္ မိုးေရးတြင္လည္း ေက်ာင္းထိုင္ေၾကာင္းသိရသည္။ ဆရာေတာ္က အျဖစ္မွန္ကို မီးပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕က ေၾကာက္၍ အျဖစ္မွန္ကိုမေျပာဘဲ ႏႈတ္ပိတ္ထားလိုက္သည္။ အာကုတၱလာၿမိဳ႕သည္ ထရိပူရ (ၿမံဳ) လူမ်ိဳးမ်ား၏ၿမိဳ႕ေတာ္ဆိုေသာ္လည္း ၿမံဳလူမ်ိဳးတဦးတေယာက္မွ် မတြိရပါပ်ာယ္။ အားလံုး ကုလားမ်ားက ၀ါးမ်ိဳထားၿပီးျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ႏွင့္ အလားသ႑န္တူသည္။ မြန္ျပည္နယ္၏ၿမိဳ႕ေတာ္ ေမာ္လၿမိဳင္တြင္လည္း မြန္လူမ်ိဳးမ်ားမဟိေတာ့ဘဲ မူဆလင္ကုလားမ်ားက ႀကီးစိုးထားသည္။ အကယ္၍ ျမန္မာစစ္အစိုးရကလည္း ဦးေႏွာက္ေသးသိမ္စြာျဖင့္ ေဒသခံမြန္လူမ်ိဳးမ်ားအား အာဏာလဲႊေျပာင္းမပီးဘဲ ဆက္လက္ဖိႏွိပ္နီဦးမည္ဆိုလွ်င္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕သည္လည္း အမ်ားမၾကာက်ဆံုးရေပေတာ့မည္။ ေမာ္လၿမိဳင္က်ဆံုးၿပီးလွ်င္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သည္ကား မည္မွ်တာရွည္ရပ္တည္ႏိုင္မည္နည္း။ ေရႊတိဂံုဘုရားလည္း မ်က္ခံုးမႊီးလွဳပ္လွ်က္ဟိသည္။
အာကုတၱလာမွတဆင့္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ ထရိပူရရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားဟိရာ ၿမိဳ႕ေခ်တၿမိဳ႕သို႔ ခရီးထြက္ခြာပါသည္။ ယင္းၿမိဳ႕တြင္ သက္လူမ်ိဳးႏွင့္ ထရိပူရရခိုင္လူမ်ိဳးအမ်ားအျပားတြိရသည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ အုပ္တိုက္အေဆာက္အဦးျဖစ္ၿပီး သာသာ၀င္း၀င္းဟိသည္။ ၄င္းဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွတဆင့္ ရခိုင္ျပည္မွ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတပါးျဖစ္ေသာ ဦး၀ိရိယဟိရာ သက္ရြာသို႔ခရီးဆက္ပါသည္။ သက္ရြာမွာ ဘဂၤလားေဒခ်္မွထြက္ၿပီးလာကတ္ေသာ သက္လူမ်ိဳးမ်ားအား ရြာထူေထာင္ပီးထားျခင္းျဖစ္သည္။ ရြာဆိုေသာ္လည္း လူနီအိမ္မ်ားကို စီတန္းေဆာက္ထားသည္မဟုတ္ ေတာင္ကုန္းေတာင္ကုန္းလိုက္ ျပန္႔ၾကင္းတည္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ေတာင္ကုန္းတကုန္းႏွင့္တကုန္းအၾကား တအိမ္ႏွင့္တအိမ္ၾကားတြင္ လယ္ကြက္မ်ားဟိၿပီး အလြန္သာယာသည္။
ဆရာေတာ္ဦး၀ိရိယမွာ အသက္ (၇၀) ခန္႔ဟိၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း နာမည္ႏွင့္လိုက္ေအာင္ သန္သန္မာမာ ျဖတ္ျဖတ္လတ္လတ္ျဖစ္သည္။ လားႏိုင္လာႏိုင္ဟိသည္။ ဆရာေတာ္ကား ရွိမွီေနာက္မွီလည္းျဖစ္သည္။
ဗိုလ္ႀကီးၾကာလွေအာင္႐ို႕ေတာ္လွန္ရီးလုပ္စဥ္ကာလ ဘူးသီးေတာင္ဖက္တြင္ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ႀကီးၾကာလွေအာင္၏တပ္စိပ္တစိပ္က ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္အား အႏိုင္ရလိုက္သည္။ ထိုသတင္းကို ကုလားမ်ားၾကားသိေသာအခါ ဂိုးေခ်႐ို႕ရခိုင္ႏွင့္ငါ႐ို႕ကုလားဆိုစြာ ညီအစ္ကို မိတ္ဆြီတိရာမနား။ ရခိုင္တပ္ေအာင္ပဲြအတြက္ ရခိုင္တပ္စိပ္အား ထမင္းေခၚဖိတ္ေကၽြးပါသည္။ တပ္စိပ္တစိပ္လံုး တအိမ္ထဲတြင္စားဖို႔နီရာမကန္။ တအိမ္တေယာက္က်စီခဲြ၍ ေကၽြးပါသည္။ ငတံုးရခိုင္သားတိလည္း ကုလားကိုယံုၿပီး ထမင္း၀မ္းတင္းေအာင္စားသည္။ ကုလားမ်ားလည္း တအိမ္လူသံုးေယာက္ ႀကိဳးအဆင္သင့္ျဖင့္ ထိုင္ေစာင့္နီသည္။ ရခိုင္သား ထမင္းစား၍၀မ္းတင္းေသာအခါ ကုလားမ်ားက သီနပ္ကိုလု၍ လူကိုႀကိဳးခ်ိဳင္ထားလိုက္သည္။ တပ္စိပ္တစိပ္လံုးကို တေယာက္ခ်င္းစီ ပက္ခံုးတြင္၀ါးထိုးႀကိဳးခ်ိဳင္လွ်က္ က်ားထိုးသတ္ပစ္လိုက္ကတ္သည္။ တပ္စိပ္ေခါင္းေဆာင္ကေျပာသည္မွာ ရခိုင္သားသတၱိအက်မခံကဲ့။ ကုလားတိအနားကပ္လာေက ေဘာကိုေက်ာက္သတ္ဟုေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ ေက်ာက္၍ကားမမွီ။ လီကိုရာထိသည္။ သို႔ျဖင့္ ဗိုလ္ႀကီးၾကာလွေအာင္၏တပ္စိပ္တစိပ္လံုး ကုလားပါးမွာ က်ားထိုးအသတ္ခံလိုက္ရေၾကာင္း ဆရာေတာ္ဦး၀ိရိယေျပာျပ၍ သိခရပါသည္။ (ဆက္ရန္)
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ ၄င္းသက္ရြာ၌နီထိုင္စဥ္ အျခားသက္ရြာတရြာ၌ ရဟန္းခံပဲြႏွင့္ႀကံဳသည္။ ဆရာေတာ္က ရဟန္းခံခ်င္ေရလားဟုမီး၍ ႏွစ္ေယာက္စလံုးမွာ ေမာင္သွ်င္မ်ားျဖစ္နီသျဖင့္ ရဟန္း၀င္ခံရန္ သေဖာတူလိုက္သည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း၀င္းအတြင္း သိမ္သမုဒ္ထားေသာနီရာတြင္ ကမၼာ၀ါစာဖတ္၍ ရဟန္းခံပီးပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ႏွစ္ေယာက္ ရဟန္း (၁) ပါး စုစုေပါင္းသံုးပါးျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္စိတ္ထဲမွာ ရာသက္ပန္ဘုန္းႀကီး၀တ္ခ်င္စိတ္မဟိသည္ျဖစ္၍ ယင္းေလာက္ထိ ေလးေလးနက္နက္မဟိပါ။
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ရဟန္းခံၿပီးသည္ႏွင့္အမ်ားမၾကာ သက္ေတာ္လွန္ရီးစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ကႏၱေကာက္ဆရာေတာ္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕နီထိုင္ရာသက္႐ြာသို႔ ေရာက္ဟိလာသည္။ ဆရာေတာ္ဆိုေသာ္လည္း လူ၀တ္လွဲၿပီးျဖစ္သည္။ သိကၡာမခ်သိမ့္သျဖင့္ ဘေႏၱ (ဆရာေတာ္) ဟူ၍ လူအမ်ားက ေခၚလွ်က္ပင္ဟိသည္။ မယားပီးစပ္ေသာ္လည္း မယားမယူဘဲနီသည္။ သီလမပ်က္ေအာင္ ညစာထမင္းလည္းမစား။ အလြန္ၾကည္ညိဳဖြယ္ေကာင္းေသာ ေတာ္လွန္ရီးေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတေယာက္ျဖစ္သည္။ ဆရာေတာ္မွာ ဟာရဘင္းရြာဇာတိဟု သိရသည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးျဖစ္နီ၍ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အတြက္ ဂုဏ္ယူစရာျဖစ္သည္။ ဘဂၤလားေဒခ်္၌ ခ်ိတ္ခါဆီးနာ အာဏာရၿပီးေနာက္ သက္ေတာ္လွန္ရီးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းရီးစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ၿပီးေနာက္ ဆရာေတာ္လည္း သက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ ျပည္ထဲသို႔ျပန္၀င္လားသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ႏွင့္တြိဆံုသည့္အခ်ိန္၌ပင္ ဆရာေတာ္မွာ အသက္ (၆၅) ႏွစ္ ေက်ာ္လြန္နီၿပီးျဖစ္၍ ယခုအခ်ိန္၌ အသက္ရွင္လွ်က္ဟိလိမ့္မည္မထင္ေတာ့ပါ။ ဆရာေတာ္တြင္ ေဘာ္ဒီကတ္ (၁) ေယာက္ႏွင့္ သက္ေခါင္းေဆာင္ (၂) ေယာက္ပါသည္။ စုစုေပါင္း (၄) ေယာက္ျဖစ္သည္။ မီဇူရမ္နယ္စပ္ဖက္သို႔ ခရီးလားျခင္းျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း မီဇူရမ္သို႔ ခရီးလားလိုသည္ျဖစ္၍ ဆရာေတာ္႐ို႕ဂ်စ္ကားႏွင့္ လမ္းႀကံဳလိုက္ပါလတ္သည္။ လမ္းတြင္မိုးရြာထားသျဖင့္ သစ္တပင္မွာ ၿပိဳလဲလွ်က္ ကားလမ္းမအား ကန္႔လန္႔ျဖတ္ထားသည္။ သစ္ပင္ကိုခြတ္ျဖတ္ၿပီးမွ ခရီးဆက္၍ရသည္။ သစ္ပင္မွာ ၿခိတ္ပင္ျဖစ္နီ၍ သြီးမတည့္လွ်င္ ၿခိတ္ေပါက္တတ္သျဖင့္ ဆရာေတာ္က အနားသို႔မကပ္ရန္ သတိပီးသည္။ ဆရာေတာ္႐ို႕ကား Aizawl ကိုမျဖတ္၊ နယ္စပ္လမ္းအတိုင္းလားမည္ျဖစ္သျဖင့္ အကၽြႏ္ုပ္အား မီဇူရမ္အ၀င္ သက္ရြာတရြာတြင္ ခ်ထားပီးခသည္။ ၄င္းသက္ရြာမွ ကားစီးလွ်င္ Aizawl သို႔ တိုက္႐ိုက္ေရာက္သည္။ (ဆက္ရန္)
==================
Agartala တြင္ မရမာဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတေက်ာင္းဟိသည္။ ဆရာေတာ္မွာ ၿမိဳလူမ်ိဳးဟုသိရသည္။ ရခိုင္ျပည္ ျမန္မာျပည္တြင္ စာသင္ဖူးသျဖင့္ ရခိုင္စကားကို ရခိုင္သားႏွင့္မျခားေျပာတတ္သည္။ မဏိပူရျပည္နယ္ မိုးေရးတြင္လည္း ေက်ာင္းထိုင္ေၾကာင္းသိရသည္။ ဆရာေတာ္က အျဖစ္မွန္ကို မီးပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕က ေၾကာက္၍ အျဖစ္မွန္ကိုမေျပာဘဲ ႏႈတ္ပိတ္ထားလိုက္သည္။ အာကုတၱလာၿမိဳ႕သည္ ထရိပူရ (ၿမံဳ) လူမ်ိဳးမ်ား၏ၿမိဳ႕ေတာ္ဆိုေသာ္လည္း ၿမံဳလူမ်ိဳးတဦးတေယာက္မွ် မတြိရပါပ်ာယ္။ အားလံုး ကုလားမ်ားက ၀ါးမ်ိဳထားၿပီးျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ႏွင့္ အလားသ႑န္တူသည္။ မြန္ျပည္နယ္၏ၿမိဳ႕ေတာ္ ေမာ္လၿမိဳင္တြင္လည္း မြန္လူမ်ိဳးမ်ားမဟိေတာ့ဘဲ မူဆလင္ကုလားမ်ားက ႀကီးစိုးထားသည္။ အကယ္၍ ျမန္မာစစ္အစိုးရကလည္း ဦးေႏွာက္ေသးသိမ္စြာျဖင့္ ေဒသခံမြန္လူမ်ိဳးမ်ားအား အာဏာလဲႊေျပာင္းမပီးဘဲ ဆက္လက္ဖိႏွိပ္နီဦးမည္ဆိုလွ်င္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕သည္လည္း အမ်ားမၾကာက်ဆံုးရေပေတာ့မည္။ ေမာ္လၿမိဳင္က်ဆံုးၿပီးလွ်င္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သည္ကား မည္မွ်တာရွည္ရပ္တည္ႏိုင္မည္နည္း။ ေရႊတိဂံုဘုရားလည္း မ်က္ခံုးမႊီးလွဳပ္လွ်က္ဟိသည္။
အာကုတၱလာမွတဆင့္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ ထရိပူရရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားဟိရာ ၿမိဳ႕ေခ်တၿမိဳ႕သို႔ ခရီးထြက္ခြာပါသည္။ ယင္းၿမိဳ႕တြင္ သက္လူမ်ိဳးႏွင့္ ထရိပူရရခိုင္လူမ်ိဳးအမ်ားအျပားတြိရသည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ အုပ္တိုက္အေဆာက္အဦးျဖစ္ၿပီး သာသာ၀င္း၀င္းဟိသည္။ ၄င္းဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွတဆင့္ ရခိုင္ျပည္မွ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတပါးျဖစ္ေသာ ဦး၀ိရိယဟိရာ သက္ရြာသို႔ခရီးဆက္ပါသည္။ သက္ရြာမွာ ဘဂၤလားေဒခ်္မွထြက္ၿပီးလာကတ္ေသာ သက္လူမ်ိဳးမ်ားအား ရြာထူေထာင္ပီးထားျခင္းျဖစ္သည္။ ရြာဆိုေသာ္လည္း လူနီအိမ္မ်ားကို စီတန္းေဆာက္ထားသည္မဟုတ္ ေတာင္ကုန္းေတာင္ကုန္းလိုက္ ျပန္႔ၾကင္းတည္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ေတာင္ကုန္းတကုန္းႏွင့္တကုန္းအၾကား တအိမ္ႏွင့္တအိမ္ၾကားတြင္ လယ္ကြက္မ်ားဟိၿပီး အလြန္သာယာသည္။
ဆရာေတာ္ဦး၀ိရိယမွာ အသက္ (၇၀) ခန္႔ဟိၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း နာမည္ႏွင့္လိုက္ေအာင္ သန္သန္မာမာ ျဖတ္ျဖတ္လတ္လတ္ျဖစ္သည္။ လားႏိုင္လာႏိုင္ဟိသည္။ ဆရာေတာ္ကား ရွိမွီေနာက္မွီလည္းျဖစ္သည္။
ဗိုလ္ႀကီးၾကာလွေအာင္႐ို႕ေတာ္လွန္ရီးလုပ္စဥ္ကာလ ဘူးသီးေတာင္ဖက္တြင္ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ႀကီးၾကာလွေအာင္၏တပ္စိပ္တစိပ္က ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္အား အႏိုင္ရလိုက္သည္။ ထိုသတင္းကို ကုလားမ်ားၾကားသိေသာအခါ ဂိုးေခ်႐ို႕ရခိုင္ႏွင့္ငါ႐ို႕ကုလားဆိုစြာ ညီအစ္ကို မိတ္ဆြီတိရာမနား။ ရခိုင္တပ္ေအာင္ပဲြအတြက္ ရခိုင္တပ္စိပ္အား ထမင္းေခၚဖိတ္ေကၽြးပါသည္။ တပ္စိပ္တစိပ္လံုး တအိမ္ထဲတြင္စားဖို႔နီရာမကန္။ တအိမ္တေယာက္က်စီခဲြ၍ ေကၽြးပါသည္။ ငတံုးရခိုင္သားတိလည္း ကုလားကိုယံုၿပီး ထမင္း၀မ္းတင္းေအာင္စားသည္။ ကုလားမ်ားလည္း တအိမ္လူသံုးေယာက္ ႀကိဳးအဆင္သင့္ျဖင့္ ထိုင္ေစာင့္နီသည္။ ရခိုင္သား ထမင္းစား၍၀မ္းတင္းေသာအခါ ကုလားမ်ားက သီနပ္ကိုလု၍ လူကိုႀကိဳးခ်ိဳင္ထားလိုက္သည္။ တပ္စိပ္တစိပ္လံုးကို တေယာက္ခ်င္းစီ ပက္ခံုးတြင္၀ါးထိုးႀကိဳးခ်ိဳင္လွ်က္ က်ားထိုးသတ္ပစ္လိုက္ကတ္သည္။ တပ္စိပ္ေခါင္းေဆာင္ကေျပာသည္မွာ ရခိုင္သားသတၱိအက်မခံကဲ့။ ကုလားတိအနားကပ္လာေက ေဘာကိုေက်ာက္သတ္ဟုေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ ေက်ာက္၍ကားမမွီ။ လီကိုရာထိသည္။ သို႔ျဖင့္ ဗိုလ္ႀကီးၾကာလွေအာင္၏တပ္စိပ္တစိပ္လံုး ကုလားပါးမွာ က်ားထိုးအသတ္ခံလိုက္ရေၾကာင္း ဆရာေတာ္ဦး၀ိရိယေျပာျပ၍ သိခရပါသည္။ (ဆက္ရန္)
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ ၄င္းသက္ရြာ၌နီထိုင္စဥ္ အျခားသက္ရြာတရြာ၌ ရဟန္းခံပဲြႏွင့္ႀကံဳသည္။ ဆရာေတာ္က ရဟန္းခံခ်င္ေရလားဟုမီး၍ ႏွစ္ေယာက္စလံုးမွာ ေမာင္သွ်င္မ်ားျဖစ္နီသျဖင့္ ရဟန္း၀င္ခံရန္ သေဖာတူလိုက္သည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း၀င္းအတြင္း သိမ္သမုဒ္ထားေသာနီရာတြင္ ကမၼာ၀ါစာဖတ္၍ ရဟန္းခံပီးပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ႏွစ္ေယာက္ ရဟန္း (၁) ပါး စုစုေပါင္းသံုးပါးျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္စိတ္ထဲမွာ ရာသက္ပန္ဘုန္းႀကီး၀တ္ခ်င္စိတ္မဟိသည္ျဖစ္၍ ယင္းေလာက္ထိ ေလးေလးနက္နက္မဟိပါ။
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ရဟန္းခံၿပီးသည္ႏွင့္အမ်ားမၾကာ သက္ေတာ္လွန္ရီးစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ကႏၱေကာက္ဆရာေတာ္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕နီထိုင္ရာသက္႐ြာသို႔ ေရာက္ဟိလာသည္။ ဆရာေတာ္ဆိုေသာ္လည္း လူ၀တ္လွဲၿပီးျဖစ္သည္။ သိကၡာမခ်သိမ့္သျဖင့္ ဘေႏၱ (ဆရာေတာ္) ဟူ၍ လူအမ်ားက ေခၚလွ်က္ပင္ဟိသည္။ မယားပီးစပ္ေသာ္လည္း မယားမယူဘဲနီသည္။ သီလမပ်က္ေအာင္ ညစာထမင္းလည္းမစား။ အလြန္ၾကည္ညိဳဖြယ္ေကာင္းေသာ ေတာ္လွန္ရီးေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတေယာက္ျဖစ္သည္။ ဆရာေတာ္မွာ ဟာရဘင္းရြာဇာတိဟု သိရသည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးျဖစ္နီ၍ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အတြက္ ဂုဏ္ယူစရာျဖစ္သည္။ ဘဂၤလားေဒခ်္၌ ခ်ိတ္ခါဆီးနာ အာဏာရၿပီးေနာက္ သက္ေတာ္လွန္ရီးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းရီးစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ၿပီးေနာက္ ဆရာေတာ္လည္း သက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ ျပည္ထဲသို႔ျပန္၀င္လားသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ႏွင့္တြိဆံုသည့္အခ်ိန္၌ပင္ ဆရာေတာ္မွာ အသက္ (၆၅) ႏွစ္ ေက်ာ္လြန္နီၿပီးျဖစ္၍ ယခုအခ်ိန္၌ အသက္ရွင္လွ်က္ဟိလိမ့္မည္မထင္ေတာ့ပါ။ ဆရာေတာ္တြင္ ေဘာ္ဒီကတ္ (၁) ေယာက္ႏွင့္ သက္ေခါင္းေဆာင္ (၂) ေယာက္ပါသည္။ စုစုေပါင္း (၄) ေယာက္ျဖစ္သည္။ မီဇူရမ္နယ္စပ္ဖက္သို႔ ခရီးလားျခင္းျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း မီဇူရမ္သို႔ ခရီးလားလိုသည္ျဖစ္၍ ဆရာေတာ္႐ို႕ဂ်စ္ကားႏွင့္ လမ္းႀကံဳလိုက္ပါလတ္သည္။ လမ္းတြင္မိုးရြာထားသျဖင့္ သစ္တပင္မွာ ၿပိဳလဲလွ်က္ ကားလမ္းမအား ကန္႔လန္႔ျဖတ္ထားသည္။ သစ္ပင္ကိုခြတ္ျဖတ္ၿပီးမွ ခရီးဆက္၍ရသည္။ သစ္ပင္မွာ ၿခိတ္ပင္ျဖစ္နီ၍ သြီးမတည့္လွ်င္ ၿခိတ္ေပါက္တတ္သျဖင့္ ဆရာေတာ္က အနားသို႔မကပ္ရန္ သတိပီးသည္။ ဆရာေတာ္႐ို႕ကား Aizawl ကိုမျဖတ္၊ နယ္စပ္လမ္းအတိုင္းလားမည္ျဖစ္သျဖင့္ အကၽြႏ္ုပ္အား မီဇူရမ္အ၀င္ သက္ရြာတရြာတြင္ ခ်ထားပီးခသည္။ ၄င္းသက္ရြာမွ ကားစီးလွ်င္ Aizawl သို႔ တိုက္႐ိုက္ေရာက္သည္။ (ဆက္ရန္)
အိႏၵိယသို႔.
အိႏၵိယသို႔.
=======
အကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္အတူ အိႏၵိယသို႔ခရီးလားသူမွာ ရမလပဗိုလ္မႈးေဟာင္းတဦးျဖစ္သည္။ နာမည္းရင္းကိုကား အကၽြႏ္ုပ္မသိ။ ဗိုလ္မႈးဟူ၍သာေခၚသည္။ ေမာင္သွ်င္၀တ္လွ်က္ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္မႈးအားေမာင္သွ်င္၀တ္ပီးသူမွာ ဖေလာင္းခ်ိတ္ေက်ာင္းႀကီးေက်ာင္းဆရာေတာ္ႀကီးကိုယ္တိုင္ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္မႈးမွာ ၀၀တုတ္တုတ္ မ်က္ႏွာေလးျပားက် လက္တြိသမား အလုပ္သမားျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ စကားေျပာလွ်င္ကား ေျဖးေျဖးညႇင္းညွင္းေျပာတတ္သည္။
ပထမဦးစြာစစ္တေကာင္းၿမိဳ႕သို႔လား၍ စစ္တေကာင္းမွတဆင့္ ဖလံေထာင္ ရင္ကြာၿမိဳ႕သို႔ ထြက္ခြာသည္။ ရင္ကြာဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၌တည္းခိုသည္။ ႏွစ္ေယာက္စလံုးမွာ ေမာင္သွ်င္၀တ္ႏွင့္ျဖစ္၍ လားရလာရ တည္းရခိုရလြယ္ကူသည္။ ရင္ကြာမွာ နယ္စပ္ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ျဖစ္သည္။ တဖက္ကမ္းတြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ထရိပူရျပည္နယ္ ေဘာင္းကူၿမိဳ႕ဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ေရာက္လားခ်ိန္သည္ ႏြီခါသားျဖစ္သည္။ နယ္စပ္ေခ်ာင္းကား ယင္းေလာက္ထိမႀကီးပါ။ ေအဖက္ကမ္းက လက္ခဲပစ္လွ်င္ ထိုဖက္ကမ္းသို႔ေရာက္သည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ကားလမး္၏ေတာင္ဖက္ျခမ္းတြင္တည္ဟိၿပီး ေခ်ာင္းမွာ ေျမာက္ဖက္ျခမ္းတြင္တည္ဟိသည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွ လွမ္းၾကည့္လွ်င္ နယ္စပ္ေခ်ာင္းကို လွမ္းျမင္ရသည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ကားလမ္းမႏွင့္ ကပ္လွ်က္တည္ဟိၿပီး ကားလမ္းမေက်ာ္လွ်င္ လယ္ကြင္းမ်ားဟိသည္။ ၿပီးလွ်င္ နယ္စပ္ေခ်ာင္းဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕က ညတြင္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကတဆင့္ ကားလမ္းမကိုေက်ာ္၍ လယ္ကြင္းျပင္ကိုျဖတ္ၿပီး နယ္စပ္ေခ်ာင္းကိုကူးျဖတ္ခ်င္သည္။ သို႔ေသာ္ ဆရာေတာ္ႀကီးႏွင့္ ရြာသားမ်ားက သေဘာမတူ။ (၂၄) နာရီ ကင္းေစာင့္ခ်ထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ မိလားပါက ဆရာေတာ္ႀကီးအပါအ၀င္ ရြာသားမ်ားအားလံုး ဒုကၡေရာက္မည္။ (ဆက္ရန္)
စကားစပ္၍ေျပာရလွ်င္ ရင္ကြာတြင္ မရမာအိမ္ၿခီအင္တန္မ်ားမ်ားဟိသည္။ နယ္စပ္ေခ်ာင္းနားတေလွ်ာက္ ရပ္ကြက္ႀကီးမ်ားဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕မေရာက္ခင္ ငါးႏွစ္အယင္ေလာက္က ၿမီျပန္႔မွ အၿခီခ်ရန္ေရာက္ဟိလာေသာ ကုလားမ်ားက ေဒသခံမရမာမ်ားအား လူမ်ိဳးေရးအဓိက႐ုဏ္းဖန္တီးၿပီး ေမာင္းထုတ္လိုက္ကတ္သည္ဟုဆိုသည္။ ၿပီးလွ်င္ မရမာလူမ်ိဳးမ်ားပိုင္ဆိုင္ေသာ လယ္ၿမီမ်ားကို အပိုင္သိမ္းယူထားလိုက္သည္။ အိႏၵိယသို႔ထြက္ၿပီးလာေသာ မရမာလူမ်ိဳး (၃၀၀၀) ေက်ာ္အား အိႏၵိယအစိုးရမွ ေဘာင္းကူၿမိဳ႔တြင္ ဒုကၡသည္စခန္းတည္ေဆာက္၍ ၾကည့္႐ႈေစာင့္မထားသည္။ အျခားတဖက္တြင္ ပညာတတ္မရမာအမ်ိဳးသမီးမ်ားအား သိမ္းပိုက္ထားၿပီး မူဆလင္ဇတ္သြင္းထားသည္ သာဓကေျမာက္မ်ားစြာဟိသည္ဟုဆိုသည္။ ထိုသို႔ျပဳလုပ္ရန္ ကုလားဗလီမ်ားက ေငြႀကီးေထာက္ပံကူညီသည္ဟုဆိုသည္။ တနည္းေျပာရလွ်င္ လူမ်ိဳးေရး၀ါးမ်ိဳျခင္း (သို႔မဟုတ္) တည့္တည့္ေျပာရလွ်င္ (လိင္) ႏွင့္ သာသနာျပဳျခင္းျဖစ္သည္။
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕လည္း ေရာက္တုန္းေရာက္ခိုက္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ရန္ အၿခီနီကို ေလ့လာေစာင့္ဆိုင္းယင္း ဗဟုသုတအျဖစ္ ဖလံေထာင္၏ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ေသာ ခါကစရီၿမိဳ႕သို႔ အလည္တေခါက္လားျဖစ္လိုက္ပါသည္။ ခါကစရီတြင္ မရမာအိမ္ၿခီမ်ားမ်ား ရပ္ကြက္မ်ားမ်ားဟိပါသိမ့္သည္။ သို႔ေသာ္ ၿမိဳ႕၏သံုးပံု ႏွစ္ပံုကိုကား ကုလားမ်ားသိမ္းပိုက္ထားၿပီးျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕တည္းခိုေသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္မွာ ရဟန္းပ်ိဳတပါးျဖစ္ၿပီး ရခိုင္ျပည္ ျမန္မာျပည္တြင္ စာသင္ဖူးကာ အေတြးအေခၚအေျမာ္အျမင္ဟိေသာ ပညာတတ္ရဟန္းတပါးလည္းျဖစ္သည္။ ဖလံသားစကားမွာ ရမ္းၿဗဲလီသံပါသည္။ ဗိုလ္မင္းေထာင္ႏွင့္ ဖလံေထာင္အၾကားတြင္ သက္ေထာင္တခုလံုးၾကားခံထားသျဖင့္ ဖလံေထာင္သည္ ဗိုလ္မင္းေထာင္ႏွင့္ႏိႈင္းစာလွ်င္ ၿမီျပန္႔ေဒသ ရခိုင္သားမ်ားႏွင့္ဆက္စပ္မႈပိုနည္းသည္။
ရင္ကြာ၌ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕တည္းခိုေသာေက်ာင္းတြင္ ေမာင္သွ်င္ေခ်တပါးဟိသည္။ သူက ေဘာင္းကူးဒုကၡသည္စခန္းသို႔လားနီက်ျဖစ္၍ ကူးျဖတ္ရသည့္နီရာႏွင့္အခ်ိန္ကို ေကာင္းစြာသိသည္။ ကူးျဖတ္ရသည့္နီရမွာ ၿမိဳ႕၏အရွိေျမာက္ဖက္ ဒုကၡသည္စခန္း၏တဖက္ကမ္းျဖစ္သည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွ ႏွစ္မိုင္ေလာက္၀ီးသည္။ ထိုနီရာသို႔မေရာက္ခင္ ဘဂၤလားနယ္ျခားေစာင့္ BDR စခန္းတခုကိုလည္းျဖတ္ရသည္။ BDR စခန္းအလြန္ မရမာရြာတရြာဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အားမီးလွ်င္ ၄င္းမရမာရြာသို႔ ပရိတ္ေဟာလားသည္ဟု အေၾကာင္းျပေျဖသည္။ ၄င္း BDR စခန္းကိုေက်ာ္လြန္ၿပီး ေတာလမ္းဖက္ေရာက္ေသာအခါ ကင္း Post တခုဟိသည္။ ကင္းေစာင့္စစ္သား၏ထမင္းစားခ်ိန္ကို အလိုက္ေခ်ာင္းရသည္။ ပထမတေခါက္ အဆင္မေျပ။ တရက္ႏွစ္ရက္နားၿပီး ဒုတိယတေခါက္ႀကိဳးစားသည္။ အဆင္မေျပ။ တတိယအေခါက္တြင္ အဆင္ေျပသည္။ ကင္းေစာင့္စစ္သားမဟိခိုက္ ေခ်ာင္းကိုၿပီးဆင္းရသည္။ ႏြီခါသားျဖင္သျဖင့္ ေခ်ာင္းရီမွာ ခါးေလာက္ရာနက္သည္။ ရီခ်ိဳေခ်ာင္းျဖစ္သည္။ ထိုဖက္ကမ္းကူးသည္ႏွင့္ ဒုကၡသည္စခန္းသို႔တန္းေရာက္သည္။ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတခုဟိသည္။ ေက်ာင္းဆိုေသာ္လည္း သီးသန္႔ေက်ာင္းမဟုတ္၊ ဒုကၡသည္လိုင္းတန္းႏွင့္တြဲလွ်က္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းခန္းဖြင့္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ သက္ကယ္မိုး ၀ါးခင္းအခန္းသာလွ်င္ျဖစ္သည္။
ဒုကၡသည္စခန္းမွ ဒုကၡသည္မ်ားအား ၾကည့္ျမင္ရသည္မွာ ေကာင္းေကာင္းစိတ္ပ်က္ဖို႔ေကာင္းသည္။ အိႏၵိယအစိုးရကေထာက္ပံ့ေသာ မ၀ေရစာျဖင့္ ဒုကၡသည္မ်ားမွာ အဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ က်မၼာရီးခ်ိဳ႕တဲ့လွ်က္ အ႐ိုးေပၚအရီကပ္လွ်က္ဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐္ို႕အား လမ္းျပလိုက္ပို႔ေသာေမာင္သွ်င္ေခ်က သၤခ်ိဳင္းကုန္းကို လိုက္ျပပါသည္။ ေတာင္သံုးလံုးအျပည့္၊ ျမႇဳပ္ဖို႔နီရာေတာင္ မက်န္လိုက္ပ်ာယ္။ ဤျပႆနာအား ကမၻာကလည္း မသိ။ တေယာက္ေခ်လည္း မသိ။ မီးခဲျပာဖံုးဘ၀ျဖင့္ အတိဒုကၡေရာက္လွ်က္ဟိသည္။ ဘဂၤလားေဒခ်္တြင္ ခ်ိတ္ခါဆီးနာ အာဏာရလာေသာအခါ မရမာဒုကၡသည္မ်ားျပန္လက္ခံသည္။ သို႔ေသာ္ သူ႐ို႔ပိုင္လယ္ၿမီမ်ားကိုကားျပန္မရ။ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ တရက္ႏွစ္ရက္နီၿပီး ထရိပူရျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ Agatala သို႔ ခရီးဆက္ပါသည္။ (ဆက္ရန္)
စကားစပ္၍ေျပာရလွ်င္ ရင္ကြာတြင္ မရမာအိမ္ၿခီအင္တန္မ်ားမ်ားဟိသည္။ နယ္စပ္ေခ်ာင္းနားတေလွ်ာက္ ရပ္ကြက္ႀကီးမ်ားဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕မေရာက္ခင္
ငါးႏွစ္အယင္ေလာက္က ၿမီျပန္႔မွ အၿခီခ်ရန္ေရာက္ဟိလာေသာ ကုလားမ်ားက ေဒသခံမရမာမ်ားအား လူမ်ိဳးေရးအဓိက႐ုဏ္းဖန္တီးၿပီး
ေမာင္းထုတ္လိုက္ကတ္သည္ဟုဆိုသည္။ ၿပီးလွ်င္ မရမာလူမ်ိဳးမ်ားပိုင္ဆိုင္ေသာ လယ္ၿမီမ်ားကို အပိုင္သိမ္းယူထားလိုက္သည္။ အိႏၵိယသို႔ထြက္ၿပီးလာေသာ
မရမာလူမ်ိဳး (၃၀၀၀) ေက်ာ္အား အိႏၵိယအစိုးရမွ ေဘာင္းကူၿမိဳ႔တြင္ ဒုကၡသည္စခန္းတည္ေဆာက္၍ ၾကည့္႐ႈေစာင့္မထားသည္။ အျခားတဖက္တြင္
ပညာတတ္မရမာအမ်ိဳးသမီးမ်ားအား သိမ္းပိုက္ထားၿပီး မူဆလင္ဇတ္သြင္းထားသည္ သာဓကေျမာက္မ်ားစြာဟိသည္ဟုဆိုသည္။ ထိုသို႔ျပဳလုပ္ရန္ ကုလားဗလီမ်ားက
ေငြႀကီးေထာက္ပံကူညီသည္ဟုဆိုသည္။ တနည္းေျပာရလွ်င္ လူမ်ိဳးေရး၀ါးမ်ိဳျခင္း (သို႔မဟုတ္) တည့္တည့္ေျပာရလွ်င္ (လိင္) ႏွင့္ သာသနာျပဳျခင္းျဖစ္သည္။
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕လည္း ေရာက္တုန္းေရာက္ခိုက္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ရန္ အၿခီနီကို ေလ့လာေစာင့္ဆိုင္းယင္း ဗဟုသုတအျဖစ္ ဖလံေထာင္၏ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ေသာ
ခါကစရီၿမိဳ႕သို႔ အလည္တေခါက္လားျဖစ္လိုက္ပါသည္။ ခါကစရီတြင္ မရမာအိမ္ၿခီမ်ားမ်ား ရပ္ကြက္မ်ားမ်ားဟိပါသိမ့္သည္။ သို႔ေသာ္ ၿမိဳ႕၏သံုးပံု ႏွစ္ပံုကိုကား
ကုလားမ်ားသိမ္းပိုက္ထားၿပီးျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕တည္းခိုေသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္မွာ ရဟန္းပ်ိဳတပါးျဖစ္ၿပီး ရခိုင္ျပည္ ျမန္မာျပည္တြင္ စာသင္ဖူးကာ
အေတြးအေခၚအေျမာ္အျမင္ဟိေသာ ပညာတတ္ရဟန္းတပါးလည္းျဖစ္သည္။ ဖလံသားစကားမွာ ရမ္းၿဗဲလီသံပါသည္။ ဗိုလ္မင္းေထာင္ႏွင့္ ဖလံေထာင္အၾကားတြင္
သက္ေထာင္တခုလံုးၾကားခံထားသျဖင့္ ဖလံေထာင္သည္ ဗိုလ္မင္းေထာင္ႏွင့္ႏိႈင္းစာလွ်င္ ၿမီျပန္႔ေဒသ ရခိုင္သားမ်ားႏွင့္ဆက္စပ္မႈပိုနည္းသည္။
ရင္ကြာ၌ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕တည္းခိုေသာေက်ာင္းတြင္ ေမာင္သွ်င္ေခ်တပါးဟိသည္။ သူက ေဘာင္းကူးဒုကၡသည္စခန္းသို႔လားနီက်ျဖစ္၍ ကူးျဖတ္ရသည့္နီရာႏွင့္အခ်ိန္ကို
ေကာင္းစြာသိသည္။ ကူးျဖတ္ရသည့္နီရမွာ ၿမိဳ႕၏အရွိေျမာက္ဖက္ ဒုကၡသည္စခန္း၏တဖက္ကမ္းျဖစ္သည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွ ႏွစ္မိုင္ေလာက္၀ီးသည္။
ထိုနီရာသို႔မေရာက္ခင္ ဘဂၤလားနယ္ျခားေစာင့္ BDR စခန္းတခုကိုလည္းျဖတ္ရသည္။ BDR စခန္းအလြန္ မရမာရြာတရြာဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အားမီးလွ်င္
၄င္းမရမာရြာသို႔ ပရိတ္ေဟာလားသည္ဟု အေၾကာင္းျပေျဖသည္။ ၄င္း BDR စခန္းကိုေက်ာ္လြန္ၿပီး ေတာလမ္းဖက္ေရာက္ေသာအခါ ကင္း Post တခုဟိသည္။
ကင္းေစာင့္စစ္သား၏ထမင္းစားခ်ိန္ကို အလိုက္ေခ်ာင္းရသည္။ ပထမတေခါက္ အဆင္မေျပ။ တရက္ႏွစ္ရက္နားၿပီး ဒုတိယတေခါက္ႀကိဳးစားသည္။ အဆင္မေျပ။
တတိယအေခါက္တြင္ အဆင္ေျပသည္။ ကင္းေစာင့္စစ္သားမဟိခိုက္ ေခ်ာင္းကိုၿပီးဆင္းရသည္။ ႏြီခါသားျဖင္သျဖင့္ ေခ်ာင္းရီမွာ ခါးေလာက္ရာနက္သည္။
ရီခ်ိဳေခ်ာင္းျဖစ္သည္။ ထိုဖက္ကမ္းကူးသည္ႏွင့္ ဒုကၡသည္စခန္းသို႔တန္းေရာက္သည္။ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတခုဟိသည္။ ေက်ာင္းဆိုေသာ္လည္း
သီးသန္႔ေက်ာင္းမဟုတ္၊ ဒုကၡသည္လိုင္းတန္းႏွင့္တြဲလွ်က္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းခန္းဖြင့္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ သက္ကယ္မိုး ၀ါးခင္းအခန္းသာလွ်င္ျဖစ္သည္။
ဒုကၡသည္စခန္းမွ ဒုကၡသည္မ်ားအား ၾကည့္ျမင္ရသည္မွာ ေကာင္းေကာင္းစိတ္ပ်က္ဖို႔ေကာင္းသည္။ အိႏၵိယအစိုးရကေထာက္ပံ့ေသာ မ၀ေရစာျဖင့္ ဒုကၡသည္မ်ားမွာ
အဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ က်မၼာရီးခ်ိဳ႕တဲ့လွ်က္ အ႐ိုးေပၚအရီကပ္လွ်က္ဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐္ို႕အား လမ္းျပလိုက္ပို႔ေသာေမာင္သွ်င္ေခ်က သၤခ်ိဳင္းကုန္းကို လိုက္ျပပါသည္။
ေတာင္သံုးလံုးအျပည့္၊ ျမႇဳပ္ဖို႔နီရာေတာင္ မက်န္လိုက္ပ်ာယ္။ ဤျပႆနာအား ကမၻာကလည္း မသိ။ တေယာက္ေခ်လည္း မသိ။ မီးခဲျပာဖံုးဘ၀ျဖင့္
အတိဒုကၡေရာက္လွ်က္ဟိသည္။ ဘဂၤလားေဒခ်္တြင္ ခ်ိတ္ခါဆီးနာ အာဏာရလာေသာအခါ မရမာဒုကၡသည္မ်ားျပန္လက္ခံသည္။ သို႔ေသာ္
သူ႐ို႔ပိုင္လယ္ၿမီမ်ားကိုကားျပန္မရ။ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ တရက္ႏွစ္ရက္နီၿပီး ထရိပူရျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ Agatala သို႔ ခရီးဆက္ပါသည္။ (ဆက္ရန္)
=======
အကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္အတူ အိႏၵိယသို႔ခရီးလားသူမွာ ရမလပဗိုလ္မႈးေဟာင္းတဦးျဖစ္သည္။ နာမည္းရင္းကိုကား အကၽြႏ္ုပ္မသိ။ ဗိုလ္မႈးဟူ၍သာေခၚသည္။ ေမာင္သွ်င္၀တ္လွ်က္ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္မႈးအားေမာင္သွ်င္၀တ္ပီးသူမွာ ဖေလာင္းခ်ိတ္ေက်ာင္းႀကီးေက်ာင္းဆရာေတာ္ႀကီးကိုယ္တိုင္ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္မႈးမွာ ၀၀တုတ္တုတ္ မ်က္ႏွာေလးျပားက် လက္တြိသမား အလုပ္သမားျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ စကားေျပာလွ်င္ကား ေျဖးေျဖးညႇင္းညွင္းေျပာတတ္သည္။
ပထမဦးစြာစစ္တေကာင္းၿမိဳ႕သို႔လား၍ စစ္တေကာင္းမွတဆင့္ ဖလံေထာင္ ရင္ကြာၿမိဳ႕သို႔ ထြက္ခြာသည္။ ရင္ကြာဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၌တည္းခိုသည္။ ႏွစ္ေယာက္စလံုးမွာ ေမာင္သွ်င္၀တ္ႏွင့္ျဖစ္၍ လားရလာရ တည္းရခိုရလြယ္ကူသည္။ ရင္ကြာမွာ နယ္စပ္ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ျဖစ္သည္။ တဖက္ကမ္းတြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ထရိပူရျပည္နယ္ ေဘာင္းကူၿမိဳ႕ဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ေရာက္လားခ်ိန္သည္ ႏြီခါသားျဖစ္သည္။ နယ္စပ္ေခ်ာင္းကား ယင္းေလာက္ထိမႀကီးပါ။ ေအဖက္ကမ္းက လက္ခဲပစ္လွ်င္ ထိုဖက္ကမ္းသို႔ေရာက္သည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ကားလမး္၏ေတာင္ဖက္ျခမ္းတြင္တည္ဟိၿပီး ေခ်ာင္းမွာ ေျမာက္ဖက္ျခမ္းတြင္တည္ဟိသည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွ လွမ္းၾကည့္လွ်င္ နယ္စပ္ေခ်ာင္းကို လွမ္းျမင္ရသည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ကားလမ္းမႏွင့္ ကပ္လွ်က္တည္ဟိၿပီး ကားလမ္းမေက်ာ္လွ်င္ လယ္ကြင္းမ်ားဟိသည္။ ၿပီးလွ်င္ နယ္စပ္ေခ်ာင္းဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕က ညတြင္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကတဆင့္ ကားလမ္းမကိုေက်ာ္၍ လယ္ကြင္းျပင္ကိုျဖတ္ၿပီး နယ္စပ္ေခ်ာင္းကိုကူးျဖတ္ခ်င္သည္။ သို႔ေသာ္ ဆရာေတာ္ႀကီးႏွင့္ ရြာသားမ်ားက သေဘာမတူ။ (၂၄) နာရီ ကင္းေစာင့္ခ်ထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ မိလားပါက ဆရာေတာ္ႀကီးအပါအ၀င္ ရြာသားမ်ားအားလံုး ဒုကၡေရာက္မည္။ (ဆက္ရန္)
စကားစပ္၍ေျပာရလွ်င္ ရင္ကြာတြင္ မရမာအိမ္ၿခီအင္တန္မ်ားမ်ားဟိသည္။ နယ္စပ္ေခ်ာင္းနားတေလွ်ာက္ ရပ္ကြက္ႀကီးမ်ားဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕မေရာက္ခင္ ငါးႏွစ္အယင္ေလာက္က ၿမီျပန္႔မွ အၿခီခ်ရန္ေရာက္ဟိလာေသာ ကုလားမ်ားက ေဒသခံမရမာမ်ားအား လူမ်ိဳးေရးအဓိက႐ုဏ္းဖန္တီးၿပီး ေမာင္းထုတ္လိုက္ကတ္သည္ဟုဆိုသည္။ ၿပီးလွ်င္ မရမာလူမ်ိဳးမ်ားပိုင္ဆိုင္ေသာ လယ္ၿမီမ်ားကို အပိုင္သိမ္းယူထားလိုက္သည္။ အိႏၵိယသို႔ထြက္ၿပီးလာေသာ မရမာလူမ်ိဳး (၃၀၀၀) ေက်ာ္အား အိႏၵိယအစိုးရမွ ေဘာင္းကူၿမိဳ႔တြင္ ဒုကၡသည္စခန္းတည္ေဆာက္၍ ၾကည့္႐ႈေစာင့္မထားသည္။ အျခားတဖက္တြင္ ပညာတတ္မရမာအမ်ိဳးသမီးမ်ားအား သိမ္းပိုက္ထားၿပီး မူဆလင္ဇတ္သြင္းထားသည္ သာဓကေျမာက္မ်ားစြာဟိသည္ဟုဆိုသည္။ ထိုသို႔ျပဳလုပ္ရန္ ကုလားဗလီမ်ားက ေငြႀကီးေထာက္ပံကူညီသည္ဟုဆိုသည္။ တနည္းေျပာရလွ်င္ လူမ်ိဳးေရး၀ါးမ်ိဳျခင္း (သို႔မဟုတ္) တည့္တည့္ေျပာရလွ်င္ (လိင္) ႏွင့္ သာသနာျပဳျခင္းျဖစ္သည္။
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕လည္း ေရာက္တုန္းေရာက္ခိုက္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ရန္ အၿခီနီကို ေလ့လာေစာင့္ဆိုင္းယင္း ဗဟုသုတအျဖစ္ ဖလံေထာင္၏ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ေသာ ခါကစရီၿမိဳ႕သို႔ အလည္တေခါက္လားျဖစ္လိုက္ပါသည္။ ခါကစရီတြင္ မရမာအိမ္ၿခီမ်ားမ်ား ရပ္ကြက္မ်ားမ်ားဟိပါသိမ့္သည္။ သို႔ေသာ္ ၿမိဳ႕၏သံုးပံု ႏွစ္ပံုကိုကား ကုလားမ်ားသိမ္းပိုက္ထားၿပီးျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕တည္းခိုေသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္မွာ ရဟန္းပ်ိဳတပါးျဖစ္ၿပီး ရခိုင္ျပည္ ျမန္မာျပည္တြင္ စာသင္ဖူးကာ အေတြးအေခၚအေျမာ္အျမင္ဟိေသာ ပညာတတ္ရဟန္းတပါးလည္းျဖစ္သည္။ ဖလံသားစကားမွာ ရမ္းၿဗဲလီသံပါသည္။ ဗိုလ္မင္းေထာင္ႏွင့္ ဖလံေထာင္အၾကားတြင္ သက္ေထာင္တခုလံုးၾကားခံထားသျဖင့္ ဖလံေထာင္သည္ ဗိုလ္မင္းေထာင္ႏွင့္ႏိႈင္းစာလွ်င္ ၿမီျပန္႔ေဒသ ရခိုင္သားမ်ားႏွင့္ဆက္စပ္မႈပိုနည္းသည္။
ရင္ကြာ၌ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕တည္းခိုေသာေက်ာင္းတြင္ ေမာင္သွ်င္ေခ်တပါးဟိသည္။ သူက ေဘာင္းကူးဒုကၡသည္စခန္းသို႔လားနီက်ျဖစ္၍ ကူးျဖတ္ရသည့္နီရာႏွင့္အခ်ိန္ကို ေကာင္းစြာသိသည္။ ကူးျဖတ္ရသည့္နီရမွာ ၿမိဳ႕၏အရွိေျမာက္ဖက္ ဒုကၡသည္စခန္း၏တဖက္ကမ္းျဖစ္သည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွ ႏွစ္မိုင္ေလာက္၀ီးသည္။ ထိုနီရာသို႔မေရာက္ခင္ ဘဂၤလားနယ္ျခားေစာင့္ BDR စခန္းတခုကိုလည္းျဖတ္ရသည္။ BDR စခန္းအလြန္ မရမာရြာတရြာဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အားမီးလွ်င္ ၄င္းမရမာရြာသို႔ ပရိတ္ေဟာလားသည္ဟု အေၾကာင္းျပေျဖသည္။ ၄င္း BDR စခန္းကိုေက်ာ္လြန္ၿပီး ေတာလမ္းဖက္ေရာက္ေသာအခါ ကင္း Post တခုဟိသည္။ ကင္းေစာင့္စစ္သား၏ထမင္းစားခ်ိန္ကို အလိုက္ေခ်ာင္းရသည္။ ပထမတေခါက္ အဆင္မေျပ။ တရက္ႏွစ္ရက္နားၿပီး ဒုတိယတေခါက္ႀကိဳးစားသည္။ အဆင္မေျပ။ တတိယအေခါက္တြင္ အဆင္ေျပသည္။ ကင္းေစာင့္စစ္သားမဟိခိုက္ ေခ်ာင္းကိုၿပီးဆင္းရသည္။ ႏြီခါသားျဖင္သျဖင့္ ေခ်ာင္းရီမွာ ခါးေလာက္ရာနက္သည္။ ရီခ်ိဳေခ်ာင္းျဖစ္သည္။ ထိုဖက္ကမ္းကူးသည္ႏွင့္ ဒုကၡသည္စခန္းသို႔တန္းေရာက္သည္။ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတခုဟိသည္။ ေက်ာင္းဆိုေသာ္လည္း သီးသန္႔ေက်ာင္းမဟုတ္၊ ဒုကၡသည္လိုင္းတန္းႏွင့္တြဲလွ်က္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းခန္းဖြင့္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ သက္ကယ္မိုး ၀ါးခင္းအခန္းသာလွ်င္ျဖစ္သည္။
ဒုကၡသည္စခန္းမွ ဒုကၡသည္မ်ားအား ၾကည့္ျမင္ရသည္မွာ ေကာင္းေကာင္းစိတ္ပ်က္ဖို႔ေကာင္းသည္။ အိႏၵိယအစိုးရကေထာက္ပံ့ေသာ မ၀ေရစာျဖင့္ ဒုကၡသည္မ်ားမွာ အဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ က်မၼာရီးခ်ိဳ႕တဲ့လွ်က္ အ႐ိုးေပၚအရီကပ္လွ်က္ဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐္ို႕အား လမ္းျပလိုက္ပို႔ေသာေမာင္သွ်င္ေခ်က သၤခ်ိဳင္းကုန္းကို လိုက္ျပပါသည္။ ေတာင္သံုးလံုးအျပည့္၊ ျမႇဳပ္ဖို႔နီရာေတာင္ မက်န္လိုက္ပ်ာယ္။ ဤျပႆနာအား ကမၻာကလည္း မသိ။ တေယာက္ေခ်လည္း မသိ။ မီးခဲျပာဖံုးဘ၀ျဖင့္ အတိဒုကၡေရာက္လွ်က္ဟိသည္။ ဘဂၤလားေဒခ်္တြင္ ခ်ိတ္ခါဆီးနာ အာဏာရလာေသာအခါ မရမာဒုကၡသည္မ်ားျပန္လက္ခံသည္။ သို႔ေသာ္ သူ႐ို႔ပိုင္လယ္ၿမီမ်ားကိုကားျပန္မရ။ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ တရက္ႏွစ္ရက္နီၿပီး ထရိပူရျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ Agatala သို႔ ခရီးဆက္ပါသည္။ (ဆက္ရန္)
စကားစပ္၍ေျပာရလွ်င္ ရင္ကြာတြင္ မရမာအိမ္ၿခီအင္တန္မ်ားမ်ားဟိသည္။ နယ္စပ္ေခ်ာင္းနားတေလွ်ာက္ ရပ္ကြက္ႀကီးမ်ားဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕မေရာက္ခင္
ငါးႏွစ္အယင္ေလာက္က ၿမီျပန္႔မွ အၿခီခ်ရန္ေရာက္ဟိလာေသာ ကုလားမ်ားက ေဒသခံမရမာမ်ားအား လူမ်ိဳးေရးအဓိက႐ုဏ္းဖန္တီးၿပီး
ေမာင္းထုတ္လိုက္ကတ္သည္ဟုဆိုသည္။ ၿပီးလွ်င္ မရမာလူမ်ိဳးမ်ားပိုင္ဆိုင္ေသာ လယ္ၿမီမ်ားကို အပိုင္သိမ္းယူထားလိုက္သည္။ အိႏၵိယသို႔ထြက္ၿပီးလာေသာ
မရမာလူမ်ိဳး (၃၀၀၀) ေက်ာ္အား အိႏၵိယအစိုးရမွ ေဘာင္းကူၿမိဳ႔တြင္ ဒုကၡသည္စခန္းတည္ေဆာက္၍ ၾကည့္႐ႈေစာင့္မထားသည္။ အျခားတဖက္တြင္
ပညာတတ္မရမာအမ်ိဳးသမီးမ်ားအား သိမ္းပိုက္ထားၿပီး မူဆလင္ဇတ္သြင္းထားသည္ သာဓကေျမာက္မ်ားစြာဟိသည္ဟုဆိုသည္။ ထိုသို႔ျပဳလုပ္ရန္ ကုလားဗလီမ်ားက
ေငြႀကီးေထာက္ပံကူညီသည္ဟုဆိုသည္။ တနည္းေျပာရလွ်င္ လူမ်ိဳးေရး၀ါးမ်ိဳျခင္း (သို႔မဟုတ္) တည့္တည့္ေျပာရလွ်င္ (လိင္) ႏွင့္ သာသနာျပဳျခင္းျဖစ္သည္။
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕လည္း ေရာက္တုန္းေရာက္ခိုက္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ရန္ အၿခီနီကို ေလ့လာေစာင့္ဆိုင္းယင္း ဗဟုသုတအျဖစ္ ဖလံေထာင္၏ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ေသာ
ခါကစရီၿမိဳ႕သို႔ အလည္တေခါက္လားျဖစ္လိုက္ပါသည္။ ခါကစရီတြင္ မရမာအိမ္ၿခီမ်ားမ်ား ရပ္ကြက္မ်ားမ်ားဟိပါသိမ့္သည္။ သို႔ေသာ္ ၿမိဳ႕၏သံုးပံု ႏွစ္ပံုကိုကား
ကုလားမ်ားသိမ္းပိုက္ထားၿပီးျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕တည္းခိုေသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္မွာ ရဟန္းပ်ိဳတပါးျဖစ္ၿပီး ရခိုင္ျပည္ ျမန္မာျပည္တြင္ စာသင္ဖူးကာ
အေတြးအေခၚအေျမာ္အျမင္ဟိေသာ ပညာတတ္ရဟန္းတပါးလည္းျဖစ္သည္။ ဖလံသားစကားမွာ ရမ္းၿဗဲလီသံပါသည္။ ဗိုလ္မင္းေထာင္ႏွင့္ ဖလံေထာင္အၾကားတြင္
သက္ေထာင္တခုလံုးၾကားခံထားသျဖင့္ ဖလံေထာင္သည္ ဗိုလ္မင္းေထာင္ႏွင့္ႏိႈင္းစာလွ်င္ ၿမီျပန္႔ေဒသ ရခိုင္သားမ်ားႏွင့္ဆက္စပ္မႈပိုနည္းသည္။
ရင္ကြာ၌ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕တည္းခိုေသာေက်ာင္းတြင္ ေမာင္သွ်င္ေခ်တပါးဟိသည္။ သူက ေဘာင္းကူးဒုကၡသည္စခန္းသို႔လားနီက်ျဖစ္၍ ကူးျဖတ္ရသည့္နီရာႏွင့္အခ်ိန္ကို
ေကာင္းစြာသိသည္။ ကူးျဖတ္ရသည့္နီရမွာ ၿမိဳ႕၏အရွိေျမာက္ဖက္ ဒုကၡသည္စခန္း၏တဖက္ကမ္းျဖစ္သည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွ ႏွစ္မိုင္ေလာက္၀ီးသည္။
ထိုနီရာသို႔မေရာက္ခင္ ဘဂၤလားနယ္ျခားေစာင့္ BDR စခန္းတခုကိုလည္းျဖတ္ရသည္။ BDR စခန္းအလြန္ မရမာရြာတရြာဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အားမီးလွ်င္
၄င္းမရမာရြာသို႔ ပရိတ္ေဟာလားသည္ဟု အေၾကာင္းျပေျဖသည္။ ၄င္း BDR စခန္းကိုေက်ာ္လြန္ၿပီး ေတာလမ္းဖက္ေရာက္ေသာအခါ ကင္း Post တခုဟိသည္။
ကင္းေစာင့္စစ္သား၏ထမင္းစားခ်ိန္ကို အလိုက္ေခ်ာင္းရသည္။ ပထမတေခါက္ အဆင္မေျပ။ တရက္ႏွစ္ရက္နားၿပီး ဒုတိယတေခါက္ႀကိဳးစားသည္။ အဆင္မေျပ။
တတိယအေခါက္တြင္ အဆင္ေျပသည္။ ကင္းေစာင့္စစ္သားမဟိခိုက္ ေခ်ာင္းကိုၿပီးဆင္းရသည္။ ႏြီခါသားျဖင္သျဖင့္ ေခ်ာင္းရီမွာ ခါးေလာက္ရာနက္သည္။
ရီခ်ိဳေခ်ာင္းျဖစ္သည္။ ထိုဖက္ကမ္းကူးသည္ႏွင့္ ဒုကၡသည္စခန္းသို႔တန္းေရာက္သည္။ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတခုဟိသည္။ ေက်ာင္းဆိုေသာ္လည္း
သီးသန္႔ေက်ာင္းမဟုတ္၊ ဒုကၡသည္လိုင္းတန္းႏွင့္တြဲလွ်က္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းခန္းဖြင့္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ သက္ကယ္မိုး ၀ါးခင္းအခန္းသာလွ်င္ျဖစ္သည္။
ဒုကၡသည္စခန္းမွ ဒုကၡသည္မ်ားအား ၾကည့္ျမင္ရသည္မွာ ေကာင္းေကာင္းစိတ္ပ်က္ဖို႔ေကာင္းသည္။ အိႏၵိယအစိုးရကေထာက္ပံ့ေသာ မ၀ေရစာျဖင့္ ဒုကၡသည္မ်ားမွာ
အဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ က်မၼာရီးခ်ိဳ႕တဲ့လွ်က္ အ႐ိုးေပၚအရီကပ္လွ်က္ဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐္ို႕အား လမ္းျပလိုက္ပို႔ေသာေမာင္သွ်င္ေခ်က သၤခ်ိဳင္းကုန္းကို လိုက္ျပပါသည္။
ေတာင္သံုးလံုးအျပည့္၊ ျမႇဳပ္ဖို႔နီရာေတာင္ မက်န္လိုက္ပ်ာယ္။ ဤျပႆနာအား ကမၻာကလည္း မသိ။ တေယာက္ေခ်လည္း မသိ။ မီးခဲျပာဖံုးဘ၀ျဖင့္
အတိဒုကၡေရာက္လွ်က္ဟိသည္။ ဘဂၤလားေဒခ်္တြင္ ခ်ိတ္ခါဆီးနာ အာဏာရလာေသာအခါ မရမာဒုကၡသည္မ်ားျပန္လက္ခံသည္။ သို႔ေသာ္
သူ႐ို႔ပိုင္လယ္ၿမီမ်ားကိုကားျပန္မရ။ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ တရက္ႏွစ္ရက္နီၿပီး ထရိပူရျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ Agatala သို႔ ခရီးဆက္ပါသည္။ (ဆက္ရန္)
Monday, January 4, 2016
ၿမိဳေတာင္ခရီး
ၿမိဳေတာင္ခရီး
=======
အိႏၵိယဖက္သို႔ကူးရန္ကိစၥသည္ လြယ္ကူေသာကိစၥမဟုတ္။ ဘာသာစကားလည္း အခက္အခဲဟိသည္။ ေငြႀကီးအားျဖင့္လည္း အခက္အခဲဟိသည္။ နယ္စပ္ကိုလည္းျဖတ္ေက်ာ္ရဦးမည္။ လူအ၀တ္ႏွင့္ကူးလွ်င္ လားရလာရ တည္းခိုရ အခက္အခဲေပါင္းမ်ားစြာဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေမာင္သွ်င္၀တ္ျဖင့္ကူးရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္အား ေမာင္သွ်င္၀တ္ပီးသူမွာ မာလဖံုဆရာေတာ္သီလ၀ံသျဖစ္သည္။ မာလဖံုဆရာေတာ္မွာ ရခိုင္ျပည္မွ ကိုယ္ေတာ္ေခ်တပါးျဖစ္ၿပီး ေကာင္းေကာင္းမ်ိဳးခ်စ္စိတ္ျပင္းျပေသာ ဆရာေတာ္တပါးလည္းျဖစ္သည္။ အိႏၵိယသို႔မကူးခင္ ၿမိဳေတာင္သို႔တေခါက္ေရာက္ဖူးခ်င္သည့္ဆႏၵဟိသျဖင့္ ၿမိဳေတာင္သို႔တေခါက္ ခရီးလားျဖစ္လိုက္ပါသည္။ ၁၉၈၉ ခု ႏြီခါသားျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္အတူ ေကာက္ကဒြန္းသားတေယာက္ ေက်ာက္တန္းလမားဖက္က ရခိုင္သားတေယာက္ စုစုေပါင္းသံုးေယာက္ျဖစ္သည္။ ေက်ာက္တန္းလမားဖက္ကလူမွာ ၿမိဳစကားအနည္းငယ္တတ္သျဖင့္ စကားျပန္အျဖစ္လိုက္ပို႔ကူညီျခင္းျဖစ္သည္။ ေကာက္ကဒြန္းသားလူုမွာ သူလည္းလားေရာက္ဖူးခ်င္သျဖင့္ အေဖာ္ေခၚယူလားျဖင္းျဖစ္သည္။ ေကာက္ကဒြန္းသားဆိုသျဖင့္ လူမ်ိဳးျခားမဟုတ္။ ေကာက္ကဒြန္းေထာင္သားကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။ ေကာက္ကဒြန္းသားစကားေျပာလွ်င္ လီသံအနည္းငယ္ကဲြသည္ဟုဆိုသည္။ ရခိုင္ဘုရင္မင္းမ်ားလက္ထက္က တည္ေထာင္ခေသာ ေထာင္မ်ားထဲတြင္ ေကာက္ကဒြန္းေထာင္လည္း အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ ေကာက္ကဒြန္းေထာင္ကား ဗိုလ္မင္းေထာင္အပိုင္လား၊ ဖလံေထာင္ထဲမွာလား အကၽြႏ္ုပ္အတိအက်မသိ။ ဇလံေထာင္ဖက္အပိုင္းျဖစ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ ၿမိဳေတာင္ခရီးစတင္ထြက္ခြာသည့္ရြာအား အတိအက်မမွတ္မိပါ။ တေခ်ာင္းတည္းကို အႀကိမ္ (၄၄) ႀကိမ္ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ညဇာသား ေမွာင္ခါနီးတြင္ ေလာင္ခ်ာကိုင္း နားေပါက္က်ယ္သက္ရြာသို႔ေရာက္သည္ကို စမွတ္မိသည္။ ထိုရြာတြင္ ရခိုင္သားတေယာက္ကို တြိရသည္။ ၿခီေထာက္တြင္ သက္တန္႔လိုက္၍ ဖူးေရာင္လွ်က္ဟိသည္။ အနာမွာ သက္သာလားၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ေကာင္းေကာင္းလမ္းေလွ်ာက္၍ မရသိမ့္ ဒုတ္ေထာက္လွ်က္ ေလွ်ာက္နီရသည္။ သက္ရြာသူႀကီးက သနားသျဖင့္ ျပဳစုေစာင့္မထားသည္။ အနာမက်က္တက်က္ျဖင့္ ႏြားေက်ာင္းဆိတ္ေက်ာင္းအကူလုပ္ပီးသည္။ ၄င္းနားေပါက္က်ယ္သက္ရြာတြင္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ တညအိပ္သည္။ ေနာက္နိတြင္ ၄င္းေလာင္ခ်ာကိုင္းသက္ရြာႏွင့္ ေကာင္းေကာင္းမ၀ီးေသာ ပထမဆံုးၿမိဳရြာသို႔ ခရီးစတင္သည္။ ၄င္းၿမိဳရြာသည္ ၿမီျပန္႔ၿမိဳရြာျဖစ္သည္။ သက္ရခိုင္ရြာမ်ားႏွင့္နီးစပ္သျဖင့္ ရြာသားမ်ားအားလံုး အ၀တ္အစား၀တ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထူးျခားသည္မွာ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ရြာသို႔ေရာက္ၿပီးအမ်ားမၾကာ အသက္ (၁၉) ႏွစ္ခန္႔ လူရြယ္တဦးအကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အား လာတြိသည္။ အ၀တ္အစားမပါ လင္းကဲတံုးလံုးျဖစ္သည္။ ပဇာေၾကာင့္ အ၀တ္မ၀တ္လဲဟုမီးေသာ္ အ၀တ္၀တ္လွ်င္ယားသျဖင့္ မ၀တ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။ မွတ္မွတ္ရရေျပာျပသည္မွာ ဆရာမျမရာဇာလင္း႐ို႕ ေလာင္ခ်ာကိုင္းစခန္းတြင္နီထိုင္စဥ္ကာလ ဤရြာသို႔လည္ပတ္စဥ္ ဤလူရြယ္ကပင္ လားတြိသည္ဟုဆိုသည္။ ရြာသူႀကီးအိမ္ထက္ ပါတီလူႀကီးမ်ားရွိတြင္ လူရြယ္က လင္းကဲတံုးလံုးေပါက္ခ်လာသျဖင့္ ဆရာမျမရာဇာလင္းက အရွက္မႊမ္ၿပီး ဆရာ အကၽြန္မ်က္ႏွာ ဇာနားမွာ ထားရဖို႔လဲမသိယာဟုဆိုေၾကာင္း ေျပာျပ၍သိရသည္။
၄င္းရြာတြင္ မိုးထထမင္းစားသည္။ ၿပီးေနာက္ ေနာက္တရြာသို႔ ခရီးထြက္ခြာသည္။ ယင္းလင္းကဲတံုးလံုးလူရြယ္ကပင္လွ်င္ လမ္းျပလုိက္ပီးပါသည္။ ဒုတိယရြာမွာ ေတာင္ေပၚရြာျဖစ္သည္။ နာရီ၀က္ တနာရီခန္႔ေတာင္တက္ၿပီးေနာက္ ဒုတိယေျမာက္ရြာသို႔ေရာက္သည္။ ရြာထိပ္တြက္ ၿမိဳမေခ်သံုးေယာက္ဆန္ဖြတ္နီသည္။ လင္းကဲတံုးလံုးလူရြယ္ကိုျမင္သျဖင့္ ပါးစကိုလက္၀ါးအုပ္၍ ရွက္ရွက္ျဖင့္ ႀကိတ္ရယ္ကတ္ပါသည္။ လူရြယ္ကား ႐ိုးနီၿပီးျဖစ္သျဖင့္ မ်က္နွာအမူရာပ်က္သည္ကိုပင္ မတြိရ။ ၄င္းရြာမွ ဆက္လားရာ ညဇာသားတတိယေျမာက္ ၿမိဳရြာသို႔ေရာက္သည္။ ၄င္းရြာတြင္ ဘဂၤလီကုလားလူမ်ိဳးတေယာက္ ၀ါးခြတ္လွ်က္တြိရသည္။ တေယာက္တည္းကား လားရဲမည္မဟုတ္ တျခားအေဖာ္အေပါင္းလည္းပါမည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။ ရြာသူႀကီးအိမ္တြင္တညအိပ္သည္။ ႏြီခါသားျဖစ္ေသာ္လည္း ညဇာသားတြင္ခ်မ္းသျဖင့္ မီးလံႈရသည္။ ရြာသူႀကီး၏သမီးမွာ အသက္ (၁၉) ႏွစ္ခန္႔အရြယ္ အသားညိဳညိဳ ၀၀တုတ္တုတ္ သန္သန္မာမာျဖစ္သည္။ အေပၚပိုင္းအၤက်ီမ၀တ္၊ သဘာ၀အတိုင္းျဖစ္သည္။ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးျဖစ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။ ရင္လံုးထြားထြားႀကီး လွတံုးပတံုးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ လင္ေယာက်္ားကိုကားမျမင္။ အပ်ိဳမလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္သည္။
ထိုရြာတြင္ တညအိမ္ၿပီး ေနာက္နိမိုးလင္း တျခားတရြာသို႔ ခရီးဆက္သည္။ ၄င္းရြာမွာ ေတာင္အလြန္ျမင့္သည္။ နီပူေတာက္ေတာက္ တမြန္းတည့္ေတာင္တက္ရသည္။ ေခၽြးတေျဖာက္ေျဖာက္က်သည္။ နိျခင္းႏွစ္ခ်က္တီးေက်ာ္ေလာက္မွာ ရြာသို႔ေရာက္သည္။ လမ္းခရီးတြင္ နားတြင္ၾကက္ေမာက္ပန္းအနီပန္လွ်က္ ေယာင္ထံုးလွ်က္ ၿမိဳလူပ်ိဳမ်ားကိုလည္း တြိရသည္။ ၿမိဳေတာင္ခရီးလမ္းတေလွ်ာက္တြင္ ၾကားစီၾကားစပ္ ၿမံဳရြာမ်ားလည္းဟိသည္။ ၿမံဳမမ်ားမွာ ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္မတူ ထပိန္ရွည္ရွည္ဒူးဆစ္ေလာက္၀တ္သည္။ အေပၚပိုင္းအၤက်ီလည္း၀တ္သည္။ ၿမိဳမမ်ားမွာ အေပၚပိုင္းအၤက်ီမ၀တ္။ ထပိန္လည္း တထြာေလာက္ ေပါင္ရင္းအထိရာ ၀တ္သည္။ ၿမံဳလူမ်ိဳးမ်ားမွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာကိုးကြယ္သည္ဟုဆိုသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕ကား ၿမံဳရြာမ်ား၌မတည္း ၿမိဳရြာမ်ား၌သာ တည္းခိုသည္။ ဆက္ေျပာရလွ်င္ ၄င္းေတာင္ေပၚၿမိဳရြာသို႔ နိျခင္း (၂) ခ်က္တီးေလာက္တြင္ေရာက္သည္။ အိမ္တအိမ္တြင္ ေခတၱနားၿပီး နိျခင္းထမင္းခ်က္စားသည္။ အာဂႏၶဳမ်ားေရာက္သျဖင့္ အိမ္သားက အထူးၾကပ္တိုက္တားေသာ ၀က္သားဟင္းျဖင့္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အားခ်က္ေကၽြးသည္။ ႏြီခါသား ေတာင္ယာရိပ္သိမ္းၿပီးခါစျဖစ္သျဖင့္ အစားရိကၡာေပါသည္။ ေတာင္ယာထမင္းကား ေကာက္ညႇင္းေပါင္းစားရသကဲ့သို႔ အသားလြတ္ လက္ခက်ည္းစားေသာ္လည္း ေကာင္းေကာင္းစား၍ေကာင္းပါသည္။ ၄င္းရြာတြင္ နိျခင္းထမင္းစားၿပီးေနာက္ ေနာက္တရြာမွာ ေတာင္ေအာက္ရြာျဖစ္သျဖင့္ ေတာင္ဆင္းရပါသည္။ ညဇာသား မိုးမခ်ဳပ္ခင္ရြာသို႔ေရာက္သည္။ ရြာသည္ ေတာင္က်ိဳင္ၾကားတြင္ဟိသည္။ နီေကာင္းေကာင္းမထိုး။ ၿခီမ်က္စိသာသာ ေျမာင္ေခ်ာင္းကိုျဖတ္ၿပီး ရြာသို႔ေရာက္သည္။ ထိုရြာတြင္ ညအိပ္ညစာစားသည္။ တရီးအိပ္၍ တရီးႏိုးေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္၏၀မ္း ဖူးေရာင္လာသည္။ ၀မ္းၾကင့္ၿပီး ၀မ္းဒရေဟာလားသည္။ ေတာင္ျမင့္ရြာ၌္ နီပူေတာက္ေတာက္ နိျခင္းထမင္းကို ၀က္သားၾကပ္တိုက္ႏွင့္ စားခရေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
အစပိုင္းတြင္ ေတာလားထိုင္ပါသည္။ ေနာက္ပိုင္ မႏိုင္၍ အိမ္သားမ်ားကိုေျပာၿပီး အိမ္တန္းပ်င္းက ယိုခ်ရသည္။ ၀မ္းလားသည္မွာ သံစည္ပံုးျဖင့္ ရီကိုသြန္ခ်သည့္အလား တဟူးဟူးဆင္းသည္။ ဤျပႆနာကို အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ တင္ႀကိဳ၍ မစဥ္းစားမိခ။ ယူလာခသည့္ဆီး၀ါးမ်ားမွာလည္း ပါရာစီတာေမာ့ ဆီးျပားမ်ားရာျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္စိတ္ထဲတြင္ လားယာဟု အဆံုးခ်လိုက္မိ္သည္။
ကံေကာင္းသည္မွာ အကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္အတူပါလာေသာ ေကာက္ကဒြန္းသားမွာ ဆီးအေၾကာင္းအနည္းငယ္နားလည္သည္။ သစ္ႀကံဳးပင္၏အေခါက္ကို အရည္ႀကိဳေသာက္လွ်င္ေကာင္းသည္ဆို၍ သစ္ႀကံဳးပင္အေခါက္ကိုလွီး၍ အရည္ႀကိဳေသာက္ရာ အခြက္တည္းႏွင့္ခ်က္ခ်င္းေပ်ာက္သည္။ သစ္ေခါက္ကိုႀကိဳလိုက္သည္ႏွင့္ အေရာင္မွာ အဖန္ရည္က်က္က်က္ကဲ့သို႔ အနီနက္နက္အေရာင္ထြက္သည္။ သစ္ႀကံဳးပင္မွာ သစ္ပင္ႀကီးမ်ိဳးျဖစ္၍ အရြက္မွာ ဧကရာဇ္ပင္ တမာပင္မ်ားကဲ့သို႔ အရြက္ခၽြန္းခၽြန္းျဖစ္သည္။ ၿမိဳစကားျဖင့္ ဖာပိုင္ေခၚေရလဲမီးၾကည့္ေသာအခါ ေမာင္ျပန္ပင္ဟုေခၚေၾကာင္းေျပာသည္။ အကၽြႏ္ုပ္၏အသက္ကို ကယ္ေသာအပင္ျဖစ္၍ “သစ္ႀကံဳး” “ေမာင္ျပန္” နာမည္ကို အခုထက္ထိ မွတ္မိနီပါသိမ့္သည္။ ေတာထဲ၌ ေတာ္လွန္ရီးလုပ္နီေသာ ေတာ္လွန္ရီးရဲေဖာ္မ်ားလည္း ဤသို႔ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ အခက္ႀကံဳႏိုင္သျဖင့္ ဤအပိုဒ္ မမိက်န္ရေအာင္ တကူးတကအတြက္ေဖာ္၍ ေဖာ္ျပလိုက္ရျခင္းျဖစ္သည္။
ၿမိဳေတာင္ခရီးတြင္ ရြာေပါင္းႏွစ္ဆယ္ခန္႔ ခရီးလားခပါသည္။ ရြာစဥ္မ်ားကိုကား အစဥ္သင့္ မမွတ္မိလိုက္ပါယာ။ ထူးျခားသည့္ မွတ္မိသည့္ ရြာစဥ္မ်ားကို ခ်ရြီးပါမည္။ မစီစဥ္မက်ႏိုင္ပါ။ တျခားတရြာတြင္ျဖစ္သည္။ မိသားတစု ရြာႏွင့္အ၀ီး သီးသန္႔နီပါသည္။ ေတာင္ယာခင္းလည္းျဖစ္ႏိုင္သည္။ အမိသည္မွာ တႏွစ္သားအေခ်ကိုပိုးလွ်က္ နီမေကာင္းဖ်ားသည္ဟုေျပာ၍ ဆီးပါေရလား ေတာင္းပါသည္။ ငွက္ဖ်ားျဖစ္မည္ဟုခန္႔မွန္းရသည္။ သို႔ေသာ္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕လက္ထဲ၌ ငွက္ဖ်ားဆီးပါမလာ။ ပါလာေသာ ပါရာစီတာေမာ့ သံုးေလးျပားခန္႔ကို ခ်ပီးလိုက္သည္။ ေနာက္နိမိုးလင္း အဖ်ားသက္သာယင့္လားမီးေသာအခါ သက္သာေရဟုေျပာသည္။ အဖိုးသည္မွာ ဗုဒၶဘာသာၿမိဳလူႀကီးျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား ဘုန္းႀကီး၀တ္ႏွင့္ျဖစ္၍ အကၽြႏ္ုပ္အား ၿမီးေခ်နာမည္ပီးပါဆို၍ “ေအာင္သာျဖဴ” ဟု ရခိုင္နာမည္ပီးလိုက္သည္။
စကားဆက္၍ေျပာရလွ်င္ ထိုစဥ္က ၿမိဳရြာမ်ားမွာ ႏွစ္ျခမ္းကဲြလွ်က္ဟိသည္။ တျခမ္းက ဗုဒၶဘာသာ မိ႐ိုးဖလာနတ္ကိုးကြယ္သူမ်ားျဖစ္ၿပီး ေနာက္တျခမ္းမွာ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းျဖစ္သည္။ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းမွာ အသစ္ေပၚေသာ ဂိုဏ္းျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာ မိ႐ိုးဖလာကိုးကြယ္သူမ်ားက ႏွစ္သစ္ကူးတြင္ ႏြားသတ္ေလ့ဟိသည္။ ႏြားစ်ီးက ေခါင္ခိုက္လာသျဖင့္ မတတ္ႏိုင္၍ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းသားမ်ားက ဘာသာသစ္ထြင္ျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။ (ေမေလး ေမလံုး) ဇာပိုင္လဲ မီးၾကည့္ေသာအခါ (ေမေလး ေမလံုး) မွာ ညီအစ္ကိုျဖစ္ေၾကာင္း္။ ေမေလးမွာ ပိန္ပန္ပါးပါးျဖစ္ၿပီး တာ၀တႎသာနတ္ျပည္၌ ဥပုသ္ေစာင့္ၿပီး ျပန္လာသည္။ ဥပုသ္ေစာင့္ခေသာနီရာမွာ ေကာင္းေကာင္းခ်မ္းအီးသျဖင့္ သံေခ်ာင္းေတာင္ ေကြးေကာက္သည္ဟုဆိုသည္။
(ေမေလး ေမလံုး) ရြာမ်ားကို မ၀င္မိဖို႔ သတိပီးေျပာဆိုကတ္ပါသည္။ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းသားမ်ားက ေတာင္ယာခြတ္သည္ကိုလည္း တားျမစ္သည္။ ၀ါးခြတ္စားသည္ဟုဆိူသည္။ ေနာက္ပိုင္း ေတာင္ယာမလုပ္သျဖင့္ အစားရိကၡာအခက္အခဲႀကံဳရသည္ဟုေျပာပါသည္။ ယခုအခ်ိန္ထိ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္း ဟိသိမ့္ေရလားဆိုသည္ကို အတိအက်မသိပါ။ ရြာတရြာတြင္ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းသားမ်ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာရြာသားမ်ား တျခမ္းစီခဲြ၍ တရြာတည္းအတူနီကတ္ပါသည္။ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းသားမ်ားက စာလည္းထြင္ထားသည္။ အဂ္လိပ္အကၡရာလည္းမဟုတ္ပါ။ ကိုယ္ပိုင္အကၡရာျဖင့္ တီထြင္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းသားမ်ား၏အိမ္၀င္၀တြင္ စာတမ္းခ်ိတ္ဆဲြထားသည္။ ၿမိဳဘာသာစကားျဖင့္ ဘုရား၀တ္ျပဳ ရြတ္ဖတ္သံမ်ားကိုလည္း ကိုယ္တိုင္ၾကားခရသည္။ အဓိပၸါယ္ ဇာလဲဆိုသည္ကိုကား မမီးျဖစ္ခပါ။ စကားစပ္မိ၍ေျပာရလွ်င္ ရြာတရြာတြင္ ေတာင္ယာခြတ္ထားသည့္သစ္ပင္ႀကီးတပင္မွာ လူေလးငါးေယာက္ဖက္ ဆင္တထိုင္စာႀကီးသည္။ ေတာင္ယာမီးတိုက္ထားသျဖင့္ တျခမ္း မဲတူးၿပီး မီးေလာင္ထားသည္။ ၄င္းသစ္ပင္ကိုၾကည့္ၿပီး ႏွၿမိဳးစိတ္ျဖင့္ ငိုခ်င္စိတ္ေတာင္ေပါက္သည္။ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းသားမ်ားက သစ္ေတာမ်ားျပဳန္းတီးျခင္း (သို႔မဟုတ္) အတည္တက်ရြာေထာင္လိုျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း ေတာင္ယာခြတ္သည္ကို တားျမစ္ျခင္းျဖစ္ႏိုင္သည္။
ေနာက္တခု ထူးျခားသည္မွာ ေနာင္႐ိုးကိုျဖတ္ေက်ာ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ေနာင္႐ိုးမွာ ၿမိဳေတာင္တြင္ အျမင့္ဆံုးေတာင္ျဖစ္သည္။ ေနာင္႐ိုးကိုျဖတ္ေက်ာ္ေသာအခါ ေခ်ာက္ကမ္းပါး၌ ၿခီတဖ၀ါးစာ ေက်ာက္ထရံကို လက္၀ါးႏွစ္ဖက္ျဖင့္တြယ္ကပ္ၿပီး ျဖတ္ရသည္။ ေအာက္တြင္ အလွ်ဴတရာနက္ေသာေခ်ာက္ဟိသည္။ ေအာက္သို႔ မၾကည့္မိဖို႔ သတိပီးပါသည္။ ေက်ာက္ထရံကို လက္၀ါးကပ္လွ်က္ ၿခီတဖ၀ါးခ်င္း ဘယ္မွညာသို႔ ရႊိၿပီး ေပ (၅၀) ခန္႔ ျဖတ္ရသည္။ အထုပ္အပိုးျဖင့္မျဖတ္၀န္႔သျဖင့္ အထုပ္အပိုးမ်ားကို ရြာသားမ်ားကိုသယ္ခိုင္းသည္။ ေအာက္ကို ငံု႔မၾကည့္ကဲ့ဆိုလွ်င္ ၾကည့္ခ်င္စိတ္က ပိုျဖစ္လာသည္။ လက္၀ါးႏွစ္ဖက္ကို ေက်ာက္ထရံ၌ကပ္လွ်က္ ေခတၱရပ္ၿပီး ေခ်ာက္ေအာက္ဖက္သို႔ တခ်က္ေစာင္းၾကည့္မိသည္။ သို႔ေသာ္ အသဲယားလာသျဖင့္ ခ်က္ခ်င္းမ်က္ႏွာလႊဲလိုက္ရသည္။ ရြာသားမ်ားမွာ အထုပ္အပိုးမ်ားျဖင့္ တမိနိေတာင္မၾကာျဖတ္ေက်ာ္ၿပီးလားသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား ငါးမိနိခန္႔ၾကာသည္။ ၄င္းေခ်ာက္ကမ္းပါးကို မျဖတ္ဘဲ ေတာင္ေၾကာင္းအတိုင္းေက်ာ္ျဖတ္လွ်င္ တမြန္းတည့္စာခရီး ပိုၾကာသည္ဟုဆိုသည္။
ေခ်ာက္ကမ္းပါးကိုျဖတ္ၿပီးသည္ႏွင့္ခ်က္ခ်င္း ၀ါးလွီကားျဖင့္ ေခ်ာက္ေအာက္သို႔ဆင္းရသည္။ ၀ါးလွီကားမွာလည္း (၉၀ံ) မတ္ေစာက္သျဖင့္ အသဲယား၍ ေၾကာက္ဖို႔ေကာင္းသည္။ ၀ါးလွီကားျဖင့္ဆင္းလိုက္ ၿခီက်င္ေလွ်ာက္လိုက္ သံုးေလးခါဆင္းၿပီးခါမွ ေခ်ာက္ကမ္းပါးေအာက္သို႔ေရာက္သည္။ ၄င္းေနာင္ရိုး ေခ်ာက္ကမ္းပါးကိုျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ရြာႏွစ္ရြာသံုးရြာခန္႔ဆက္လားၿပီးမွ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ရန္ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ ဆက္လားမည္ဆိုေသာ္ ေနာက္ထပ္ ၿမိဳရြာအမ်ားႀကီးက်န္သိမ့္ေရဟု ေျပာသည္။ အျပန္ခရီးတြင္လည္း လာစဥ္က ဆင္းခရေသာ လွီကားထစ္မ်ားကို ျပန္တက္ရသည္။ လာစဥ္ကျဖတ္ခရေသာ ေခ်ာက္ကမ္းပါးကို ျပန္ျဖတ္ရသည္။ အျပန္ခရီးတြင္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ႏွင့္အတူ ၿမိဳမေခ် သံုးေယာက္ေလာက္ပါသည္။ ပယိုင့္ေတာင္းကိုယ္စီႏွင့္ျဖစ္သည္။ သူ႐ို႕ကား လားနီက်ျဖတ္နီက်ျဖစ္၍ ထူးျခားမႈတစံုတရာမဟိ။ အီးအီးသက္သာျဖတ္ေက်ာ္လားကတ္ပါသည္။
ေနာက္ရိုးကိုေနာက္တေခါက္ျပန္ျဖတ္ၿပီး ေနာက္ရြာတရြာတြင္ တညအိပ္သည္။ ေကာက္သိမ္းၿပီးစျဖစ္သျဖင့္ ရြာသားမ်ား ၀ိုင္းဖဲြ႔အရက္ေသာက္လွ်က္ ေပ်ာ္ပါးလွ်က္ဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ညအိပ္ေသာအိမ္တြင္ (၁၈) ႏွစ္ (၁၆) ႏွစ္ (၁၄) ႏွစ္အရြယ္ သမီးသံုးေယာက္ဟိသည္။ အားလံုးသူမွာ အသားျဖဴျဖဴ၀င္း၀င္းျဖစ္သည္။ အေပၚပိုင္းအၤက်ီ၀တ္မထား။ သဘာ၀အတိုင္းျဖစ္သည္။ လွအားႀကီး၍ စိတ္ကိုမနည္းထိမ္းထားရသည္။ အႀကီးဆံုးသမီးမွာ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးသားျဖစ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။
အျပန္တြင္ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕ ေက်ာက္တန္းလမားဖက္ကဆင္းပါသည္။ လမားေခ်ာင္းကိုျဖတ္ရသည္။ ရီမွာ ဒူးေလာက္နက္သည္။ ေခ်ာင္းတေလွ်ာက္တြင္ ၀ါးေဖာင္မ်ားႏွင့္ ယာယီတဲမ်ားကို အမ်ားအျပားတြိခရသည္။ ေခ်ာင္းဖ်ားပိုင္းၿမီျပန္႔ၿမိဳရြာတရြာတြင္ တညအိပ္သည္။ ၄င္းၿမိဳရြာထဲတြင္ ရခိုင္သားအိမ္တအိမ္တြိရသည္။ သမီးသည္မွာ အပ်ိဳေပါက္ေခ်ျဖစ္နီၿပီးျဖစ္သည္။ အမိသည္ကိုကား မျမင္ခရ။ အစ္ကိုေအးေမာင္အသတ္ခံရသည္မွာ ဤေခ်ာင္းဖ်ားေဒသျဖစ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။
အခ်ဳပ္ဆိုရလွ်င္ ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားသည္ လူမ်ိဳးႀကီးမ်ားျဖစ္သည္။ ဆရာထြန္းေရႊခိုင္၏ေဆာင္းပါးတပုဒ္တြင္ ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားမွာ ထိုင္း လာအို ကေမၻာဒီးယားဖက္တြင္လည္း ျပန္႔ႀကဲလွ်က္ဟိေၾကာင္းဖတ္ဖူးသည္။ ေနာက္ Discovery တြင္ ထိုင္းစကားေျပာတတ္ေသာ ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားကို ျမင္တြိဖူးသည္။ ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားသံုးေသာ ညႇင္းပုလီမွာ ၀ါးပုလီမ်ားကို အတိုအရွည္စီတန္း၍ျပဳလုပ္ထားေသာ ဒူရိယာတမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ထိုထိုင္းစကားေျပာတတ္ေသာ လူမ်ိဳးစုမွာလည္း ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားကဲ့သို႔ ညႇင္းပုလီဒူရိယာျပဳလုပ္ပံုခ်င္းတူညီသည္။ ဆရာထြန္းေရႊခိုင္၏ေဆာင္းပါးကိုေထာက္၍လည္းေကာင္း ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားတီးမႈတ္သည့္ ညႇင္းပုလီကိုေထာက္၍လည္းေကာင္း ထိုထိုင္းစကားေျပာတတ္ေသာမ်ိဳးႏြယ္စုမွာ ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္းခန္႔မွန္းရပါသည္။ ဆက္လက္၍ သုေတသနျပဳေဖာ္ထုတ္သင့္သည္။
=======
အိႏၵိယဖက္သို႔ကူးရန္ကိစၥသည္ လြယ္ကူေသာကိစၥမဟုတ္။ ဘာသာစကားလည္း အခက္အခဲဟိသည္။ ေငြႀကီးအားျဖင့္လည္း အခက္အခဲဟိသည္။ နယ္စပ္ကိုလည္းျဖတ္ေက်ာ္ရဦးမည္။ လူအ၀တ္ႏွင့္ကူးလွ်င္ လားရလာရ တည္းခိုရ အခက္အခဲေပါင္းမ်ားစြာဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေမာင္သွ်င္၀တ္ျဖင့္ကူးရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္အား ေမာင္သွ်င္၀တ္ပီးသူမွာ မာလဖံုဆရာေတာ္သီလ၀ံသျဖစ္သည္။ မာလဖံုဆရာေတာ္မွာ ရခိုင္ျပည္မွ ကိုယ္ေတာ္ေခ်တပါးျဖစ္ၿပီး ေကာင္းေကာင္းမ်ိဳးခ်စ္စိတ္ျပင္းျပေသာ ဆရာေတာ္တပါးလည္းျဖစ္သည္။ အိႏၵိယသို႔မကူးခင္ ၿမိဳေတာင္သို႔တေခါက္ေရာက္ဖူးခ်င္သည့္ဆႏၵဟိသျဖင့္ ၿမိဳေတာင္သို႔တေခါက္ ခရီးလားျဖစ္လိုက္ပါသည္။ ၁၉၈၉ ခု ႏြီခါသားျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္အတူ ေကာက္ကဒြန္းသားတေယာက္ ေက်ာက္တန္းလမားဖက္က ရခိုင္သားတေယာက္ စုစုေပါင္းသံုးေယာက္ျဖစ္သည္။ ေက်ာက္တန္းလမားဖက္ကလူမွာ ၿမိဳစကားအနည္းငယ္တတ္သျဖင့္ စကားျပန္အျဖစ္လိုက္ပို႔ကူညီျခင္းျဖစ္သည္။ ေကာက္ကဒြန္းသားလူုမွာ သူလည္းလားေရာက္ဖူးခ်င္သျဖင့္ အေဖာ္ေခၚယူလားျဖင္းျဖစ္သည္။ ေကာက္ကဒြန္းသားဆိုသျဖင့္ လူမ်ိဳးျခားမဟုတ္။ ေကာက္ကဒြန္းေထာင္သားကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။ ေကာက္ကဒြန္းသားစကားေျပာလွ်င္ လီသံအနည္းငယ္ကဲြသည္ဟုဆိုသည္။ ရခိုင္ဘုရင္မင္းမ်ားလက္ထက္က တည္ေထာင္ခေသာ ေထာင္မ်ားထဲတြင္ ေကာက္ကဒြန္းေထာင္လည္း အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ ေကာက္ကဒြန္းေထာင္ကား ဗိုလ္မင္းေထာင္အပိုင္လား၊ ဖလံေထာင္ထဲမွာလား အကၽြႏ္ုပ္အတိအက်မသိ။ ဇလံေထာင္ဖက္အပိုင္းျဖစ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။
အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ ၿမိဳေတာင္ခရီးစတင္ထြက္ခြာသည့္ရြာအား အတိအက်မမွတ္မိပါ။ တေခ်ာင္းတည္းကို အႀကိမ္ (၄၄) ႀကိမ္ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ညဇာသား ေမွာင္ခါနီးတြင္ ေလာင္ခ်ာကိုင္း နားေပါက္က်ယ္သက္ရြာသို႔ေရာက္သည္ကို စမွတ္မိသည္။ ထိုရြာတြင္ ရခိုင္သားတေယာက္ကို တြိရသည္။ ၿခီေထာက္တြင္ သက္တန္႔လိုက္၍ ဖူးေရာင္လွ်က္ဟိသည္။ အနာမွာ သက္သာလားၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ေကာင္းေကာင္းလမ္းေလွ်ာက္၍ မရသိမ့္ ဒုတ္ေထာက္လွ်က္ ေလွ်ာက္နီရသည္။ သက္ရြာသူႀကီးက သနားသျဖင့္ ျပဳစုေစာင့္မထားသည္။ အနာမက်က္တက်က္ျဖင့္ ႏြားေက်ာင္းဆိတ္ေက်ာင္းအကူလုပ္ပီးသည္။ ၄င္းနားေပါက္က်ယ္သက္ရြာတြင္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ တညအိပ္သည္။ ေနာက္နိတြင္ ၄င္းေလာင္ခ်ာကိုင္းသက္ရြာႏွင့္ ေကာင္းေကာင္းမ၀ီးေသာ ပထမဆံုးၿမိဳရြာသို႔ ခရီးစတင္သည္။ ၄င္းၿမိဳရြာသည္ ၿမီျပန္႔ၿမိဳရြာျဖစ္သည္။ သက္ရခိုင္ရြာမ်ားႏွင့္နီးစပ္သျဖင့္ ရြာသားမ်ားအားလံုး အ၀တ္အစား၀တ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထူးျခားသည္မွာ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ရြာသို႔ေရာက္ၿပီးအမ်ားမၾကာ အသက္ (၁၉) ႏွစ္ခန္႔ လူရြယ္တဦးအကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အား လာတြိသည္။ အ၀တ္အစားမပါ လင္းကဲတံုးလံုးျဖစ္သည္။ ပဇာေၾကာင့္ အ၀တ္မ၀တ္လဲဟုမီးေသာ္ အ၀တ္၀တ္လွ်င္ယားသျဖင့္ မ၀တ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။ မွတ္မွတ္ရရေျပာျပသည္မွာ ဆရာမျမရာဇာလင္း႐ို႕ ေလာင္ခ်ာကိုင္းစခန္းတြင္နီထိုင္စဥ္ကာလ ဤရြာသို႔လည္ပတ္စဥ္ ဤလူရြယ္ကပင္ လားတြိသည္ဟုဆိုသည္။ ရြာသူႀကီးအိမ္ထက္ ပါတီလူႀကီးမ်ားရွိတြင္ လူရြယ္က လင္းကဲတံုးလံုးေပါက္ခ်လာသျဖင့္ ဆရာမျမရာဇာလင္းက အရွက္မႊမ္ၿပီး ဆရာ အကၽြန္မ်က္ႏွာ ဇာနားမွာ ထားရဖို႔လဲမသိယာဟုဆိုေၾကာင္း ေျပာျပ၍သိရသည္။
၄င္းရြာတြင္ မိုးထထမင္းစားသည္။ ၿပီးေနာက္ ေနာက္တရြာသို႔ ခရီးထြက္ခြာသည္။ ယင္းလင္းကဲတံုးလံုးလူရြယ္ကပင္လွ်င္ လမ္းျပလုိက္ပီးပါသည္။ ဒုတိယရြာမွာ ေတာင္ေပၚရြာျဖစ္သည္။ နာရီ၀က္ တနာရီခန္႔ေတာင္တက္ၿပီးေနာက္ ဒုတိယေျမာက္ရြာသို႔ေရာက္သည္။ ရြာထိပ္တြက္ ၿမိဳမေခ်သံုးေယာက္ဆန္ဖြတ္နီသည္။ လင္းကဲတံုးလံုးလူရြယ္ကိုျမင္သျဖင့္ ပါးစကိုလက္၀ါးအုပ္၍ ရွက္ရွက္ျဖင့္ ႀကိတ္ရယ္ကတ္ပါသည္။ လူရြယ္ကား ႐ိုးနီၿပီးျဖစ္သျဖင့္ မ်က္နွာအမူရာပ်က္သည္ကိုပင္ မတြိရ။ ၄င္းရြာမွ ဆက္လားရာ ညဇာသားတတိယေျမာက္ ၿမိဳရြာသို႔ေရာက္သည္။ ၄င္းရြာတြင္ ဘဂၤလီကုလားလူမ်ိဳးတေယာက္ ၀ါးခြတ္လွ်က္တြိရသည္။ တေယာက္တည္းကား လားရဲမည္မဟုတ္ တျခားအေဖာ္အေပါင္းလည္းပါမည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။ ရြာသူႀကီးအိမ္တြင္တညအိပ္သည္။ ႏြီခါသားျဖစ္ေသာ္လည္း ညဇာသားတြင္ခ်မ္းသျဖင့္ မီးလံႈရသည္။ ရြာသူႀကီး၏သမီးမွာ အသက္ (၁၉) ႏွစ္ခန္႔အရြယ္ အသားညိဳညိဳ ၀၀တုတ္တုတ္ သန္သန္မာမာျဖစ္သည္။ အေပၚပိုင္းအၤက်ီမ၀တ္၊ သဘာ၀အတိုင္းျဖစ္သည္။ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးျဖစ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။ ရင္လံုးထြားထြားႀကီး လွတံုးပတံုးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ လင္ေယာက်္ားကိုကားမျမင္။ အပ်ိဳမလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္သည္။
ထိုရြာတြင္ တညအိမ္ၿပီး ေနာက္နိမိုးလင္း တျခားတရြာသို႔ ခရီးဆက္သည္။ ၄င္းရြာမွာ ေတာင္အလြန္ျမင့္သည္။ နီပူေတာက္ေတာက္ တမြန္းတည့္ေတာင္တက္ရသည္။ ေခၽြးတေျဖာက္ေျဖာက္က်သည္။ နိျခင္းႏွစ္ခ်က္တီးေက်ာ္ေလာက္မွာ ရြာသို႔ေရာက္သည္။ လမ္းခရီးတြင္ နားတြင္ၾကက္ေမာက္ပန္းအနီပန္လွ်က္ ေယာင္ထံုးလွ်က္ ၿမိဳလူပ်ိဳမ်ားကိုလည္း တြိရသည္။ ၿမိဳေတာင္ခရီးလမ္းတေလွ်ာက္တြင္ ၾကားစီၾကားစပ္ ၿမံဳရြာမ်ားလည္းဟိသည္။ ၿမံဳမမ်ားမွာ ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္မတူ ထပိန္ရွည္ရွည္ဒူးဆစ္ေလာက္၀တ္သည္။ အေပၚပိုင္းအၤက်ီလည္း၀တ္သည္။ ၿမိဳမမ်ားမွာ အေပၚပိုင္းအၤက်ီမ၀တ္။ ထပိန္လည္း တထြာေလာက္ ေပါင္ရင္းအထိရာ ၀တ္သည္။ ၿမံဳလူမ်ိဳးမ်ားမွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာကိုးကြယ္သည္ဟုဆိုသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕ကား ၿမံဳရြာမ်ား၌မတည္း ၿမိဳရြာမ်ား၌သာ တည္းခိုသည္။ ဆက္ေျပာရလွ်င္ ၄င္းေတာင္ေပၚၿမိဳရြာသို႔ နိျခင္း (၂) ခ်က္တီးေလာက္တြင္ေရာက္သည္။ အိမ္တအိမ္တြင္ ေခတၱနားၿပီး နိျခင္းထမင္းခ်က္စားသည္။ အာဂႏၶဳမ်ားေရာက္သျဖင့္ အိမ္သားက အထူးၾကပ္တိုက္တားေသာ ၀က္သားဟင္းျဖင့္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕အားခ်က္ေကၽြးသည္။ ႏြီခါသား ေတာင္ယာရိပ္သိမ္းၿပီးခါစျဖစ္သျဖင့္ အစားရိကၡာေပါသည္။ ေတာင္ယာထမင္းကား ေကာက္ညႇင္းေပါင္းစားရသကဲ့သို႔ အသားလြတ္ လက္ခက်ည္းစားေသာ္လည္း ေကာင္းေကာင္းစား၍ေကာင္းပါသည္။ ၄င္းရြာတြင္ နိျခင္းထမင္းစားၿပီးေနာက္ ေနာက္တရြာမွာ ေတာင္ေအာက္ရြာျဖစ္သျဖင့္ ေတာင္ဆင္းရပါသည္။ ညဇာသား မိုးမခ်ဳပ္ခင္ရြာသို႔ေရာက္သည္။ ရြာသည္ ေတာင္က်ိဳင္ၾကားတြင္ဟိသည္။ နီေကာင္းေကာင္းမထိုး။ ၿခီမ်က္စိသာသာ ေျမာင္ေခ်ာင္းကိုျဖတ္ၿပီး ရြာသို႔ေရာက္သည္။ ထိုရြာတြင္ ညအိပ္ညစာစားသည္။ တရီးအိပ္၍ တရီးႏိုးေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္၏၀မ္း ဖူးေရာင္လာသည္။ ၀မ္းၾကင့္ၿပီး ၀မ္းဒရေဟာလားသည္။ ေတာင္ျမင့္ရြာ၌္ နီပူေတာက္ေတာက္ နိျခင္းထမင္းကို ၀က္သားၾကပ္တိုက္ႏွင့္ စားခရေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
အစပိုင္းတြင္ ေတာလားထိုင္ပါသည္။ ေနာက္ပိုင္ မႏိုင္၍ အိမ္သားမ်ားကိုေျပာၿပီး အိမ္တန္းပ်င္းက ယိုခ်ရသည္။ ၀မ္းလားသည္မွာ သံစည္ပံုးျဖင့္ ရီကိုသြန္ခ်သည့္အလား တဟူးဟူးဆင္းသည္။ ဤျပႆနာကို အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ တင္ႀကိဳ၍ မစဥ္းစားမိခ။ ယူလာခသည့္ဆီး၀ါးမ်ားမွာလည္း ပါရာစီတာေမာ့ ဆီးျပားမ်ားရာျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္စိတ္ထဲတြင္ လားယာဟု အဆံုးခ်လိုက္မိ္သည္။
ကံေကာင္းသည္မွာ အကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္အတူပါလာေသာ ေကာက္ကဒြန္းသားမွာ ဆီးအေၾကာင္းအနည္းငယ္နားလည္သည္။ သစ္ႀကံဳးပင္၏အေခါက္ကို အရည္ႀကိဳေသာက္လွ်င္ေကာင္းသည္ဆို၍ သစ္ႀကံဳးပင္အေခါက္ကိုလွီး၍ အရည္ႀကိဳေသာက္ရာ အခြက္တည္းႏွင့္ခ်က္ခ်င္းေပ်ာက္သည္။ သစ္ေခါက္ကိုႀကိဳလိုက္သည္ႏွင့္ အေရာင္မွာ အဖန္ရည္က်က္က်က္ကဲ့သို႔ အနီနက္နက္အေရာင္ထြက္သည္။ သစ္ႀကံဳးပင္မွာ သစ္ပင္ႀကီးမ်ိဳးျဖစ္၍ အရြက္မွာ ဧကရာဇ္ပင္ တမာပင္မ်ားကဲ့သို႔ အရြက္ခၽြန္းခၽြန္းျဖစ္သည္။ ၿမိဳစကားျဖင့္ ဖာပိုင္ေခၚေရလဲမီးၾကည့္ေသာအခါ ေမာင္ျပန္ပင္ဟုေခၚေၾကာင္းေျပာသည္။ အကၽြႏ္ုပ္၏အသက္ကို ကယ္ေသာအပင္ျဖစ္၍ “သစ္ႀကံဳး” “ေမာင္ျပန္” နာမည္ကို အခုထက္ထိ မွတ္မိနီပါသိမ့္သည္။ ေတာထဲ၌ ေတာ္လွန္ရီးလုပ္နီေသာ ေတာ္လွန္ရီးရဲေဖာ္မ်ားလည္း ဤသို႔ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ အခက္ႀကံဳႏိုင္သျဖင့္ ဤအပိုဒ္ မမိက်န္ရေအာင္ တကူးတကအတြက္ေဖာ္၍ ေဖာ္ျပလိုက္ရျခင္းျဖစ္သည္။
ၿမိဳေတာင္ခရီးတြင္ ရြာေပါင္းႏွစ္ဆယ္ခန္႔ ခရီးလားခပါသည္။ ရြာစဥ္မ်ားကိုကား အစဥ္သင့္ မမွတ္မိလိုက္ပါယာ။ ထူးျခားသည့္ မွတ္မိသည့္ ရြာစဥ္မ်ားကို ခ်ရြီးပါမည္။ မစီစဥ္မက်ႏိုင္ပါ။ တျခားတရြာတြင္ျဖစ္သည္။ မိသားတစု ရြာႏွင့္အ၀ီး သီးသန္႔နီပါသည္။ ေတာင္ယာခင္းလည္းျဖစ္ႏိုင္သည္။ အမိသည္မွာ တႏွစ္သားအေခ်ကိုပိုးလွ်က္ နီမေကာင္းဖ်ားသည္ဟုေျပာ၍ ဆီးပါေရလား ေတာင္းပါသည္။ ငွက္ဖ်ားျဖစ္မည္ဟုခန္႔မွန္းရသည္။ သို႔ေသာ္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕လက္ထဲ၌ ငွက္ဖ်ားဆီးပါမလာ။ ပါလာေသာ ပါရာစီတာေမာ့ သံုးေလးျပားခန္႔ကို ခ်ပီးလိုက္သည္။ ေနာက္နိမိုးလင္း အဖ်ားသက္သာယင့္လားမီးေသာအခါ သက္သာေရဟုေျပာသည္။ အဖိုးသည္မွာ ဗုဒၶဘာသာၿမိဳလူႀကီးျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား ဘုန္းႀကီး၀တ္ႏွင့္ျဖစ္၍ အကၽြႏ္ုပ္အား ၿမီးေခ်နာမည္ပီးပါဆို၍ “ေအာင္သာျဖဴ” ဟု ရခိုင္နာမည္ပီးလိုက္သည္။
စကားဆက္၍ေျပာရလွ်င္ ထိုစဥ္က ၿမိဳရြာမ်ားမွာ ႏွစ္ျခမ္းကဲြလွ်က္ဟိသည္။ တျခမ္းက ဗုဒၶဘာသာ မိ႐ိုးဖလာနတ္ကိုးကြယ္သူမ်ားျဖစ္ၿပီး ေနာက္တျခမ္းမွာ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းျဖစ္သည္။ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းမွာ အသစ္ေပၚေသာ ဂိုဏ္းျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာ မိ႐ိုးဖလာကိုးကြယ္သူမ်ားက ႏွစ္သစ္ကူးတြင္ ႏြားသတ္ေလ့ဟိသည္။ ႏြားစ်ီးက ေခါင္ခိုက္လာသျဖင့္ မတတ္ႏိုင္၍ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းသားမ်ားက ဘာသာသစ္ထြင္ျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။ (ေမေလး ေမလံုး) ဇာပိုင္လဲ မီးၾကည့္ေသာအခါ (ေမေလး ေမလံုး) မွာ ညီအစ္ကိုျဖစ္ေၾကာင္း္။ ေမေလးမွာ ပိန္ပန္ပါးပါးျဖစ္ၿပီး တာ၀တႎသာနတ္ျပည္၌ ဥပုသ္ေစာင့္ၿပီး ျပန္လာသည္။ ဥပုသ္ေစာင့္ခေသာနီရာမွာ ေကာင္းေကာင္းခ်မ္းအီးသျဖင့္ သံေခ်ာင္းေတာင္ ေကြးေကာက္သည္ဟုဆိုသည္။
(ေမေလး ေမလံုး) ရြာမ်ားကို မ၀င္မိဖို႔ သတိပီးေျပာဆိုကတ္ပါသည္။ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းသားမ်ားက ေတာင္ယာခြတ္သည္ကိုလည္း တားျမစ္သည္။ ၀ါးခြတ္စားသည္ဟုဆိူသည္။ ေနာက္ပိုင္း ေတာင္ယာမလုပ္သျဖင့္ အစားရိကၡာအခက္အခဲႀကံဳရသည္ဟုေျပာပါသည္။ ယခုအခ်ိန္ထိ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္း ဟိသိမ့္ေရလားဆိုသည္ကို အတိအက်မသိပါ။ ရြာတရြာတြင္ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းသားမ်ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာရြာသားမ်ား တျခမ္းစီခဲြ၍ တရြာတည္းအတူနီကတ္ပါသည္။ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းသားမ်ားက စာလည္းထြင္ထားသည္။ အဂ္လိပ္အကၡရာလည္းမဟုတ္ပါ။ ကိုယ္ပိုင္အကၡရာျဖင့္ တီထြင္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းသားမ်ား၏အိမ္၀င္၀တြင္ စာတမ္းခ်ိတ္ဆဲြထားသည္။ ၿမိဳဘာသာစကားျဖင့္ ဘုရား၀တ္ျပဳ ရြတ္ဖတ္သံမ်ားကိုလည္း ကိုယ္တိုင္ၾကားခရသည္။ အဓိပၸါယ္ ဇာလဲဆိုသည္ကိုကား မမီးျဖစ္ခပါ။ စကားစပ္မိ၍ေျပာရလွ်င္ ရြာတရြာတြင္ ေတာင္ယာခြတ္ထားသည့္သစ္ပင္ႀကီးတပင္မွာ လူေလးငါးေယာက္ဖက္ ဆင္တထိုင္စာႀကီးသည္။ ေတာင္ယာမီးတိုက္ထားသျဖင့္ တျခမ္း မဲတူးၿပီး မီးေလာင္ထားသည္။ ၄င္းသစ္ပင္ကိုၾကည့္ၿပီး ႏွၿမိဳးစိတ္ျဖင့္ ငိုခ်င္စိတ္ေတာင္ေပါက္သည္။ (ေမေလး ေမလံုး) ဂိုဏ္းသားမ်ားက သစ္ေတာမ်ားျပဳန္းတီးျခင္း (သို႔မဟုတ္) အတည္တက်ရြာေထာင္လိုျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း ေတာင္ယာခြတ္သည္ကို တားျမစ္ျခင္းျဖစ္ႏိုင္သည္။
ေနာက္တခု ထူးျခားသည္မွာ ေနာင္႐ိုးကိုျဖတ္ေက်ာ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ေနာင္႐ိုးမွာ ၿမိဳေတာင္တြင္ အျမင့္ဆံုးေတာင္ျဖစ္သည္။ ေနာင္႐ိုးကိုျဖတ္ေက်ာ္ေသာအခါ ေခ်ာက္ကမ္းပါး၌ ၿခီတဖ၀ါးစာ ေက်ာက္ထရံကို လက္၀ါးႏွစ္ဖက္ျဖင့္တြယ္ကပ္ၿပီး ျဖတ္ရသည္။ ေအာက္တြင္ အလွ်ဴတရာနက္ေသာေခ်ာက္ဟိသည္။ ေအာက္သို႔ မၾကည့္မိဖို႔ သတိပီးပါသည္။ ေက်ာက္ထရံကို လက္၀ါးကပ္လွ်က္ ၿခီတဖ၀ါးခ်င္း ဘယ္မွညာသို႔ ရႊိၿပီး ေပ (၅၀) ခန္႔ ျဖတ္ရသည္။ အထုပ္အပိုးျဖင့္မျဖတ္၀န္႔သျဖင့္ အထုပ္အပိုးမ်ားကို ရြာသားမ်ားကိုသယ္ခိုင္းသည္။ ေအာက္ကို ငံု႔မၾကည့္ကဲ့ဆိုလွ်င္ ၾကည့္ခ်င္စိတ္က ပိုျဖစ္လာသည္။ လက္၀ါးႏွစ္ဖက္ကို ေက်ာက္ထရံ၌ကပ္လွ်က္ ေခတၱရပ္ၿပီး ေခ်ာက္ေအာက္ဖက္သို႔ တခ်က္ေစာင္းၾကည့္မိသည္။ သို႔ေသာ္ အသဲယားလာသျဖင့္ ခ်က္ခ်င္းမ်က္ႏွာလႊဲလိုက္ရသည္။ ရြာသားမ်ားမွာ အထုပ္အပိုးမ်ားျဖင့္ တမိနိေတာင္မၾကာျဖတ္ေက်ာ္ၿပီးလားသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား ငါးမိနိခန္႔ၾကာသည္။ ၄င္းေခ်ာက္ကမ္းပါးကို မျဖတ္ဘဲ ေတာင္ေၾကာင္းအတိုင္းေက်ာ္ျဖတ္လွ်င္ တမြန္းတည့္စာခရီး ပိုၾကာသည္ဟုဆိုသည္။
ေခ်ာက္ကမ္းပါးကိုျဖတ္ၿပီးသည္ႏွင့္ခ်က္ခ်င္း ၀ါးလွီကားျဖင့္ ေခ်ာက္ေအာက္သို႔ဆင္းရသည္။ ၀ါးလွီကားမွာလည္း (၉၀ံ) မတ္ေစာက္သျဖင့္ အသဲယား၍ ေၾကာက္ဖို႔ေကာင္းသည္။ ၀ါးလွီကားျဖင့္ဆင္းလိုက္ ၿခီက်င္ေလွ်ာက္လိုက္ သံုးေလးခါဆင္းၿပီးခါမွ ေခ်ာက္ကမ္းပါးေအာက္သို႔ေရာက္သည္။ ၄င္းေနာင္ရိုး ေခ်ာက္ကမ္းပါးကိုျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ရြာႏွစ္ရြာသံုးရြာခန္႔ဆက္လားၿပီးမွ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ရန္ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ ဆက္လားမည္ဆိုေသာ္ ေနာက္ထပ္ ၿမိဳရြာအမ်ားႀကီးက်န္သိမ့္ေရဟု ေျပာသည္။ အျပန္ခရီးတြင္လည္း လာစဥ္က ဆင္းခရေသာ လွီကားထစ္မ်ားကို ျပန္တက္ရသည္။ လာစဥ္ကျဖတ္ခရေသာ ေခ်ာက္ကမ္းပါးကို ျပန္ျဖတ္ရသည္။ အျပန္ခရီးတြင္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ႏွင့္အတူ ၿမိဳမေခ် သံုးေယာက္ေလာက္ပါသည္။ ပယိုင့္ေတာင္းကိုယ္စီႏွင့္ျဖစ္သည္။ သူ႐ို႕ကား လားနီက်ျဖတ္နီက်ျဖစ္၍ ထူးျခားမႈတစံုတရာမဟိ။ အီးအီးသက္သာျဖတ္ေက်ာ္လားကတ္ပါသည္။
ေနာက္ရိုးကိုေနာက္တေခါက္ျပန္ျဖတ္ၿပီး ေနာက္ရြာတရြာတြင္ တညအိပ္သည္။ ေကာက္သိမ္းၿပီးစျဖစ္သျဖင့္ ရြာသားမ်ား ၀ိုင္းဖဲြ႔အရက္ေသာက္လွ်က္ ေပ်ာ္ပါးလွ်က္ဟိသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ညအိပ္ေသာအိမ္တြင္ (၁၈) ႏွစ္ (၁၆) ႏွစ္ (၁၄) ႏွစ္အရြယ္ သမီးသံုးေယာက္ဟိသည္။ အားလံုးသူမွာ အသားျဖဴျဖဴ၀င္း၀င္းျဖစ္သည္။ အေပၚပိုင္းအၤက်ီ၀တ္မထား။ သဘာ၀အတိုင္းျဖစ္သည္။ လွအားႀကီး၍ စိတ္ကိုမနည္းထိမ္းထားရသည္။ အႀကီးဆံုးသမီးမွာ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးသားျဖစ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။
အျပန္တြင္ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕ ေက်ာက္တန္းလမားဖက္ကဆင္းပါသည္။ လမားေခ်ာင္းကိုျဖတ္ရသည္။ ရီမွာ ဒူးေလာက္နက္သည္။ ေခ်ာင္းတေလွ်ာက္တြင္ ၀ါးေဖာင္မ်ားႏွင့္ ယာယီတဲမ်ားကို အမ်ားအျပားတြိခရသည္။ ေခ်ာင္းဖ်ားပိုင္းၿမီျပန္႔ၿမိဳရြာတရြာတြင္ တညအိပ္သည္။ ၄င္းၿမိဳရြာထဲတြင္ ရခိုင္သားအိမ္တအိမ္တြိရသည္။ သမီးသည္မွာ အပ်ိဳေပါက္ေခ်ျဖစ္နီၿပီးျဖစ္သည္။ အမိသည္ကိုကား မျမင္ခရ။ အစ္ကိုေအးေမာင္အသတ္ခံရသည္မွာ ဤေခ်ာင္းဖ်ားေဒသျဖစ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။
အခ်ဳပ္ဆိုရလွ်င္ ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားသည္ လူမ်ိဳးႀကီးမ်ားျဖစ္သည္။ ဆရာထြန္းေရႊခိုင္၏ေဆာင္းပါးတပုဒ္တြင္ ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားမွာ ထိုင္း လာအို ကေမၻာဒီးယားဖက္တြင္လည္း ျပန္႔ႀကဲလွ်က္ဟိေၾကာင္းဖတ္ဖူးသည္။ ေနာက္ Discovery တြင္ ထိုင္းစကားေျပာတတ္ေသာ ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားကို ျမင္တြိဖူးသည္။ ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားသံုးေသာ ညႇင္းပုလီမွာ ၀ါးပုလီမ်ားကို အတိုအရွည္စီတန္း၍ျပဳလုပ္ထားေသာ ဒူရိယာတမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ထိုထိုင္းစကားေျပာတတ္ေသာ လူမ်ိဳးစုမွာလည္း ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားကဲ့သို႔ ညႇင္းပုလီဒူရိယာျပဳလုပ္ပံုခ်င္းတူညီသည္။ ဆရာထြန္းေရႊခိုင္၏ေဆာင္းပါးကိုေထာက္၍လည္းေကာင္း ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားတီးမႈတ္သည့္ ညႇင္းပုလီကိုေထာက္၍လည္းေကာင္း ထိုထိုင္းစကားေျပာတတ္ေသာမ်ိဳးႏြယ္စုမွာ ၿမိဳလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္းခန္႔မွန္းရပါသည္။ ဆက္လက္၍ သုေတသနျပဳေဖာ္ထုတ္သင့္သည္။
Saturday, January 2, 2016
ဟာရဘင္းသို႔
ဟာရဘင္းသို႔
==========
ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ ခိုင္ျမတ္ေက်ာ္ (ယခု နရိၪၥရာသတင္း အယ္ဒီတာခ်ဳပ္) ရြာေတာ္ပရဟိတဆရာေတာ္ ဦး၀ါယမိႏၵေရာက္နီသည္ဟုသတင္းၾကား၍ ဖေလာင္းခ်ိတ္ေ်က်ာင္းႀကီးေက်ာင္းသို႔လားတြိျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဆရာေတာ္မွာ ရြာေတာ္ပရဟိတဆရာေတာ္မဟုတ္ပဲ ဟာရဘင္းပရဟိတဆရာေတာ္ ဦးရာဇိႏၵျဖစ္နီပါသည္။ လူမွားၿပီးေရာက္လားေသာ္လည္း (၈၈) အေရးအခင္းႏွင့္ထြက္ၿပီးပါလတ္ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားျဖစ္၍ ဆရာေတာ္က အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ႏွစ္ေယာက္အား သူ၏ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတြင္နီထိုင္ရန္ေခၚယူလားပါသည္။ ၁၉၈၉ ခု ေႏွာင္းပိုင္းေလာက္ျဖစ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရပါသည္။ ဟာရဘင္းရြာသည္ ဗိုလ္ခ်င္းျပန္႐ို႕ အေနာက္ဘဂၤလားသို႔ ထြက္ၿပီးတိမ္းေယွာင္လာစဥ္က တည္ခေသာရြာျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္ရာဇာစစ္ေၾကာင္းႏွင့္အတူလိုက္ပါလာေသာ ဗိုလ္မႈးႀကီးၾကာျဖဴေအာင္လည္း ဤရြာတြင္ အပ်ိဳႀကီးမေငြစိန္ႏွင့္အိမ္ေထာင္က်ပါသည္။ မေငြစိန္ႏွင့္ နားေဖာက္ပီးသူမွာ ကိုေအာင္ေက်ာ္သိန္း (မင္းျပား) ျဖစ္သည္။ ယခု ျပည္ထဲသို႔ ျပန္၀င္လားၿပီးျဖစ္သည္။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါျဖင့္ကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာလည္း ဤရြာ၌ပင္ ကြယ္လြန္လားပါသည္။ ဆရာေတာ္၏ေက်ာင္းတြင္ ယခင္ AIO အတြင္းေရးမႈးေဟာင္း ေမာင္သွ်င္ႀကီးစိန္လွေမာင္လည္း နီထိုင္လွ်က္ဟိသည္။ ေမာင္သွ်င္ႀကီးသည္ ဗကပမွ အမ်ိဳးသားေရးလိုင္းသို႔ ဦးစြာပထမ ကူးေျပာင္းလာေသာ အေတြးအေခၚအေျမာအျမင္ဟိေသာ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ေရာက္လားခ်ိန္၌ပင္ အသက္ (၇၀) ေက်ာ္နီၿပီးျဖစ္သည္။ ေမာင္သွ်င္ႀကီး ဟာရဘင္းပရဟိတေက်ာင္း၌ဟိစဥ္ပင္လွ်င္ ေထာင္တည္ေမာ္ကြန္းကို ေမာင္သွ်င္ႀကီးေက်ာ္ျမသာလက္ထဲသို႔ မူပြားတေစာင္ပီးထားႏိုင္ခပါသည္။ ေမာင္သွ်င္ႀကီးလက္ထဲ၌ ရမ္းၿဗဲေတာင္ေက်ာင္းဆရာေတာ္ရြီးေသာ ရခိုင္ရာဇ၀င္သစ္က်မ္း ဒုတိယတဲြလည္းဟိသည္။ ဗိုလ္ခ်င္းျပန္ေတာ္လွန္ေရး အင္တန္မ်ားမ်ားအေသးစိတ္ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်င္းျပန္ေတာ္လွန္ေရးအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကို အကၽြႏ္ုပ္က လက္ရြီးျဖင့္ေကာက္ႏႈတ္၍ အိႏိၵယသို႔လားေသာအခါ ေကာ္ပီကူးယူလားပါသည္။ ေနာင္အခါ ရခိုင္ေတာ္လွန္ေရးနိဒါန္းေခါင္းစဥ္တပ္လွ်က္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားမ်ားကြန္ကရက္ (ASC) (အိႏၵိယ) နာမည္ျဖင့္ Type ရိုက္ၿပီး ျဖန္႔၀ီခပါသည္။ အိႏၵိယခရီးစဥ္အေၾကာင္းကို ေနာက္မွ ဆက္ရြီးပါမည္။ ယခုေလာေလာဆယ္တြင္ ဟာရဘင္းအေၾကာင္းအနည္းငယ္ ဆက္ရြီးပါဦးမည္။
ဟာရဘင္းပရဟိတေက်ာင္းမွာ ဟာရဘင္းရြာ၏ေတာင္ဖက္ျခမ္းတြင္ဟိသည္။ ရြာႏွင့္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းအၾကား ေခ်ာင္းေခ်တခုဟိသည္။ ေခ်ာင္းဆိုေသာ္လည္း ယင္းေလာက္မႀကီးပါ၊ ေျမာင္သာသာရာဟိသည္။ ရီခ်ိဳေခ်ာင္းျဖစ္သျဖင့္ ရြာသားမ်ားအတြက္ ရီခ်ိဳး အ၀တ္ဖြတ္ ေကာင္းေကာင္းအသံုးက်သည္။ ေခ်ာင္းတေလွ်ာက္ ၾကခတ္၀ါးပင္မ်ားစိုက္ပ်ိဳးထားသျဖင့္ အရိပ္ၿမိဳင္ၿပီး စိမ္းလမ္းစိုေျပဟိသည္။ ၄င္းေခ်ာင္းကိုေက်ာ္၍ ကိုက္တရာေလာက္ေတာင္မ၀ီး တမိနစ္ခန္႔လမ္းေလွ်ာက္လားလွ်င္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသို႔ေရာက္သည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ရြာဖက္ေျမာက္ဖက္သို႔မ်က္ႏွာမူလွ်က္ ပရဟိတေက်ာင္းေဆာင္မွာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းႏွင့္ရွိဆိုင္ ရြာကိုေနာက္ခိုင္းလွ်က္ ၿမီထိုင္သံျဖဴမိုး ေပတရာခန္႔ ရွည္လ်ားလ်ားအေဆာက္အဦးျဖစ္သည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္းေဆာင္အၾကားတြင္ ကြင္းျပင္က်ယ္ဟိသည္။ ၄င္းကြင္းျပင္တြင္ မိုးထေစာေစာေက်ာင္းဖြင့္တိုင္း ရခိုင္ႏိုင္ငံေတာ္ေတးျခင္းကို ဆိုသည္။ ရခိုင္ႏိုင္ငံေတာ္ေတးျခင္းအျဖစ္ "ရကၡပူရိ" ေတးျခင္းကို သတ္မွတ္ထားသည္။ ေက်ာင္သူေက်ာင္းသား (၇၀) ေက်ာ္ခန္႔ဟိသည္။ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းနယ္အ၀ွမ္းမွ ဆင္းရဲသူဆင္းရဲသား ေက်ာင္းအိပ္ေက်ာင္းစားအေခ်သူငယ္ (၂၀) ေက်ာ္ခန္႔ဟိသည္။ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုမွာ ရြာကလာတက္သည္က မ်ားသည္။ ပရဟိတေက်ာင္းမွာ (World Vision) အကူအညီျဖင့္ေဆာင္လုပ္ထားေသာေက်ာင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ ယခုအခ်ိန္၌ (World Vision) ေရာက္လွ်က္ဟိသည္ မဟိသည္ကိုကား အတိအက်မသိ။
ဗကဗမွ ထြက္လာသူ ဆီးမႈးသိန္းထြန္းေအာင္႐ို႕သားအဖလည္း ရြာ၌နီသည္။ ကိုသိန္းထြန္းေအာင္မွာ ပရဟိတေက်ာင္း၌ က်မၼာရီးမႈးအျဖစ္အလုပ္ရ၍ လစ၀င္ေငြရသည္။ ရမလပဥကၠဌအဖိုးေမာင္စိန္ညြန္၏သားလည္း ပရဟိတေက်ာင္း၌နီသည္။ ဘဂၤလားဆယ္တန္းေအာင္ဖို႔ႀကိဳးစားေသာ္လည္း မေအာင္ႏိုင္ျဖစ္နီသည္။ ဘဂၤလီဘာသာစကား၌ အားနည္းေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ပရဟိတေက်ာင္းတြင္ ေစတနာေပါက္ဆရာအျဖစ္ အေခ်မ်ားအား စာသင္ပီးသည္။ ယခုေနာက္ပိုင္း လံုး၀သတင္းမၾကားလီပ်ာယ္။ အဆက္အသြယ္အားလံုးျပတ္ေတာက္လားသည္။ ေနာက္ ဆံျဖဴေမာင္ခ်စ္လည္း ရြာ၌နီသည္။ ကိုေမာင္ခ်စ္မွာ အေရးအခင္းေၾကာင့္ စစ္ေတြမွထြက္ၿပီးလာသူျဖစ္ၿပီး ရြာ၌ဆြီမ်ိဳးမ်ားဟိသျဖင့္ ဆြီမ်ိဳးမ်ားအိမ္၌နီသည္။ ရခိုင့္ေတာ္လွန္ရီးအဖဲြ႕အစည္းမ်ားကို အယံုအၾကည္မဟိသျဖင့္ ေတာ္လွန္ရီး ႏိုင္ငံရီးႏွင့္ ကင္းကင္းယွင္းယွင္းနီသည္။ ေနာက္ပိုင္း ဒကၠသို႔လားေရာက္၍ ဆီးဆိုးပန္း႐ိုက္လုပ္ကိုင္သည္။ အစပိုင္း စီးပြားရီးလံုး၀ အဆင္မေျပ။ ယခု အိမ္ေထာင္က်လွ်က္ စီးပြားရီးလည္းတည္ၿငိမ္လားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းၾကားသိရသည္။ ေနာက္တေယာက္မွာ (AIO) ရဲေဖာ္ေဟာင္း ကိုေစာထြန္း အိႏၵိယႏိုင္ငံ အႏၵမန္ကၽြန္း၌ ဗိုလ္ရာဇာ႐ို႕ႏွင့္အတူ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ျခင္းခံရသူျဖစ္သည္။ ကိုေစာထြန္းလည္း ဟာရဘင္းရြာထဲ၌နီသည္။ ကိုေစာထြန္းမွာ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ျမက္ရိပ္ကၽြန္းတဖက္ကမ္း ပန္းေျမာင္းဇာတိျဖစ္သည္။
ဟာရဘင္းရြာသည္ အယင္ အိမ္ေခါင္ေပၚ တေထာင္ေက်ာ္ဟိေသာ ရြာႀကီးတရြာျဖစ္သည္။ ေနာက္ပိုင္း ကုလားလူဦးရြီမ်ားလာသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္ဖက္သို႔ ေျပာင္းရႊိလားခကတ္သျဖင့္ ယခုအခါ အိမ္ၿခီ (၂၀၀) ခန္႔ရာ က်န္လိုက္ၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကား ေျခာက္ေက်ာင္း။ ပရဟိေက်ာင္းႏွင့္ လက္၀ဲဖက္ကပ္ရပ္ တျခားေတာင္ကုန္းတခုတြင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတေက်ာင္းဟိသည္။ ညာဖက္တြင္ ေတာင္ၾကက္ဦးေက်ာင္းဟိသည္။ ယင္းေနာက္ ရြာေက်ာင္းတေက်င္းႏွင့္ မရမာႀကီးလူမ်ိဳးမ်ားကိုးကြယ္ေသာ ေတာေက်ာင္းတေက်ာင္း။ ေတာေက်ာင္းတြင္ ေက်ာက္ျဖဴက ကိုေတာ္ေခ်တပါးေက်ာင္းထိုင္သည္။ ေတာင္ၾကက္ဦးေက်ာင္းတြင္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ႏွင့္ ရန္ကုန္ကတည္းကသိေသာ ဆရာေတာ္တပါးေက်ာင္းထိုင္သည္။ ေတာင္ၾကက္ဥေက်ာင္းကိုကား လယ္ကြင္းမ်ားပတ္ပတ္လည္၀ိုင္းထားသည္။
ဟာရဘင္းရြာ၌ထူးျခားသည္မွာ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕ဟိစဥ္ ရခိုင္မရမာ သဃၤေကာင္စီအစည္းအေ၀းက်င့္ပျခင္းျဖစ္သည္။ မရမာဆိုသည္မွာ မရမာႀကီးလူမ်ိဳးမဟုတ္ပါ။ ဗိုလ္မင္းေထာင္မွ ရခိုင္မ်ားက ရခိုင္မခံ မိမိကိုယ္ကို မရာမာလူမ်ိဳးဟုခံယူကတ္ပါသည္။ ဤ မရမာေ၀ါဟာရမွာ အလြန္အျငင္းပြားရေသာ ေ၀ါဟာရျဖစ္သည္။ ၿမီျပန္႔ရခိုင္မ်ားက မိမိကိုယ္မိမိ ရခိုင္ခံယူကတ္သည္။ ဗိုလ္မင္းေထာင္ဗိုလ္မင္းမ်ားက သူရို႕သည္ မင္းရာဇာႀကီးသိမ္းယူခေသာ ပဲခူးနႏၵဘုရင္၏သားေတာ္အႏြယ္အဆက္ဟု ခံယူကတ္သည္။ စကားေျပာလွ်င္ကား ရခိုင္စကားေျပာပါသည္။ သူ႐ို႕၏အဆို မွားသည္ဟု ေျပာ၍မရ။ ဆရာႀကီးဦးစံသာေအာင္မကြယ္လြန္ခင္ေနာက္ဆံုးထုတ္ခေသာ ရခိုင့္တန္ေဆာင္မဂၢဇင္းအမွတ္ (၁ရ) လား (၁၈) လား အတိအက်မမွတ္မိ။ ယင္းမဂၢဇင္းပါ ဆရာႀကီးကိုယ္တိုင္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ရြီးသားေသာေဆာင္းပါးတြင္လည္း ထိုသို႔ဆိုထားပါသည္။ ဤသမိုင္းဟာကြက္ကို ရခိုင္သမိုင္းသုေတသီႀကီးမ်ားမ်ားစားစား သုေတသနျပဳေဆာင္းပါးရြီးသားသည္မ်ားကို မတြိရ။ ဆရာႀကီးစံသာေအာင္၏ေဆာင္းပါးမွာရာ အရိပ္အႁမြက္ေဖာ္ျပထားသည္။ သို႔ေသာ္ မည္သည့္က်မ္းကို ကိုးကားသည္ မည္သည္ကို အေထာက္အထားျပဳသည္ဟူ၍ကား ေဖာ္ျပမထား။ သို႔ေသာ္ မရမာလူမ်ိဳးမ်ားကား သူ႐ို႕၏သမိုင္းကိုခ်ဲ႕ကား၍ သူ႐ို႕သည္ နႏၵဘုရင္၏သားႏွင့္ ရခိုင္ဘုရင့္သမီးေတာ္၏အဆက္အႏြယ္မ်ားဟု လုပ္ႀကံဇတ္လမ္းဖန္တီးထားသည္ကိုလည္း မရမာဘုန္းေတာ္ႀကီးတပါး ရြီးသားေသာ ရြာေတာ္ထုတ္ မဂၢဇင္းတအုပ္တြင္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ဖတ္ခရပါသည္။ ယုတၱိယုတၱာကားမဟိ။ အေထာက္အထားအကိုးအကားလည္းမဟိ။ စိတ္ကူးယဥ္ပါးစရာဇ၀င္အား လက္ကျမင္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ စစ္ယံႈးဘုရင္၏သားေတာ္ႏွင့္ စစ္ႏိုင္ဘုရင္၏သမီးေတာ္ကို ထိမ္းျမားပီသည္ဆိုျခင္းမွာ ယုတၱိကင္းမဲ့လွသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ အိႏၵိယသို႔မလားမွီ ရြာေတာ္၌ ကိုယ္ယင္၀တ္ျဖင့္ တ၀ါဆိုစဥ္ ကိုယ္ေတာ္၀ါယမိႏၵေျပာသည္မွာကား သူ႐ို႕ဟုတ္ခ်င္ဟုတ္မည္ ငါ႐ို႕ကားမဟုတ္ဟုဆိုသည္။
ဇတ္လမ္းကိုျပန္ဆက္ရေသာ္ ရခိုင္မရမာ သဃၤေကာင္စီအစည္းအေ၀းတြင္ အကၽြႏၤုပ္႐ို႕ သံုးရက္လံုးလံုးဇတ္ကရပါသည္။ ဇတ္လိုက္မင္းသမီးမွာ မႏၱေလးဇာတိ ဗမာအမ်ိဳးသမီးတဦးျဖစ္သည္။ ဘဂၤလီကုလားတေယာက္ႏွင့္ခိုးရြာလိုက္လာၿပီး သူ႔ေယာက်္းဇာတိ ဘဂၤလားတြင္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ခန္႔ အၿခီခ်၍ သားႀကီးမယားႀကီးရခါၿပီးမွ သူ႔လင္သည္က ေနာက္မယားယူလားသျဖင့္ မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္ၿပီး အိမ္ေထာင္ကဲြကာ ဟာရဘင္းတြင္ ေရာက္ဟိနီထိုင္သူျဖစ္သည္။ သူမ၏ေျပာျပခ်အရ သူႏွင့္မယူခင္ သူ႔ေယာက္်ားက ရခိုင္ခံၿပီးလိမ္ခိုယူလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဘဂၤလားသို႔ေရာက္ၿပီးမွရာ ကုလားျဖစ္ေၾကာင္းသိရေၾကာင္း အကၽြႏ္ု္ပ္႐ို႕အား ရင္ဖြင့္ေျပာဆိုပါသည္။ ဗိုလ္မႈးၾကာျဖဴေအာင္၏ဇနီးမယားေလာင္း အပ်ိဳႀကီးမေငြစိန္ရို႕မိသားစုက သနားသျဖင့္ သူရို႕အိမ္တင္၍ ၾကည့္႐ႈေစာင့္မထားပါသည္။
ဇတ္ကရာတြင္ ကိုျမတ္ေက်ာ္က ဇတ္ညႊန္းရြီး၍ အကၽြႏ္ုပ္က လူသတ္ဘရ၀ါအခန္းက သရုပ္ေဆာင္ရပါသည္။ ရယ္ရသည္မွာ ကၽြႏ္ုပ္ကား ဇတ္တိုက္ေသာအခါ ေကာင္းေကာင္းနားမေဆာင္ မင္းသားမင္းသမီးလြမး္ခ်ိန္မေရာက္ခင္ မင္းသမီးအား ကားစင္ထက္၌ အကၽြႏၤုပ္က လိုင္ဖင္းျဖတ္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္လိုင္ဖင္းျဖတ္လိုက္ေသာ္လည္း မင္းသမီးကားမသီ အူဆို႔ပါေအာင္ရယ္ရပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း ဇာလုပ္၍ ဇာကိုင္ရမွန္းမသိ။ ေၾကာင္တိေၾကာင္ေတာင္ႏွင့္ ပရိသတ္ပါးမွာ အဆဲက်သည္။ ဇတ္ညႊန္းဆရာ ကိုျမတ္ေက်ာ္လည္း ေကာင္းေကာင္းမာန္ပါပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား ကိုယ့္အျပစ္ႏွင့္ကိုယ္ ၿငိမ္ခံနီလိုက္ရသည္။ ဇတ္လိုက္လုပ္သူမွာ ဟာရဘင္းရြာဇာတိ ပရဟိတေက်ာင္း၌ ေက်ာင္းဆရာလုပ္နီသူ အရပ္ရွည္ရွည္ အရုပ္ေျဖာင့္ေျဖာင့္ ကိုကာလာျဖစ္သည္။ ယခုလည္း ယင္းပရဟိတေက်ာင္း၌ ေက်ာင္းဆရာလုပ္၍ ဟိသည္မဟိသည္ကိုကား သတင္းမၾကားမိပါပ်ာယ္။
ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္မွ ကိုယ္ေတာ္ေခ်တပါးလည္းဟိပါသည္။ အသံေကာင္းသည္။ ဇတ္ကရာတြင္ ရခိုင္ေတးျခင္းျဖင့္ေနာက္ခံရခိုင္ေတးျခင္းမ်ား ဆိုပီးပါသည္။ တီး၀ိုင္းအား အခင္ႀကီးေစာရာဇာ (မင္းျပား) က ဦးစီးေဆာင္ရြက္ပီးပါသည္။ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းနယ္၌ ဒုတိယအိမ္ေထာင္က်လွ်က္ဟိသည္။ Facebook စာမွ်က္ႏွာတြင္ ေဆာင္းပါးမ်ားရြီးသားသည္မ်ားကိုလည္း မၾကာမၾကာတြိျမင္ရသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား ဦးျမ၀ါဒံုးယိမ္းကို ဦးေဆာင္ပါသည္။ ကိုေအာင္ေက်ာ္သိန္းက ဟာသႏွင့္ ရထားပန္းယိုင္ ယိမ္းအကမ်ားကို ဦးစီးသည္။ ကိုသိန္းထြန္းေအာင္ကား ငပ်င္းေထြ၊ ရမလပဥကၠဌ အဖိုးေမာင္စိန္ညြန္၏သားကား မယ္ဒလိန္ျဖင့္ ရခိုင္ေတးျခင္းအဆိုေတာ္၊ ေမာင္ေတာက အစ္မတေယာက္လည္း ရခိုင္႐ိုးရာအက ေစတနာျဖင့္လာသင္ျပပီးပါသည္။ ျမစ္နားရြာ၌အိမ္ေထာင္က်နီသူ ကိုေက်ာ္မင္းက ေခတ္ေပၚရခိုင္ေတးျခင္းမ်ားျဖင့္ ေျဖေဖ်ာ္ပါသည္။ ဘဂၤလား၌ ရခိုင္႐ိုးရာဇတ္ကျခင္းမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္၍ ရြာသူရြာသားမ်ား အလြန္ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ကတ္ပါသည္။
ဟာရဘင္း၌နီစဥ္ ရခိုင္ေ၀ါဟာရ ေလးလံုးကို သတိထားမိပါသည္.။ (၁) ပတၱျမား (၂) ေတာအူ (၃) မွ် (၄) ကိုဘင္ ယွားပါးရခိုင္ေ၀ါဟာရေလးလံုးျဖစ္သည္။ (ပိုးမီးစုန္း) ကို ျမန္မာမ်ားက (ပိုးစုန္းၾကဴး) ဟုေခၚသည္ကို ရခိုင္သားဥေခ်ေပါက္ေခ်က အစသိသည္။ စကားစပ္မိ၍ ကၽြန္သက္ ႏွစ္ (၂၂၉) လား (၂၃၀) လား အတိအက်မမွတ္မိလိုက္ပါယာ။ မင္းနီၿမိဳ႕ေတာ္ ေျမာက္ဦးရႊီၿမိဳ႕သားတိ လဒမိႈင္နိမွာထုတ္ေတ ကဗ်ာစာအုပ္တအုပ္မွာ (ပိုးစုန္းၾကဴး) ဟု အရွက္အသေရကင္းမဲ့စြာ ခိုးခ်ထားသည္ကို ဖတ္လိုက္ရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ (ပိုးမီးစုန္း) (ပတၱျမား) ယွားပါးရခိုင္ေ၀ါဟာရႏွစ္လံုးကို ေဖာ္ထုတ္ခ်င္၍ ေနာက္ဆံုးအပိုဒ္ကို ျဖည့္စြက္ရြီးသားလိုက္ရပါသည္။
တရက္နိညဇာသား ပိုးမီးစုန္းထြက္ပါသည္။ ထိုအခါ အကၽြႏ္ုပ္က ရခိုင္အေခၚကို သိခ်င္၍ ဟာရဘင္းရြာသား ပရဟိတေက်ာင္း၌နီထိုင္သူ ညအိပ္ေက်ာင္းသားမ်ားအားႀကီးၾကပ္သူ ကိုအထြန္းေခ်အား ေကာက္ကာငင္ကာ ျဗဳန္းခနန္း ေကာက္မီးလိုက္ပါသည္။ အစ္ကိုအစ္ကို ေအအေကာင္ကို အစ္ကို႐ို႕မွာ ဇာေခၚေရလဲ။ ထိုအခါ ကိုအထြန္းေခ်က (ပတၱျမား) ဟုေခၚေၾကာင္းေျပာပါသည္။ ေနာက္အသံုးတခုမွာ (မွ်) အသံုးျဖစ္ပါသည္။ အေခ်ခါ သခ်ၤာတြက္ေသာအခါ အေျဖမွာ မည္မွ်ျဖစ္သနည္း မီးခြန္း။ (မွ်) အသံုးကို ျမန္မာစာတြင္ရာတြိရသည္။ ျမန္မာစကားတြင္ လံုး၀မတြိရ။ ဟာရဘင္းရြာကိုေရာက္မွ (မွ်) အသံုးကို အခုထက္ထိ ရခိုင္သားမ်ား ေျပာဆိုသံုးႏံႈးလွ်က္ဟိေၾကာင္းသိရပါသည္။ စ်ီးျပဳေသာအခါ စ်ီး၀ယ္ေသာအခါ (မွ်ေလာက္လဲ) ဟု စ်ီးမီးေျပာဆိုသည္ကို ၾကားသိခရပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ ဟာရ္ဘင္းဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း၌ တႏွစ္ေလာက္နီျဖစ္ပါသည္။ ႏြီခါသားေရာက္၍ (ေ၀ါ) ငွက္ျမည္ေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္က ကိုအထြန္းေခ်အား ေအငွက္ကို ဂိုးေခ်႐ို႕မွာ ဇာငွက္ေခၚေရလဲ မီးလိုက္ပါသည္။ ကိုအထြန္းေခ်က (ေတာအူ) ေခၚေၾကာင္းေျပာျပပါသည္။ (ေ၀ါ) ငွက္ဟုေခၚသည္ကို အမတ္ႀကီးဦးသာႏိုးက အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ေဒလီ၌နီစဥ္ေျပာျပဖူးပါသည္။
ေနာက္အသံုးတခုမွာ (ကိုဘင္) ဟူေသာ အသံုးျဖစ္သည္။ (ကိုဘင္) ကို ႀကီးသူက ငယ္သူကိုေခၚေသာအခါတြင္လည္းေကာင္း ငယ္သူက ႀကီးသူူကိုေခၚေသာအခါတြင္လည္းေကာင္း ယဥ္ေက်းသမႈသံုးပါသည္။ ရခိုင္ေ၀ါဟာရစစ္စစ္ျဖစ္ၿပီး ျပည္မရခိုင္ျပည္တြင္ ဤအသံုးကို လံုး၀မတြိရပါ။
(ေတာအူ) အသံုးႏွင့္ပတ္သက္၍ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ေလာက္က အကၽြႏ္ုပ္ ထိုင္းသို႔ ရခုိုင္ေက်ာင္းသားေပါင္းစည္းရီးညီလာခံသို႔တက္ေရာက္စဥ္ ရေနာင္းသို႔ အလုပ္ကိစၥျဖင့္လားေရာက္လည္ပတ္ျဖစ္ပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္တည္းခိုေသာအိမ္မွာ ထား၀ယ္လူမ်ိဳးအိမ္ျဖစ္ပါသည္။ အိမ္သွ်င္မက ထား၀ယ္လူမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး လင္ေယာက္်ားမွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ထား၀ယ္လူမ်ိဳးစကားေျပာသည္ကို အကၽြႏၤုပ္လံုး၀နားမလည္ပါ။ သို႔ေသာ္ လင္ေယာက္်ားကေျပာသည္မွာ ထား၀ယ္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ သံုးေလးလခန္႔အတူနီလွ်င္ အားလံုးနားလည္လားပါေရအစ္ကိုဟု ေျပာျပပါသည္။ သူ၏မယားသည္အား ထမင္းစားစဥ္ (ဥၾသ) ကို အမတို႔ ထား၀ယ္မွာ ဘယ္လိုေခၚသလဲဟု ျမန္မာစကားျဖင့္ မီးျဖစ္ပါသည္။ သူမက (ေတာယူ) ေခၚေၾကာင္းေျပာသည္။ ၿပီးလွ်င္ ျမန္မာလို (ပင္စိမ္း) ကို ထား၀ယ္ပိုင္ ဇာပိုင္ေခၚေရလဲ မီးျဖစ္ပါသည္။ (ႏံႈး) ေခၚေၾကာင္းေျပာပါသည္။ ဤ (ေတာအူ)(ေတာယူ) (ႏံႈး) ယွားပါးေ၀ါဟာရမ်ားတိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ တူညီနီသည္ကိုေထာက္၍ ရခိုင္ႏွင့္ထား၀ယ္မွာ လူမ်ိဳးအတူတူျဖစ္ေၾကာင္း ေကာက္ခ်က္ခ်၍ ရပါသည္။ ဟာရဘင္း၌ဟိစဥ္ ေမာင္သွ်င္ႀကီးစိန္လွေမာင္က ရမ္းျဗဲေတာင္ေက်ာင္းဆရာေတာ္ ရြီးသားျပဳစုေသာ ရခိုင္ရာဇ၀င္သစ္က်မ္းကို ပီးဖတ္ခိုင္းပါသည္။ ၄င္းရခိုင္ရာဇ၀င္သစ္က်မ္းတြင္ ထား၀ယ္လူမ်ိဳးမ်ားမွာ ထရိပူရက ရခိုင္သားမ်ားျဖစ္ေၾကာင္းေဖာ္ျပထားပါသည္။ ရခိုင္ဘုရင္မင္းလက္ထက္ အိႏၵိယေဒသ မၿငိမ္သက္မႈမ်ားေၾကာင္း ထရိပူရက ရခိုင္သားမ်ားရခိုင္ျပည္မဖက္သို႔ ခို၀င္လာေၾကာင္း၊ ရခိုင္ဘုရင္က ယခု ရခိုင္ဘဂၤလားနယ္စပ္ ယခု ဘဂ္လားဖက္ အုန္းကၽြန္းတြင္ နီရာခ်ပီးေၾကာင္း ေနာက္ပိုင္း အုန္းကၽြန္းတြင္မနီလို၍ ထား၀ယ္ဖက္သို႔ လွီေလာင္းႀကီးမ်ားျဖင့္ ေျပာင္းရြိလားေၾကာင္းေဖာ္ျပထားပါသည္။ ယခု အကၽြႏ္ုပ္လက္ထဲ၌ ရခိုင္ရာဇ၀င္သစ္က်မ္းမဟိပါ။ လက္ထဲ၌ဟိသူမ်ား စာမ်က္ႏွာလွန္ဖတ္ၾကည့္ပါ။ ဇာရခိုင္ဘုရင္လက္ထက္ကလဲဆိုစြာကို အတိအက် နာမည္ႏွင့္တကြ ေျပာျပႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ ေက်းဇူးတင္ဟိပါသည္။ တစံုတခု အတြိအႀကံဳ ဗဟုသုတ ရဟိလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။ (ဟာရဘင္းသို႔) အခန္းကို ဤမွာတြင္ အဆံုးသတ္အပ္ပါသည္။ လိုအပ္သည္မ်ား က်က်န္ခသည္မ်ား မွားယြင္းသည္မ်ားဟိက ေထာက္ျပပီးကတ္ပါ။ ျပန္လည္၍ ျပဳပ်င္ေဖာ္ျပပီးလားပါမည္။
(သာလွဦး) (December 29, 2015) (ဗုဒၶဴးနိ)
==========
ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ ခိုင္ျမတ္ေက်ာ္ (ယခု နရိၪၥရာသတင္း အယ္ဒီတာခ်ဳပ္) ရြာေတာ္ပရဟိတဆရာေတာ္ ဦး၀ါယမိႏၵေရာက္နီသည္ဟုသတင္းၾကား၍ ဖေလာင္းခ်ိတ္ေ်က်ာင္းႀကီးေက်ာင္းသို႔လားတြိျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဆရာေတာ္မွာ ရြာေတာ္ပရဟိတဆရာေတာ္မဟုတ္ပဲ ဟာရဘင္းပရဟိတဆရာေတာ္ ဦးရာဇိႏၵျဖစ္နီပါသည္။ လူမွားၿပီးေရာက္လားေသာ္လည္း (၈၈) အေရးအခင္းႏွင့္ထြက္ၿပီးပါလတ္ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားျဖစ္၍ ဆရာေတာ္က အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ႏွစ္ေယာက္အား သူ၏ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတြင္နီထိုင္ရန္ေခၚယူလားပါသည္။ ၁၉၈၉ ခု ေႏွာင္းပိုင္းေလာက္ျဖစ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရပါသည္။ ဟာရဘင္းရြာသည္ ဗိုလ္ခ်င္းျပန္႐ို႕ အေနာက္ဘဂၤလားသို႔ ထြက္ၿပီးတိမ္းေယွာင္လာစဥ္က တည္ခေသာရြာျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္ရာဇာစစ္ေၾကာင္းႏွင့္အတူလိုက္ပါလာေသာ ဗိုလ္မႈးႀကီးၾကာျဖဴေအာင္လည္း ဤရြာတြင္ အပ်ိဳႀကီးမေငြစိန္ႏွင့္အိမ္ေထာင္က်ပါသည္။ မေငြစိန္ႏွင့္ နားေဖာက္ပီးသူမွာ ကိုေအာင္ေက်ာ္သိန္း (မင္းျပား) ျဖစ္သည္။ ယခု ျပည္ထဲသို႔ ျပန္၀င္လားၿပီးျဖစ္သည္။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါျဖင့္ကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာလည္း ဤရြာ၌ပင္ ကြယ္လြန္လားပါသည္။ ဆရာေတာ္၏ေက်ာင္းတြင္ ယခင္ AIO အတြင္းေရးမႈးေဟာင္း ေမာင္သွ်င္ႀကီးစိန္လွေမာင္လည္း နီထိုင္လွ်က္ဟိသည္။ ေမာင္သွ်င္ႀကီးသည္ ဗကပမွ အမ်ိဳးသားေရးလိုင္းသို႔ ဦးစြာပထမ ကူးေျပာင္းလာေသာ အေတြးအေခၚအေျမာအျမင္ဟိေသာ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ေရာက္လားခ်ိန္၌ပင္ အသက္ (၇၀) ေက်ာ္နီၿပီးျဖစ္သည္။ ေမာင္သွ်င္ႀကီး ဟာရဘင္းပရဟိတေက်ာင္း၌ဟိစဥ္ပင္လွ်င္ ေထာင္တည္ေမာ္ကြန္းကို ေမာင္သွ်င္ႀကီးေက်ာ္ျမသာလက္ထဲသို႔ မူပြားတေစာင္ပီးထားႏိုင္ခပါသည္။ ေမာင္သွ်င္ႀကီးလက္ထဲ၌ ရမ္းၿဗဲေတာင္ေက်ာင္းဆရာေတာ္ရြီးေသာ ရခိုင္ရာဇ၀င္သစ္က်မ္း ဒုတိယတဲြလည္းဟိသည္။ ဗိုလ္ခ်င္းျပန္ေတာ္လွန္ေရး အင္တန္မ်ားမ်ားအေသးစိတ္ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်င္းျပန္ေတာ္လွန္ေရးအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကို အကၽြႏ္ုပ္က လက္ရြီးျဖင့္ေကာက္ႏႈတ္၍ အိႏိၵယသို႔လားေသာအခါ ေကာ္ပီကူးယူလားပါသည္။ ေနာင္အခါ ရခိုင္ေတာ္လွန္ေရးနိဒါန္းေခါင္းစဥ္တပ္လွ်က္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားမ်ားကြန္ကရက္ (ASC) (အိႏၵိယ) နာမည္ျဖင့္ Type ရိုက္ၿပီး ျဖန္႔၀ီခပါသည္။ အိႏၵိယခရီးစဥ္အေၾကာင္းကို ေနာက္မွ ဆက္ရြီးပါမည္။ ယခုေလာေလာဆယ္တြင္ ဟာရဘင္းအေၾကာင္းအနည္းငယ္ ဆက္ရြီးပါဦးမည္။
ဟာရဘင္းပရဟိတေက်ာင္းမွာ ဟာရဘင္းရြာ၏ေတာင္ဖက္ျခမ္းတြင္ဟိသည္။ ရြာႏွင့္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းအၾကား ေခ်ာင္းေခ်တခုဟိသည္။ ေခ်ာင္းဆိုေသာ္လည္း ယင္းေလာက္မႀကီးပါ၊ ေျမာင္သာသာရာဟိသည္။ ရီခ်ိဳေခ်ာင္းျဖစ္သျဖင့္ ရြာသားမ်ားအတြက္ ရီခ်ိဳး အ၀တ္ဖြတ္ ေကာင္းေကာင္းအသံုးက်သည္။ ေခ်ာင္းတေလွ်ာက္ ၾကခတ္၀ါးပင္မ်ားစိုက္ပ်ိဳးထားသျဖင့္ အရိပ္ၿမိဳင္ၿပီး စိမ္းလမ္းစိုေျပဟိသည္။ ၄င္းေခ်ာင္းကိုေက်ာ္၍ ကိုက္တရာေလာက္ေတာင္မ၀ီး တမိနစ္ခန္႔လမ္းေလွ်ာက္လားလွ်င္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသို႔ေရာက္သည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ရြာဖက္ေျမာက္ဖက္သို႔မ်က္ႏွာမူလွ်က္ ပရဟိတေက်ာင္းေဆာင္မွာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းႏွင့္ရွိဆိုင္ ရြာကိုေနာက္ခိုင္းလွ်က္ ၿမီထိုင္သံျဖဴမိုး ေပတရာခန္႔ ရွည္လ်ားလ်ားအေဆာက္အဦးျဖစ္သည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္းေဆာင္အၾကားတြင္ ကြင္းျပင္က်ယ္ဟိသည္။ ၄င္းကြင္းျပင္တြင္ မိုးထေစာေစာေက်ာင္းဖြင့္တိုင္း ရခိုင္ႏိုင္ငံေတာ္ေတးျခင္းကို ဆိုသည္။ ရခိုင္ႏိုင္ငံေတာ္ေတးျခင္းအျဖစ္ "ရကၡပူရိ" ေတးျခင္းကို သတ္မွတ္ထားသည္။ ေက်ာင္သူေက်ာင္းသား (၇၀) ေက်ာ္ခန္႔ဟိသည္။ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းနယ္အ၀ွမ္းမွ ဆင္းရဲသူဆင္းရဲသား ေက်ာင္းအိပ္ေက်ာင္းစားအေခ်သူငယ္ (၂၀) ေက်ာ္ခန္႔ဟိသည္။ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုမွာ ရြာကလာတက္သည္က မ်ားသည္။ ပရဟိတေက်ာင္းမွာ (World Vision) အကူအညီျဖင့္ေဆာင္လုပ္ထားေသာေက်ာင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ ယခုအခ်ိန္၌ (World Vision) ေရာက္လွ်က္ဟိသည္ မဟိသည္ကိုကား အတိအက်မသိ။
ဗကဗမွ ထြက္လာသူ ဆီးမႈးသိန္းထြန္းေအာင္႐ို႕သားအဖလည္း ရြာ၌နီသည္။ ကိုသိန္းထြန္းေအာင္မွာ ပရဟိတေက်ာင္း၌ က်မၼာရီးမႈးအျဖစ္အလုပ္ရ၍ လစ၀င္ေငြရသည္။ ရမလပဥကၠဌအဖိုးေမာင္စိန္ညြန္၏သားလည္း ပရဟိတေက်ာင္း၌နီသည္။ ဘဂၤလားဆယ္တန္းေအာင္ဖို႔ႀကိဳးစားေသာ္လည္း မေအာင္ႏိုင္ျဖစ္နီသည္။ ဘဂၤလီဘာသာစကား၌ အားနည္းေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ပရဟိတေက်ာင္းတြင္ ေစတနာေပါက္ဆရာအျဖစ္ အေခ်မ်ားအား စာသင္ပီးသည္။ ယခုေနာက္ပိုင္း လံုး၀သတင္းမၾကားလီပ်ာယ္။ အဆက္အသြယ္အားလံုးျပတ္ေတာက္လားသည္။ ေနာက္ ဆံျဖဴေမာင္ခ်စ္လည္း ရြာ၌နီသည္။ ကိုေမာင္ခ်စ္မွာ အေရးအခင္းေၾကာင့္ စစ္ေတြမွထြက္ၿပီးလာသူျဖစ္ၿပီး ရြာ၌ဆြီမ်ိဳးမ်ားဟိသျဖင့္ ဆြီမ်ိဳးမ်ားအိမ္၌နီသည္။ ရခိုင့္ေတာ္လွန္ရီးအဖဲြ႕အစည္းမ်ားကို အယံုအၾကည္မဟိသျဖင့္ ေတာ္လွန္ရီး ႏိုင္ငံရီးႏွင့္ ကင္းကင္းယွင္းယွင္းနီသည္။ ေနာက္ပိုင္း ဒကၠသို႔လားေရာက္၍ ဆီးဆိုးပန္း႐ိုက္လုပ္ကိုင္သည္။ အစပိုင္း စီးပြားရီးလံုး၀ အဆင္မေျပ။ ယခု အိမ္ေထာင္က်လွ်က္ စီးပြားရီးလည္းတည္ၿငိမ္လားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းၾကားသိရသည္။ ေနာက္တေယာက္မွာ (AIO) ရဲေဖာ္ေဟာင္း ကိုေစာထြန္း အိႏၵိယႏိုင္ငံ အႏၵမန္ကၽြန္း၌ ဗိုလ္ရာဇာ႐ို႕ႏွင့္အတူ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ျခင္းခံရသူျဖစ္သည္။ ကိုေစာထြန္းလည္း ဟာရဘင္းရြာထဲ၌နီသည္။ ကိုေစာထြန္းမွာ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ျမက္ရိပ္ကၽြန္းတဖက္ကမ္း ပန္းေျမာင္းဇာတိျဖစ္သည္။
ဟာရဘင္းရြာသည္ အယင္ အိမ္ေခါင္ေပၚ တေထာင္ေက်ာ္ဟိေသာ ရြာႀကီးတရြာျဖစ္သည္။ ေနာက္ပိုင္း ကုလားလူဦးရြီမ်ားလာသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္ဖက္သို႔ ေျပာင္းရႊိလားခကတ္သျဖင့္ ယခုအခါ အိမ္ၿခီ (၂၀၀) ခန္႔ရာ က်န္လိုက္ၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကား ေျခာက္ေက်ာင္း။ ပရဟိေက်ာင္းႏွင့္ လက္၀ဲဖက္ကပ္ရပ္ တျခားေတာင္ကုန္းတခုတြင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတေက်ာင္းဟိသည္။ ညာဖက္တြင္ ေတာင္ၾကက္ဦးေက်ာင္းဟိသည္။ ယင္းေနာက္ ရြာေက်ာင္းတေက်င္းႏွင့္ မရမာႀကီးလူမ်ိဳးမ်ားကိုးကြယ္ေသာ ေတာေက်ာင္းတေက်ာင္း။ ေတာေက်ာင္းတြင္ ေက်ာက္ျဖဴက ကိုေတာ္ေခ်တပါးေက်ာင္းထိုင္သည္။ ေတာင္ၾကက္ဦးေက်ာင္းတြင္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ႏွင့္ ရန္ကုန္ကတည္းကသိေသာ ဆရာေတာ္တပါးေက်ာင္းထိုင္သည္။ ေတာင္ၾကက္ဥေက်ာင္းကိုကား လယ္ကြင္းမ်ားပတ္ပတ္လည္၀ိုင္းထားသည္။
ဟာရဘင္းရြာ၌ထူးျခားသည္မွာ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕ဟိစဥ္ ရခိုင္မရမာ သဃၤေကာင္စီအစည္းအေ၀းက်င့္ပျခင္းျဖစ္သည္။ မရမာဆိုသည္မွာ မရမာႀကီးလူမ်ိဳးမဟုတ္ပါ။ ဗိုလ္မင္းေထာင္မွ ရခိုင္မ်ားက ရခိုင္မခံ မိမိကိုယ္ကို မရာမာလူမ်ိဳးဟုခံယူကတ္ပါသည္။ ဤ မရမာေ၀ါဟာရမွာ အလြန္အျငင္းပြားရေသာ ေ၀ါဟာရျဖစ္သည္။ ၿမီျပန္႔ရခိုင္မ်ားက မိမိကိုယ္မိမိ ရခိုင္ခံယူကတ္သည္။ ဗိုလ္မင္းေထာင္ဗိုလ္မင္းမ်ားက သူရို႕သည္ မင္းရာဇာႀကီးသိမ္းယူခေသာ ပဲခူးနႏၵဘုရင္၏သားေတာ္အႏြယ္အဆက္ဟု ခံယူကတ္သည္။ စကားေျပာလွ်င္ကား ရခိုင္စကားေျပာပါသည္။ သူ႐ို႕၏အဆို မွားသည္ဟု ေျပာ၍မရ။ ဆရာႀကီးဦးစံသာေအာင္မကြယ္လြန္ခင္ေနာက္ဆံုးထုတ္ခေသာ ရခိုင့္တန္ေဆာင္မဂၢဇင္းအမွတ္ (၁ရ) လား (၁၈) လား အတိအက်မမွတ္မိ။ ယင္းမဂၢဇင္းပါ ဆရာႀကီးကိုယ္တိုင္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ရြီးသားေသာေဆာင္းပါးတြင္လည္း ထိုသို႔ဆိုထားပါသည္။ ဤသမိုင္းဟာကြက္ကို ရခိုင္သမိုင္းသုေတသီႀကီးမ်ားမ်ားစားစား သုေတသနျပဳေဆာင္းပါးရြီးသားသည္မ်ားကို မတြိရ။ ဆရာႀကီးစံသာေအာင္၏ေဆာင္းပါးမွာရာ အရိပ္အႁမြက္ေဖာ္ျပထားသည္။ သို႔ေသာ္ မည္သည့္က်မ္းကို ကိုးကားသည္ မည္သည္ကို အေထာက္အထားျပဳသည္ဟူ၍ကား ေဖာ္ျပမထား။ သို႔ေသာ္ မရမာလူမ်ိဳးမ်ားကား သူ႐ို႕၏သမိုင္းကိုခ်ဲ႕ကား၍ သူ႐ို႕သည္ နႏၵဘုရင္၏သားႏွင့္ ရခိုင္ဘုရင့္သမီးေတာ္၏အဆက္အႏြယ္မ်ားဟု လုပ္ႀကံဇတ္လမ္းဖန္တီးထားသည္ကိုလည္း မရမာဘုန္းေတာ္ႀကီးတပါး ရြီးသားေသာ ရြာေတာ္ထုတ္ မဂၢဇင္းတအုပ္တြင္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ဖတ္ခရပါသည္။ ယုတၱိယုတၱာကားမဟိ။ အေထာက္အထားအကိုးအကားလည္းမဟိ။ စိတ္ကူးယဥ္ပါးစရာဇ၀င္အား လက္ကျမင္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ စစ္ယံႈးဘုရင္၏သားေတာ္ႏွင့္ စစ္ႏိုင္ဘုရင္၏သမီးေတာ္ကို ထိမ္းျမားပီသည္ဆိုျခင္းမွာ ယုတၱိကင္းမဲ့လွသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ အိႏၵိယသို႔မလားမွီ ရြာေတာ္၌ ကိုယ္ယင္၀တ္ျဖင့္ တ၀ါဆိုစဥ္ ကိုယ္ေတာ္၀ါယမိႏၵေျပာသည္မွာကား သူ႐ို႕ဟုတ္ခ်င္ဟုတ္မည္ ငါ႐ို႕ကားမဟုတ္ဟုဆိုသည္။
ဇတ္လမ္းကိုျပန္ဆက္ရေသာ္ ရခိုင္မရမာ သဃၤေကာင္စီအစည္းအေ၀းတြင္ အကၽြႏၤုပ္႐ို႕ သံုးရက္လံုးလံုးဇတ္ကရပါသည္။ ဇတ္လိုက္မင္းသမီးမွာ မႏၱေလးဇာတိ ဗမာအမ်ိဳးသမီးတဦးျဖစ္သည္။ ဘဂၤလီကုလားတေယာက္ႏွင့္ခိုးရြာလိုက္လာၿပီး သူ႔ေယာက်္းဇာတိ ဘဂၤလားတြင္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ခန္႔ အၿခီခ်၍ သားႀကီးမယားႀကီးရခါၿပီးမွ သူ႔လင္သည္က ေနာက္မယားယူလားသျဖင့္ မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္ၿပီး အိမ္ေထာင္ကဲြကာ ဟာရဘင္းတြင္ ေရာက္ဟိနီထိုင္သူျဖစ္သည္။ သူမ၏ေျပာျပခ်အရ သူႏွင့္မယူခင္ သူ႔ေယာက္်ားက ရခိုင္ခံၿပီးလိမ္ခိုယူလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဘဂၤလားသို႔ေရာက္ၿပီးမွရာ ကုလားျဖစ္ေၾကာင္းသိရေၾကာင္း အကၽြႏ္ု္ပ္႐ို႕အား ရင္ဖြင့္ေျပာဆိုပါသည္။ ဗိုလ္မႈးၾကာျဖဴေအာင္၏ဇနီးမယားေလာင္း အပ်ိဳႀကီးမေငြစိန္ရို႕မိသားစုက သနားသျဖင့္ သူရို႕အိမ္တင္၍ ၾကည့္႐ႈေစာင့္မထားပါသည္။
ဇတ္ကရာတြင္ ကိုျမတ္ေက်ာ္က ဇတ္ညႊန္းရြီး၍ အကၽြႏ္ုပ္က လူသတ္ဘရ၀ါအခန္းက သရုပ္ေဆာင္ရပါသည္။ ရယ္ရသည္မွာ ကၽြႏ္ုပ္ကား ဇတ္တိုက္ေသာအခါ ေကာင္းေကာင္းနားမေဆာင္ မင္းသားမင္းသမီးလြမး္ခ်ိန္မေရာက္ခင္ မင္းသမီးအား ကားစင္ထက္၌ အကၽြႏၤုပ္က လိုင္ဖင္းျဖတ္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္လိုင္ဖင္းျဖတ္လိုက္ေသာ္လည္း မင္းသမီးကားမသီ အူဆို႔ပါေအာင္ရယ္ရပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း ဇာလုပ္၍ ဇာကိုင္ရမွန္းမသိ။ ေၾကာင္တိေၾကာင္ေတာင္ႏွင့္ ပရိသတ္ပါးမွာ အဆဲက်သည္။ ဇတ္ညႊန္းဆရာ ကိုျမတ္ေက်ာ္လည္း ေကာင္းေကာင္းမာန္ပါပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား ကိုယ့္အျပစ္ႏွင့္ကိုယ္ ၿငိမ္ခံနီလိုက္ရသည္။ ဇတ္လိုက္လုပ္သူမွာ ဟာရဘင္းရြာဇာတိ ပရဟိတေက်ာင္း၌ ေက်ာင္းဆရာလုပ္နီသူ အရပ္ရွည္ရွည္ အရုပ္ေျဖာင့္ေျဖာင့္ ကိုကာလာျဖစ္သည္။ ယခုလည္း ယင္းပရဟိတေက်ာင္း၌ ေက်ာင္းဆရာလုပ္၍ ဟိသည္မဟိသည္ကိုကား သတင္းမၾကားမိပါပ်ာယ္။
ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္မွ ကိုယ္ေတာ္ေခ်တပါးလည္းဟိပါသည္။ အသံေကာင္းသည္။ ဇတ္ကရာတြင္ ရခိုင္ေတးျခင္းျဖင့္ေနာက္ခံရခိုင္ေတးျခင္းမ်ား ဆိုပီးပါသည္။ တီး၀ိုင္းအား အခင္ႀကီးေစာရာဇာ (မင္းျပား) က ဦးစီးေဆာင္ရြက္ပီးပါသည္။ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းနယ္၌ ဒုတိယအိမ္ေထာင္က်လွ်က္ဟိသည္။ Facebook စာမွ်က္ႏွာတြင္ ေဆာင္းပါးမ်ားရြီးသားသည္မ်ားကိုလည္း မၾကာမၾကာတြိျမင္ရသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား ဦးျမ၀ါဒံုးယိမ္းကို ဦးေဆာင္ပါသည္။ ကိုေအာင္ေက်ာ္သိန္းက ဟာသႏွင့္ ရထားပန္းယိုင္ ယိမ္းအကမ်ားကို ဦးစီးသည္။ ကိုသိန္းထြန္းေအာင္ကား ငပ်င္းေထြ၊ ရမလပဥကၠဌ အဖိုးေမာင္စိန္ညြန္၏သားကား မယ္ဒလိန္ျဖင့္ ရခိုင္ေတးျခင္းအဆိုေတာ္၊ ေမာင္ေတာက အစ္မတေယာက္လည္း ရခိုင္႐ိုးရာအက ေစတနာျဖင့္လာသင္ျပပီးပါသည္။ ျမစ္နားရြာ၌အိမ္ေထာင္က်နီသူ ကိုေက်ာ္မင္းက ေခတ္ေပၚရခိုင္ေတးျခင္းမ်ားျဖင့္ ေျဖေဖ်ာ္ပါသည္။ ဘဂၤလား၌ ရခိုင္႐ိုးရာဇတ္ကျခင္းမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္၍ ရြာသူရြာသားမ်ား အလြန္ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ကတ္ပါသည္။
ဟာရဘင္း၌နီစဥ္ ရခိုင္ေ၀ါဟာရ ေလးလံုးကို သတိထားမိပါသည္.။ (၁) ပတၱျမား (၂) ေတာအူ (၃) မွ် (၄) ကိုဘင္ ယွားပါးရခိုင္ေ၀ါဟာရေလးလံုးျဖစ္သည္။ (ပိုးမီးစုန္း) ကို ျမန္မာမ်ားက (ပိုးစုန္းၾကဴး) ဟုေခၚသည္ကို ရခိုင္သားဥေခ်ေပါက္ေခ်က အစသိသည္။ စကားစပ္မိ၍ ကၽြန္သက္ ႏွစ္ (၂၂၉) လား (၂၃၀) လား အတိအက်မမွတ္မိလိုက္ပါယာ။ မင္းနီၿမိဳ႕ေတာ္ ေျမာက္ဦးရႊီၿမိဳ႕သားတိ လဒမိႈင္နိမွာထုတ္ေတ ကဗ်ာစာအုပ္တအုပ္မွာ (ပိုးစုန္းၾကဴး) ဟု အရွက္အသေရကင္းမဲ့စြာ ခိုးခ်ထားသည္ကို ဖတ္လိုက္ရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ (ပိုးမီးစုန္း) (ပတၱျမား) ယွားပါးရခိုင္ေ၀ါဟာရႏွစ္လံုးကို ေဖာ္ထုတ္ခ်င္၍ ေနာက္ဆံုးအပိုဒ္ကို ျဖည့္စြက္ရြီးသားလိုက္ရပါသည္။
တရက္နိညဇာသား ပိုးမီးစုန္းထြက္ပါသည္။ ထိုအခါ အကၽြႏ္ုပ္က ရခိုင္အေခၚကို သိခ်င္၍ ဟာရဘင္းရြာသား ပရဟိတေက်ာင္း၌နီထိုင္သူ ညအိပ္ေက်ာင္းသားမ်ားအားႀကီးၾကပ္သူ ကိုအထြန္းေခ်အား ေကာက္ကာငင္ကာ ျဗဳန္းခနန္း ေကာက္မီးလိုက္ပါသည္။ အစ္ကိုအစ္ကို ေအအေကာင္ကို အစ္ကို႐ို႕မွာ ဇာေခၚေရလဲ။ ထိုအခါ ကိုအထြန္းေခ်က (ပတၱျမား) ဟုေခၚေၾကာင္းေျပာပါသည္။ ေနာက္အသံုးတခုမွာ (မွ်) အသံုးျဖစ္ပါသည္။ အေခ်ခါ သခ်ၤာတြက္ေသာအခါ အေျဖမွာ မည္မွ်ျဖစ္သနည္း မီးခြန္း။ (မွ်) အသံုးကို ျမန္မာစာတြင္ရာတြိရသည္။ ျမန္မာစကားတြင္ လံုး၀မတြိရ။ ဟာရဘင္းရြာကိုေရာက္မွ (မွ်) အသံုးကို အခုထက္ထိ ရခိုင္သားမ်ား ေျပာဆိုသံုးႏံႈးလွ်က္ဟိေၾကာင္းသိရပါသည္။ စ်ီးျပဳေသာအခါ စ်ီး၀ယ္ေသာအခါ (မွ်ေလာက္လဲ) ဟု စ်ီးမီးေျပာဆိုသည္ကို ၾကားသိခရပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ ဟာရ္ဘင္းဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း၌ တႏွစ္ေလာက္နီျဖစ္ပါသည္။ ႏြီခါသားေရာက္၍ (ေ၀ါ) ငွက္ျမည္ေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္က ကိုအထြန္းေခ်အား ေအငွက္ကို ဂိုးေခ်႐ို႕မွာ ဇာငွက္ေခၚေရလဲ မီးလိုက္ပါသည္။ ကိုအထြန္းေခ်က (ေတာအူ) ေခၚေၾကာင္းေျပာျပပါသည္။ (ေ၀ါ) ငွက္ဟုေခၚသည္ကို အမတ္ႀကီးဦးသာႏိုးက အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ေဒလီ၌နီစဥ္ေျပာျပဖူးပါသည္။
ေနာက္အသံုးတခုမွာ (ကိုဘင္) ဟူေသာ အသံုးျဖစ္သည္။ (ကိုဘင္) ကို ႀကီးသူက ငယ္သူကိုေခၚေသာအခါတြင္လည္းေကာင္း ငယ္သူက ႀကီးသူူကိုေခၚေသာအခါတြင္လည္းေကာင္း ယဥ္ေက်းသမႈသံုးပါသည္။ ရခိုင္ေ၀ါဟာရစစ္စစ္ျဖစ္ၿပီး ျပည္မရခိုင္ျပည္တြင္ ဤအသံုးကို လံုး၀မတြိရပါ။
(ေတာအူ) အသံုးႏွင့္ပတ္သက္၍ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ေလာက္က အကၽြႏ္ုပ္ ထိုင္းသို႔ ရခုိုင္ေက်ာင္းသားေပါင္းစည္းရီးညီလာခံသို႔တက္ေရာက္စဥ္ ရေနာင္းသို႔ အလုပ္ကိစၥျဖင့္လားေရာက္လည္ပတ္ျဖစ္ပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္တည္းခိုေသာအိမ္မွာ ထား၀ယ္လူမ်ိဳးအိမ္ျဖစ္ပါသည္။ အိမ္သွ်င္မက ထား၀ယ္လူမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး လင္ေယာက္်ားမွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ထား၀ယ္လူမ်ိဳးစကားေျပာသည္ကို အကၽြႏၤုပ္လံုး၀နားမလည္ပါ။ သို႔ေသာ္ လင္ေယာက္်ားကေျပာသည္မွာ ထား၀ယ္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ သံုးေလးလခန္႔အတူနီလွ်င္ အားလံုးနားလည္လားပါေရအစ္ကိုဟု ေျပာျပပါသည္။ သူ၏မယားသည္အား ထမင္းစားစဥ္ (ဥၾသ) ကို အမတို႔ ထား၀ယ္မွာ ဘယ္လိုေခၚသလဲဟု ျမန္မာစကားျဖင့္ မီးျဖစ္ပါသည္။ သူမက (ေတာယူ) ေခၚေၾကာင္းေျပာသည္။ ၿပီးလွ်င္ ျမန္မာလို (ပင္စိမ္း) ကို ထား၀ယ္ပိုင္ ဇာပိုင္ေခၚေရလဲ မီးျဖစ္ပါသည္။ (ႏံႈး) ေခၚေၾကာင္းေျပာပါသည္။ ဤ (ေတာအူ)(ေတာယူ) (ႏံႈး) ယွားပါးေ၀ါဟာရမ်ားတိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ တူညီနီသည္ကိုေထာက္၍ ရခိုင္ႏွင့္ထား၀ယ္မွာ လူမ်ိဳးအတူတူျဖစ္ေၾကာင္း ေကာက္ခ်က္ခ်၍ ရပါသည္။ ဟာရဘင္း၌ဟိစဥ္ ေမာင္သွ်င္ႀကီးစိန္လွေမာင္က ရမ္းျဗဲေတာင္ေက်ာင္းဆရာေတာ္ ရြီးသားျပဳစုေသာ ရခိုင္ရာဇ၀င္သစ္က်မ္းကို ပီးဖတ္ခိုင္းပါသည္။ ၄င္းရခိုင္ရာဇ၀င္သစ္က်မ္းတြင္ ထား၀ယ္လူမ်ိဳးမ်ားမွာ ထရိပူရက ရခိုင္သားမ်ားျဖစ္ေၾကာင္းေဖာ္ျပထားပါသည္။ ရခိုင္ဘုရင္မင္းလက္ထက္ အိႏၵိယေဒသ မၿငိမ္သက္မႈမ်ားေၾကာင္း ထရိပူရက ရခိုင္သားမ်ားရခိုင္ျပည္မဖက္သို႔ ခို၀င္လာေၾကာင္း၊ ရခိုင္ဘုရင္က ယခု ရခိုင္ဘဂၤလားနယ္စပ္ ယခု ဘဂ္လားဖက္ အုန္းကၽြန္းတြင္ နီရာခ်ပီးေၾကာင္း ေနာက္ပိုင္း အုန္းကၽြန္းတြင္မနီလို၍ ထား၀ယ္ဖက္သို႔ လွီေလာင္းႀကီးမ်ားျဖင့္ ေျပာင္းရြိလားေၾကာင္းေဖာ္ျပထားပါသည္။ ယခု အကၽြႏ္ုပ္လက္ထဲ၌ ရခိုင္ရာဇ၀င္သစ္က်မ္းမဟိပါ။ လက္ထဲ၌ဟိသူမ်ား စာမ်က္ႏွာလွန္ဖတ္ၾကည့္ပါ။ ဇာရခိုင္ဘုရင္လက္ထက္ကလဲဆိုစြာကို အတိအက် နာမည္ႏွင့္တကြ ေျပာျပႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ ေက်းဇူးတင္ဟိပါသည္။ တစံုတခု အတြိအႀကံဳ ဗဟုသုတ ရဟိလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။ (ဟာရဘင္းသို႔) အခန္းကို ဤမွာတြင္ အဆံုးသတ္အပ္ပါသည္။ လိုအပ္သည္မ်ား က်က်န္ခသည္မ်ား မွားယြင္းသည္မ်ားဟိက ေထာက္ျပပီးကတ္ပါ။ ျပန္လည္၍ ျပဳပ်င္ေဖာ္ျပပီးလားပါမည္။
(သာလွဦး) (December 29, 2015) (ဗုဒၶဴးနိ)
သပြတ္အူ
သပြတ္အူ
=====
အမွန္မွာ ပထမအစီအစဥ္အရ အကၽြႏ္ုပ္ကား ေတာ္လွန္ရီးလုပ္ရန္မဟုတ္။ ရန္ကုန္၌ ေတာ္လွန္ရီးအတြက္ UG လုပ္ပီးရန္ျဖစ္သည္။ အေရးအခင္းေနာက္ပိုင္း စစ္တပ္က အာဏာသိမ္း္ေသာအခါ ရခိုင္ေက်ာင္းသားအမ်ားအျပား ဘဂၤလားဖက္သို႔ ထြက္ၿပီးတိမ္းေယွာင္လားေၾကာင္း အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ သတင္းၾကားသိရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရန္ကုန္တြင္ဟိေသာ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ရခိုင္ေက်ာင္းသားအုပ္စုက ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္အဆက္အသြယ္လုပ္မည္လား ဘဂၤလားေရာက္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္အဆက္အသြယ္လုပ္မည္လား ဆံုးျဖတ္ရသည္။ ဘဂၤလားေရာက္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္အဆက္အသြယ္လုပ္ရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္ကတ္သည္။ အစီအစဥ္အရ ဘဂၤလားေရာက္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္အဆက္အသြယ္လုပ္ရန္ အကၽြႏ္ုပ္အား ပဲြဦးထြက္ေစလႊတ္လိုက္သည္။ လီယာဥ္စရိတ္အား ကိုလွျမင့္က က်ခံပီးသည္။ စစ္ေတြတြင္ (၁) ညအိပ္ၿပီး ေနာက္နိမိုးထေစာေစာတြင္ သဲေခ်ာင္းကုလားရြာမွ စတင္ထြက္ခြာသည္။ ဘုတ္မွာ စစ္ေတြမွာ ဘဂၤလားသို႔ ႏြားေမွာင္ခိုေရာင္းေသာ စက္တပ္ဘုတ္ျဖစ္သည္။ ႏြားအေကာင္ (၁၀) ေကာင္ခန္႔ပါသည္။ ဘဂၤလီကုလား (၆) ေယာက္ေလာက္ပါသည္။ ယင္းအထဲတြင္ ရခိုင္သား အကၽြႏ္ုပ္တေယာက္တည္း။ မိုးခ်ဳပ္ခါနီး တကၠနားသို႔ေရာက္သည္။ ခ်က္ခ်င္းကမ္းမကပ္သိမ့္ဘဲ ဘဂၤလားဖက္ကမ္း နတ္ျမစ္ထဲတြင္ ေက်ာက္ခ်ရပ္နားထားသည္။ ဘုတ္ကား ေခါင္မိုးလည္းမပါ။ လီေကာင္းေကာင္းတိုက္သျဖင့္ ထမင္းခ်က္၍မရ ညဇာထမင္းေဖာက္ဆပ္စားရသည္။ ည (၉) ခ်က္တီးခန္႔တြင္ ရြာသို႔ကပ္ၿပီး တကၠနားၿမိဳ႕သို႔ ခရီးဆက္သည္။ တည္းခိုခန္းတြင္တည္းသည္။ ညဇာထမင္းေဖာက္ဆပ္စားခရသျဖင့္ တညလံုး၀မ္းလားသည္။ မွတ္မွတ္ရရ ဘဂၤလားသို႔စေရာက္ေသာနိသည္ ၁၉၈၈ ခု ေအာက္တိုဘာလ (၁၀) ရက္နိျဖစ္သည္။
အကၽြႏ္ုပ္၏မူလအစီအစဥ္မွာ ဘဂၤလားေရာက္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္အဆက္အသြယ္လုပ္ၿပီး ျပည္ထဲသို႔ျပန္၀င္လာကာ ျပည္တြင္းျပည္ပေက်ာင္းသားလႈပ္လွ်ားမႈအား ျပည္တြင္းမွ ေထာက္ပံ့ပီးရန္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဘဂၤလားေရာက္ေက်ာင္းသားမ်ားကား ညႇိႏိႈင္းမရ ဘဲြ႔ရေက်ာင္းသားမ်ားအားလက္မခံ ပါယ္ထုတ္လိုက္သည္။ ထိုအခ်ိန္က အကၽြႏ္ုပ္လည္း ဘဲြ႔ရခါစေက်ာင္းသားျဖစ္၍ ပါယ္ထုတ္ျခင္းခံရသည္။ မင္းကိုႏိုင္ မိုးသီးဇြန္စေသာ ေက်ာင္းသားအေရးအခင္းအား ဦးေဆာင္ခေသာေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ ဘဲြ႕ရေက်ာင္းသားမ်ားျဖစ္သည္ကို အသိဥာဏ္မိုက္မဲေသာ ရခိုင္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက သေဖာေပါက္နားမလည္။ ေက်ာင္းသားဥကၠဌဆန္နီ (ေတာင္ကုတ္) ျဖစ္သည္။ ကယုေခ်ာင္းဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း၌ သံုးရက္လံုးလံုးအႀကိတ္အနယ္ေဆြးေႏြးပါေသာ္လည္း ေျပလည္မႈမရ ေက်ာင္းသားဥကၠဌ၏ကန္႔ကြက္မႈေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ရီး ၿပိဳကဲြပ်က္စီးလားရသည္။ ထိုအခ်ိန္က ျပည္ပေရာက္ရခိုင္ေက်ာင္းသားအဖဲြ႕အစည္း၏အတြင္းေရးမႈးမွာ ယခု နယ္သလန္ေရာက္ ကိုသိန္းေအာင္ေက်ာ္ျဖစ္သည္။ သူက သေဖာထား ေပ်ာ့ေပ်ာင္းသည္။ ေက်ာင္းသားေပါင္းစည္းရီးကိုလိုလားသည္။ သို႔ေသာ္ ဥကၠဌက ကန္႔ကြက္သျဖင့္ အရာမေရာက္ ခရီးမေပါက္။ တေယာက္မေကာင္း တေသာင္းပ်က္စကားအတိုင္း ေက်ာင္းသားညီညြတ္ရီး ဖ႐ိုဖရဲ ၿပိဳကဲြပ်က္စီးလားၿပီးေနာက္ တခ်ိဳ႕ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ ပင္ပန္းဒါဏ္ကိုမခံႏိုင္၍ ေစာေစာစီးစီးလက္ေျမႇာက္ဒူးေထာက္လားခသည္။ ဒူးေထာက္လက္ေျမွာက္လားခသူမ်ားမွာ အကၽြႏ္ုပ္အား ေကာင္းေကာင္းသိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အကၽြႏ္ုပ္၏ျပည္ထဲသို႔ျပန္၀င္မည့္ မူလအစီအစဥ္ကို လံုၿခံဳရီးေၾကာင့္ ဖ်က္သိမ္းလိုက္ရသည္။
အကၽြႏ္ုပ္ရန္ကုန္သို႔ျပန္မေရာက္လာဘဲ အဆက္အသြယ္ျပတ္ေတာက္လားသျဖင့္ ရန္ကုန္တြင္က်န္ခေသာ ကိုျမတ္ေက်ာ္၊ ကိုခ်ိဳဇံ၊ ကိုလွၾကည္ သံုးေယာက္လံုး ဘဂၤလားသို႔ ဆင္းပါလာလတ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘဂၤလားသို႔ေရာက္နီၿပီးျဖစ္ေသာ ဦးသန္႔အေရးအခင္းေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ားျဖစ္ေသာ ဦးေအာင္ေရႊ (ေက်ာက္ျဖဴ) ကိုစိုးႏိုင္ (မာန္ေအာင္)။ ေရႊေဒါင္ဗိုလ္ (ရမ္းၿဗဲ) စေသာ ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းၿပီး ျပည္သူ႔ေက်ာင္းသားမ်ားဒီမိုကရက္တစ္တပ္ဦး (ရခိုင္ျပည္) အား ဖဲြ႔စည္းလိုက္္သည္။ ဥကၠဌအျဖစ္ ဦးေအာင္ေရႊအား တင္ေျမွာက္ၿပီး အတြင္းေရးမႈးအျဖစ္ ကိုျမတ္ေက်ာ္ကေဆာင္ရြက္သည္။ ျပည္ထဲတြင္ UG လုပ္ရန္ ကိုခ်ိဳဇံႏွင့္ ကိုလွၾကည္အား ျပည္ထဲသို႔ ျပန္လႊတ္လိုက္သည္။ ျပည္သူ႔ေက်ာင္းသားတပ္ဦး ဖဲြ႔စည္းစဥ္ကတည္းက ဦးေက်ာ္ခိုင္ (ရခိုင္ျပည္) ယခု Facebook ထက္၌ မၾကာမၾကာ စာမ်ားရြီးသားနီသူလည္း ပါ၀င္သည္။
NUFA စခန္း ၀ါးခတ္ေခ်ာင္း၌စခန္းထိုင္ေသာ Pure ရခိုင္ေက်ာင္းသားအဖဲြ႔ေခါင္းေတာင္ ကိုဆန္နီလည္း အမ်ားမၾကာ လက္ေျမႇာက္ဒူးေထာက္လားသည္။ ေနာက္ ကိုေအာင္ေသာင္းေရႊ (မာန္ေအာင္) ဥပေဒေနာက္ဆံုး၌ေက်ာင္းသားက ဥကၠဌအျဖစ္ေဆာင္ရြက္သည္။ သူလည္းအမ်ားမၾကာ လက္ေျမွာက္ဒူးေထာက္လားသည္။ ေနာက္ ကိုသန္းေဌး (ေက်ာက္ျဖဴ) က ဦးေဆာင္သည္။ ေက်ာင္းသားႏွစ္ဖဲြ႔ကဲြနီစဥ္တြင္ ရခိုင္ျပည္သီးျခားလြတ္လပ္ရီးအတြက္ တိုက္ပဲြ၀င္နီေသာ NUFA က တပ္ဦးထဲမွ ဆဲြႏႈတ္၍ ခိုင္ဆန္းေအာင္၊ စံသာေအာင္၊ ကိုျပည္သိမ္းရို႕အား ABSDF (Arakan) ထူေထာင္ပီးသည္။ ေနာက္ ေက်ာင္းသားသံုးဖဲြ႔ (ျမစ္နားရြာလား ကယုေခ်ာင္းလားနီရာအတိအက် မမွတ္မိ) ဘုရားရင္ျပင္ေပၚ၌ ၁၉၈၉ ခု ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ တေပါင္းတစည္းတည္းရပ္တည္ရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ ABSDF (Arakan) နာမည္ျဖင့္ ယာယီရပ္တည္ရန္ဆံုးျဖတ္သည္။ ဥကၠဌအျဖစ္ ကိုသန္းေဌးကေဆာင္ရြက္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား NUFA စခန္းတြင္းတြင္ မနီလို အျပင္ကရပ္တည္မည္ အဖဲြ႔၀င္အျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳပါဆို၍ ဥကၠဌကိုသန္းေဌးကလည္း သေဖာတူသျဖင့္ အျပင္ကရပ္တည္သည္။ အဖဲြ႔၀င္မဟုတ္ပဲ အျပင္၌႐ပ္တည္ေသာေက်ာင္းသားမ်ားထဲတြင္ ကိုညီေခ် (မင္းျပား) လည္းပါ၀င္သည္။ ေနာက္ ေက်ာက္ျဖဴက ေက်ာင္းသား ေလးငါးေျခာက္ေယာက္္ဟိသည္။ ေနာက္ပိုင္း ကိုသန္းေဌးအား ဆီး၀ါးသံုးစဲြသည္ဟူ၍ စံသာေအာင္ ခိုင္ဆန္းေအာင္႐ို႕အုပ္စုက ကိုသန္းေဌးအား ထုတ္ပါယ္လိုက္သည္။ ခိုင္ဆန္းေအာင္ဥကၠဌျဖစ္လာသည္။ အကၽြႏ္ုပ္အားလည္း စခန္းတြင္မနီသျဖင့္ အဖဲြ႕၀င္အျဖစ္မွ ထုတ္ပါယ္လိုက္သည္။
အတိအက်မမွတ္မိပါ။ အကၽြႏၤုပ္႐ို႕ဟာရဘင္းသို႔ မလားခင္လား လားၿပီးမွလား အတိအက်မမွတ္မိလိုက္ပါယာ။ ေက်ာင္းသားဆယ္ငါးေယာက္ခန္႔ ျမစ္နားရြာ သံျဖဴေက်ာင္းတြင္ စုေပါင္းနီထိုင္ကတ္ပါသည္။ ျမစ္နားရြာတြင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းႏွစ္ေက်ာင္းဟိပါသည္။ တေက်ာင္းက ရြာေက်ာင္းျဖစ္ၿပီး ျမစ္နားရြာဆရာေတာ္ ေက်ာင္းထိုင္ပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕နီေသာ သံျဖဴေက်ာင္းမွာ ရြာႏွင့္ အင္တန္၀ီးပါသည္။ ကားလမ္းတဖက္ ၿခီက်င္လမ္းေလွ်ာက္လွ်င္ မိနိ (၂၀) နာရီ၀က္ေလာက္ လမ္းေလွ်ာက္ရပါသည္။ မွတ္မိသေလာက္ ကိုျမတ္ေက်ာ္၊ အကၽြႏ္ုပ္၊ ကိုသန္းထြန္း (မင္းျပား) သိန္းမင္း (ေအာင္သာထြန္း) (ေပါက္ေတာ)(ကြယ္လြန္) စုစုေပါင္ ဆယ့္ငါးေယာက္ေလာက္ျဖစ္သည္။ စားစရာငတ္ျပတ္၍ မိုးဦးက်ဖားျမည္သျဖင့္ ဖားသတ္ရန္ဆံုးျဖတ္လိုက္ကတ္သည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတာင္ကုန္းပါတ္၀န္းက်င္ ကုလားလယ္ကြက္မ်ားသို႔ဆင္း၍ ဖားလားေကာက္သည္။ ကုလားမ်ား ဓါတ္ေတာင့္ထိုးသျဖင့္ အယင္ေကာက္ၿပီး အယင္တက္ၿပီးလာရသည္။ ဖားတခရင္းေလာက္ရသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕နီေသာေက်ာင္းေဆာင္မွာ ဆရာေတာ္နီေသာေက်ာင္းႏွင့္ သီးျခားအေဆာင္ျဖစ္သည္။ ၄င္းေက်ာင္းေဆာင္ေအာက္တြင္ ဖားမ်ားကို မီးဖုတ္သည္။ ထိုအထဲတြင္ ကိုသန္းထြန္း (မင္းျပား) မွာ ဟာသအလြန္ေျပာတတ္သူျဖစ္သည္။ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္နီတတ္သည္။ သူက ဟာသလုပ္လို၍ ဖားမ်ားကို မသီမရွင္သတ္ၿပီး မီးဖုတ္သည္။ ဖားမ်ားထြက္ၿပီးလွ်င္ ျပန္ေကာက္လိုက္ ျပန္ထည့္လိုက္ ဟာသေျပာလိုက္လုပ္သည္။ ကိုျမတ္ေက်ာ္က ကိုသန္းထြန္း မလုပ္ကဲ့၊ ကၽြန္ေတာ္လက္တြိ ရြာကို က်ားေတာင္လာေရ လက္တြိႀကံဳဖူးေရ ေျပာေကလည္းနားမေထာင္။ ဆက္လုပ္သည္။ မၾကာခင္ ဖားဖုတ္ၿပီး၍ အိုးထဲထည့္၍ ေက်ာင္းထက္တက္သည္ႏွင့္ မုန္းတိုင္းခ်က္ခ်င္းတိုက္ၿပီး ေက်ာင္းေဆာင္သံျဖဴမိုးတခုလံုး ပြင့္ပါလားသည္။ အေခါင္မိုးပြင့္လားသျဖင့္ မိုးေက်ာက္ခဲမ်ား အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ေခါင္းထက္သို႔ အတိုင္းသားက်သည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း ေကာင္းေကာင္းေၾကာက္၍ ေက်ာာင္းေအာက္သို႔ဆင္းၿပီးဖို႔ ႀကိဳးစားသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ လီေကာင္းေကာင္းျပင္းသျဖင့္ အကၽြႏ္ုလည္း လီသတ္၍ လဲက်ခါနီးနီးျဖစ္လားသည္။ သတိျပန္၀င္၍ ေက်ာင္းတိုင္ကိုဖက္တြင္ထားလိုက္သည္။ ကံေကာင္း၍ သီဖီးက လြတ္သည္။ မုန္းတိုင္းအား ေကာင္းေကာင္းျပင္းသျဖင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းက သစ္ပင္အားလံုး အျမစ္ကၽြတ္ၿပီး ၿပိဳလဲကုန္သည္။ အကယ္၍ ေၾကာက္စိတ္မႊမ္ၿပီး္ထြက္ၿပီးသည္ဟိေသာ္ အပင္ပိ၍သီမည္မွာ အမွန္ျဖစ္သည္။ ေနာက္နိမိုးလင္းလွ်င္္ နီရာအႏွံ႔ သစ္ပင္မ်ားၿပိဳလဲလွ်က္ဟိသည္။ သစ္ကိုင္းက်ိဳးမ်ား ေဒါင့္တိုင္းေၾကာင္းတိုင္း ျဗန္းစိကာရ ၾကင္းလွ်က္ဟိသည္။ ေက်ာင္းေဆာင္ေခါင္မိုး ပုန္းဖီပုန္းလ်ား သံျဖဴမိုး ေက်ာင္းႏွင့္ သံုးဖာလံုေလာက္အကြာ လယ္ကြင္းျပင္တြင္ လက္လံေလးလံေလာက္ နစ္ျမဳတ္လွ်က္တြိရသည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ စုတ္ဖြာပင္း ေလးငါးပင္ဟိပါသည္။ စုတ္ဖြားပင္အားလံုး အျမစ္ကၽြတ္၍ လဲက်ကုန္သည္။ စုတ္ဖြားသီးအားလံုးႄကြီက်ၿပီး နီရာအႏွံ႔ ျပန္႔ၾကင္းလွ်က္ဟိိသည္။ စုတ္ဖြားသီးေကာက္၍ ၀မ္းတင္းေအာင္စားရသည္။ တခ်ိဳ႕က တိုက္ဆိုင္မႈဟု ယူဆသည္။ ရြာကို က်ားေတာင္ေရာက္ေတဆိုေသာ ကိုျမတ္ေက်ာ၏သတိပီးေသာစကားကိုေကာက္၍ တိုက္ဆိုင္မႈအယူကို အကၽြႏ္ုပ္လံုး၀လက္ခံ၍ မရပါ။
ဇတ္လမ္းကို ျပန္ဆက္ရေသာ္ ယင္းအခ်ိန္ကာလ၌ Internet ေပါင္းကူးႏွင့္ Email မ်ားမေပၚသိမ့္သျဖင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပေက်ာင္းသားမ်ား အဆက္အသြယ္ျပဳလုပ္ရန္ ေကာင္းေကာင္းခက္ခဲပါသည္။ ျပည္ထဲသို႔ ျပန္လႊတ္လိုက္ေသာ ကိုခ်ိဳဖံ၊ ကိုလွၾကည္႐ို႕ႏွင့္လည္း လံုး၀အဆက္အသြယ္ျပတ္ေတာက္လားသည္။ ေနာက္ပိုင္း ကိုခ်ိဳဇံ အိႏၵိယ မဏိပူရ ေလခြန္းစခန္းသို႔ ေရာက္ဟိလာေၾကာင္းသတင္းၾကားသိရသည္။ သို႔ျဖင့္ အိႏၵိယေရာက္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ အဆက္အသြယ္ရရန္ အိႏၵိယခရီးစဥ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရပါေတာ့သည္။
ဟာရဘင္းဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၌ဟိစဥ္ ေမာင္သွ်င္ႀကီးစိန္လွေမာင္က ၿမိဳေတာင္တြင္ စာသင္ေက်ာင္းတေက်ာင္းေဆာက္ပီးခ်င္ေသာ ဆႏၵဟိသည္။ ၿမိဳရြာသူႀကီးႏွင့္အဆက္အသြယ္ဟိ၍ ရြာသားမ်ားက အစားရိကၡာေထာက္ပံ့ပီးမည္။ စာသင္ပီးရန္ ေက်ာင္းဆရာေခ်တေယာက္လိုအပ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း ယင္းၿမိဳေတာင္သို႔လားေရာက္၍ ေက်ာင္းဆရာလုပ္ခ်င္ေသာ ဆႏၵဟိသည္။ သို႔ေသာ္ အႏၵိယခရီးစဥ္ကို ပထမဦးစားပီးျဖစ္လားသည္။ သို႔ေသာ္ ၿမိဳေတာင္သို႔တေခါက္ေရာက္ဖူးခ်င္ေသာဆႏၵဟိသျဖင့္ အိႏၵိယဖက္သို႔မကူးခင္ ၿမိဳေတာင္တေခါက္ ခရီးလားျဖစ္လိုက္သည္။ ၿမိဳေတာင္ခရီးအေၾကာင္းမရြီးခင္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားမ်ား၏သပြတ္အူဇတ္လမ္းကို ဤမွာတြင္ ေခတၱအဆံုးသတ္ပါမည္။
ၿမိဳေတာင္ခရီး (ဆက္ရန္)
=====
အမွန္မွာ ပထမအစီအစဥ္အရ အကၽြႏ္ုပ္ကား ေတာ္လွန္ရီးလုပ္ရန္မဟုတ္။ ရန္ကုန္၌ ေတာ္လွန္ရီးအတြက္ UG လုပ္ပီးရန္ျဖစ္သည္။ အေရးအခင္းေနာက္ပိုင္း စစ္တပ္က အာဏာသိမ္း္ေသာအခါ ရခိုင္ေက်ာင္းသားအမ်ားအျပား ဘဂၤလားဖက္သို႔ ထြက္ၿပီးတိမ္းေယွာင္လားေၾကာင္း အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ သတင္းၾကားသိရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရန္ကုန္တြင္ဟိေသာ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ရခိုင္ေက်ာင္းသားအုပ္စုက ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္အဆက္အသြယ္လုပ္မည္လား ဘဂၤလားေရာက္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္အဆက္အသြယ္လုပ္မည္လား ဆံုးျဖတ္ရသည္။ ဘဂၤလားေရာက္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္အဆက္အသြယ္လုပ္ရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္ကတ္သည္။ အစီအစဥ္အရ ဘဂၤလားေရာက္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္အဆက္အသြယ္လုပ္ရန္ အကၽြႏ္ုပ္အား ပဲြဦးထြက္ေစလႊတ္လိုက္သည္။ လီယာဥ္စရိတ္အား ကိုလွျမင့္က က်ခံပီးသည္။ စစ္ေတြတြင္ (၁) ညအိပ္ၿပီး ေနာက္နိမိုးထေစာေစာတြင္ သဲေခ်ာင္းကုလားရြာမွ စတင္ထြက္ခြာသည္။ ဘုတ္မွာ စစ္ေတြမွာ ဘဂၤလားသို႔ ႏြားေမွာင္ခိုေရာင္းေသာ စက္တပ္ဘုတ္ျဖစ္သည္။ ႏြားအေကာင္ (၁၀) ေကာင္ခန္႔ပါသည္။ ဘဂၤလီကုလား (၆) ေယာက္ေလာက္ပါသည္။ ယင္းအထဲတြင္ ရခိုင္သား အကၽြႏ္ုပ္တေယာက္တည္း။ မိုးခ်ဳပ္ခါနီး တကၠနားသို႔ေရာက္သည္။ ခ်က္ခ်င္းကမ္းမကပ္သိမ့္ဘဲ ဘဂၤလားဖက္ကမ္း နတ္ျမစ္ထဲတြင္ ေက်ာက္ခ်ရပ္နားထားသည္။ ဘုတ္ကား ေခါင္မိုးလည္းမပါ။ လီေကာင္းေကာင္းတိုက္သျဖင့္ ထမင္းခ်က္၍မရ ညဇာထမင္းေဖာက္ဆပ္စားရသည္။ ည (၉) ခ်က္တီးခန္႔တြင္ ရြာသို႔ကပ္ၿပီး တကၠနားၿမိဳ႕သို႔ ခရီးဆက္သည္။ တည္းခိုခန္းတြင္တည္းသည္။ ညဇာထမင္းေဖာက္ဆပ္စားခရသျဖင့္ တညလံုး၀မ္းလားသည္။ မွတ္မွတ္ရရ ဘဂၤလားသို႔စေရာက္ေသာနိသည္ ၁၉၈၈ ခု ေအာက္တိုဘာလ (၁၀) ရက္နိျဖစ္သည္။
အကၽြႏ္ုပ္၏မူလအစီအစဥ္မွာ ဘဂၤလားေရာက္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္အဆက္အသြယ္လုပ္ၿပီး ျပည္ထဲသို႔ျပန္၀င္လာကာ ျပည္တြင္းျပည္ပေက်ာင္းသားလႈပ္လွ်ားမႈအား ျပည္တြင္းမွ ေထာက္ပံ့ပီးရန္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဘဂၤလားေရာက္ေက်ာင္းသားမ်ားကား ညႇိႏိႈင္းမရ ဘဲြ႔ရေက်ာင္းသားမ်ားအားလက္မခံ ပါယ္ထုတ္လိုက္သည္။ ထိုအခ်ိန္က အကၽြႏ္ုပ္လည္း ဘဲြ႔ရခါစေက်ာင္းသားျဖစ္၍ ပါယ္ထုတ္ျခင္းခံရသည္။ မင္းကိုႏိုင္ မိုးသီးဇြန္စေသာ ေက်ာင္းသားအေရးအခင္းအား ဦးေဆာင္ခေသာေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ ဘဲြ႕ရေက်ာင္းသားမ်ားျဖစ္သည္ကို အသိဥာဏ္မိုက္မဲေသာ ရခိုင္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက သေဖာေပါက္နားမလည္။ ေက်ာင္းသားဥကၠဌဆန္နီ (ေတာင္ကုတ္) ျဖစ္သည္။ ကယုေခ်ာင္းဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း၌ သံုးရက္လံုးလံုးအႀကိတ္အနယ္ေဆြးေႏြးပါေသာ္လည္း ေျပလည္မႈမရ ေက်ာင္းသားဥကၠဌ၏ကန္႔ကြက္မႈေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ရီး ၿပိဳကဲြပ်က္စီးလားရသည္။ ထိုအခ်ိန္က ျပည္ပေရာက္ရခိုင္ေက်ာင္းသားအဖဲြ႕အစည္း၏အတြင္းေရးမႈးမွာ ယခု နယ္သလန္ေရာက္ ကိုသိန္းေအာင္ေက်ာ္ျဖစ္သည္။ သူက သေဖာထား ေပ်ာ့ေပ်ာင္းသည္။ ေက်ာင္းသားေပါင္းစည္းရီးကိုလိုလားသည္။ သို႔ေသာ္ ဥကၠဌက ကန္႔ကြက္သျဖင့္ အရာမေရာက္ ခရီးမေပါက္။ တေယာက္မေကာင္း တေသာင္းပ်က္စကားအတိုင္း ေက်ာင္းသားညီညြတ္ရီး ဖ႐ိုဖရဲ ၿပိဳကဲြပ်က္စီးလားၿပီးေနာက္ တခ်ိဳ႕ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ ပင္ပန္းဒါဏ္ကိုမခံႏိုင္၍ ေစာေစာစီးစီးလက္ေျမႇာက္ဒူးေထာက္လားခသည္။ ဒူးေထာက္လက္ေျမွာက္လားခသူမ်ားမွာ အကၽြႏ္ုပ္အား ေကာင္းေကာင္းသိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အကၽြႏ္ုပ္၏ျပည္ထဲသို႔ျပန္၀င္မည့္ မူလအစီအစဥ္ကို လံုၿခံဳရီးေၾကာင့္ ဖ်က္သိမ္းလိုက္ရသည္။
အကၽြႏ္ုပ္ရန္ကုန္သို႔ျပန္မေရာက္လာဘဲ အဆက္အသြယ္ျပတ္ေတာက္လားသျဖင့္ ရန္ကုန္တြင္က်န္ခေသာ ကိုျမတ္ေက်ာ္၊ ကိုခ်ိဳဇံ၊ ကိုလွၾကည္ သံုးေယာက္လံုး ဘဂၤလားသို႔ ဆင္းပါလာလတ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘဂၤလားသို႔ေရာက္နီၿပီးျဖစ္ေသာ ဦးသန္႔အေရးအခင္းေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ားျဖစ္ေသာ ဦးေအာင္ေရႊ (ေက်ာက္ျဖဴ) ကိုစိုးႏိုင္ (မာန္ေအာင္)။ ေရႊေဒါင္ဗိုလ္ (ရမ္းၿဗဲ) စေသာ ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းၿပီး ျပည္သူ႔ေက်ာင္းသားမ်ားဒီမိုကရက္တစ္တပ္ဦး (ရခိုင္ျပည္) အား ဖဲြ႔စည္းလိုက္္သည္။ ဥကၠဌအျဖစ္ ဦးေအာင္ေရႊအား တင္ေျမွာက္ၿပီး အတြင္းေရးမႈးအျဖစ္ ကိုျမတ္ေက်ာ္ကေဆာင္ရြက္သည္။ ျပည္ထဲတြင္ UG လုပ္ရန္ ကိုခ်ိဳဇံႏွင့္ ကိုလွၾကည္အား ျပည္ထဲသို႔ ျပန္လႊတ္လိုက္သည္။ ျပည္သူ႔ေက်ာင္းသားတပ္ဦး ဖဲြ႔စည္းစဥ္ကတည္းက ဦးေက်ာ္ခိုင္ (ရခိုင္ျပည္) ယခု Facebook ထက္၌ မၾကာမၾကာ စာမ်ားရြီးသားနီသူလည္း ပါ၀င္သည္။
NUFA စခန္း ၀ါးခတ္ေခ်ာင္း၌စခန္းထိုင္ေသာ Pure ရခိုင္ေက်ာင္းသားအဖဲြ႔ေခါင္းေတာင္ ကိုဆန္နီလည္း အမ်ားမၾကာ လက္ေျမႇာက္ဒူးေထာက္လားသည္။ ေနာက္ ကိုေအာင္ေသာင္းေရႊ (မာန္ေအာင္) ဥပေဒေနာက္ဆံုး၌ေက်ာင္းသားက ဥကၠဌအျဖစ္ေဆာင္ရြက္သည္။ သူလည္းအမ်ားမၾကာ လက္ေျမွာက္ဒူးေထာက္လားသည္။ ေနာက္ ကိုသန္းေဌး (ေက်ာက္ျဖဴ) က ဦးေဆာင္သည္။ ေက်ာင္းသားႏွစ္ဖဲြ႔ကဲြနီစဥ္တြင္ ရခိုင္ျပည္သီးျခားလြတ္လပ္ရီးအတြက္ တိုက္ပဲြ၀င္နီေသာ NUFA က တပ္ဦးထဲမွ ဆဲြႏႈတ္၍ ခိုင္ဆန္းေအာင္၊ စံသာေအာင္၊ ကိုျပည္သိမ္းရို႕အား ABSDF (Arakan) ထူေထာင္ပီးသည္။ ေနာက္ ေက်ာင္းသားသံုးဖဲြ႔ (ျမစ္နားရြာလား ကယုေခ်ာင္းလားနီရာအတိအက် မမွတ္မိ) ဘုရားရင္ျပင္ေပၚ၌ ၁၉၈၉ ခု ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ တေပါင္းတစည္းတည္းရပ္တည္ရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ ABSDF (Arakan) နာမည္ျဖင့္ ယာယီရပ္တည္ရန္ဆံုးျဖတ္သည္။ ဥကၠဌအျဖစ္ ကိုသန္းေဌးကေဆာင္ရြက္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ကား NUFA စခန္းတြင္းတြင္ မနီလို အျပင္ကရပ္တည္မည္ အဖဲြ႔၀င္အျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳပါဆို၍ ဥကၠဌကိုသန္းေဌးကလည္း သေဖာတူသျဖင့္ အျပင္ကရပ္တည္သည္။ အဖဲြ႔၀င္မဟုတ္ပဲ အျပင္၌႐ပ္တည္ေသာေက်ာင္းသားမ်ားထဲတြင္ ကိုညီေခ် (မင္းျပား) လည္းပါ၀င္သည္။ ေနာက္ ေက်ာက္ျဖဴက ေက်ာင္းသား ေလးငါးေျခာက္ေယာက္္ဟိသည္။ ေနာက္ပိုင္း ကိုသန္းေဌးအား ဆီး၀ါးသံုးစဲြသည္ဟူ၍ စံသာေအာင္ ခိုင္ဆန္းေအာင္႐ို႕အုပ္စုက ကိုသန္းေဌးအား ထုတ္ပါယ္လိုက္သည္။ ခိုင္ဆန္းေအာင္ဥကၠဌျဖစ္လာသည္။ အကၽြႏ္ုပ္အားလည္း စခန္းတြင္မနီသျဖင့္ အဖဲြ႕၀င္အျဖစ္မွ ထုတ္ပါယ္လိုက္သည္။
အတိအက်မမွတ္မိပါ။ အကၽြႏၤုပ္႐ို႕ဟာရဘင္းသို႔ မလားခင္လား လားၿပီးမွလား အတိအက်မမွတ္မိလိုက္ပါယာ။ ေက်ာင္းသားဆယ္ငါးေယာက္ခန္႔ ျမစ္နားရြာ သံျဖဴေက်ာင္းတြင္ စုေပါင္းနီထိုင္ကတ္ပါသည္။ ျမစ္နားရြာတြင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းႏွစ္ေက်ာင္းဟိပါသည္။ တေက်ာင္းက ရြာေက်ာင္းျဖစ္ၿပီး ျမစ္နားရြာဆရာေတာ္ ေက်ာင္းထိုင္ပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕နီေသာ သံျဖဴေက်ာင္းမွာ ရြာႏွင့္ အင္တန္၀ီးပါသည္။ ကားလမ္းတဖက္ ၿခီက်င္လမ္းေလွ်ာက္လွ်င္ မိနိ (၂၀) နာရီ၀က္ေလာက္ လမ္းေလွ်ာက္ရပါသည္။ မွတ္မိသေလာက္ ကိုျမတ္ေက်ာ္၊ အကၽြႏ္ုပ္၊ ကိုသန္းထြန္း (မင္းျပား) သိန္းမင္း (ေအာင္သာထြန္း) (ေပါက္ေတာ)(ကြယ္လြန္) စုစုေပါင္ ဆယ့္ငါးေယာက္ေလာက္ျဖစ္သည္။ စားစရာငတ္ျပတ္၍ မိုးဦးက်ဖားျမည္သျဖင့္ ဖားသတ္ရန္ဆံုးျဖတ္လိုက္ကတ္သည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတာင္ကုန္းပါတ္၀န္းက်င္ ကုလားလယ္ကြက္မ်ားသို႔ဆင္း၍ ဖားလားေကာက္သည္။ ကုလားမ်ား ဓါတ္ေတာင့္ထိုးသျဖင့္ အယင္ေကာက္ၿပီး အယင္တက္ၿပီးလာရသည္။ ဖားတခရင္းေလာက္ရသည္။ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕နီေသာေက်ာင္းေဆာင္မွာ ဆရာေတာ္နီေသာေက်ာင္းႏွင့္ သီးျခားအေဆာင္ျဖစ္သည္။ ၄င္းေက်ာင္းေဆာင္ေအာက္တြင္ ဖားမ်ားကို မီးဖုတ္သည္။ ထိုအထဲတြင္ ကိုသန္းထြန္း (မင္းျပား) မွာ ဟာသအလြန္ေျပာတတ္သူျဖစ္သည္။ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္နီတတ္သည္။ သူက ဟာသလုပ္လို၍ ဖားမ်ားကို မသီမရွင္သတ္ၿပီး မီးဖုတ္သည္။ ဖားမ်ားထြက္ၿပီးလွ်င္ ျပန္ေကာက္လိုက္ ျပန္ထည့္လိုက္ ဟာသေျပာလိုက္လုပ္သည္။ ကိုျမတ္ေက်ာ္က ကိုသန္းထြန္း မလုပ္ကဲ့၊ ကၽြန္ေတာ္လက္တြိ ရြာကို က်ားေတာင္လာေရ လက္တြိႀကံဳဖူးေရ ေျပာေကလည္းနားမေထာင္။ ဆက္လုပ္သည္။ မၾကာခင္ ဖားဖုတ္ၿပီး၍ အိုးထဲထည့္၍ ေက်ာင္းထက္တက္သည္ႏွင့္ မုန္းတိုင္းခ်က္ခ်င္းတိုက္ၿပီး ေက်ာင္းေဆာင္သံျဖဴမိုးတခုလံုး ပြင့္ပါလားသည္။ အေခါင္မိုးပြင့္လားသျဖင့္ မိုးေက်ာက္ခဲမ်ား အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕ေခါင္းထက္သို႔ အတိုင္းသားက်သည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း ေကာင္းေကာင္းေၾကာက္၍ ေက်ာာင္းေအာက္သို႔ဆင္းၿပီးဖို႔ ႀကိဳးစားသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ လီေကာင္းေကာင္းျပင္းသျဖင့္ အကၽြႏ္ုလည္း လီသတ္၍ လဲက်ခါနီးနီးျဖစ္လားသည္။ သတိျပန္၀င္၍ ေက်ာင္းတိုင္ကိုဖက္တြင္ထားလိုက္သည္။ ကံေကာင္း၍ သီဖီးက လြတ္သည္။ မုန္းတိုင္းအား ေကာင္းေကာင္းျပင္းသျဖင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းက သစ္ပင္အားလံုး အျမစ္ကၽြတ္ၿပီး ၿပိဳလဲကုန္သည္။ အကယ္၍ ေၾကာက္စိတ္မႊမ္ၿပီး္ထြက္ၿပီးသည္ဟိေသာ္ အပင္ပိ၍သီမည္မွာ အမွန္ျဖစ္သည္။ ေနာက္နိမိုးလင္းလွ်င္္ နီရာအႏွံ႔ သစ္ပင္မ်ားၿပိဳလဲလွ်က္ဟိသည္။ သစ္ကိုင္းက်ိဳးမ်ား ေဒါင့္တိုင္းေၾကာင္းတိုင္း ျဗန္းစိကာရ ၾကင္းလွ်က္ဟိသည္။ ေက်ာင္းေဆာင္ေခါင္မိုး ပုန္းဖီပုန္းလ်ား သံျဖဴမိုး ေက်ာင္းႏွင့္ သံုးဖာလံုေလာက္အကြာ လယ္ကြင္းျပင္တြင္ လက္လံေလးလံေလာက္ နစ္ျမဳတ္လွ်က္တြိရသည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ စုတ္ဖြာပင္း ေလးငါးပင္ဟိပါသည္။ စုတ္ဖြားပင္အားလံုး အျမစ္ကၽြတ္၍ လဲက်ကုန္သည္။ စုတ္ဖြားသီးအားလံုးႄကြီက်ၿပီး နီရာအႏွံ႔ ျပန္႔ၾကင္းလွ်က္ဟိိသည္။ စုတ္ဖြားသီးေကာက္၍ ၀မ္းတင္းေအာင္စားရသည္။ တခ်ိဳ႕က တိုက္ဆိုင္မႈဟု ယူဆသည္။ ရြာကို က်ားေတာင္ေရာက္ေတဆိုေသာ ကိုျမတ္ေက်ာ၏သတိပီးေသာစကားကိုေကာက္၍ တိုက္ဆိုင္မႈအယူကို အကၽြႏ္ုပ္လံုး၀လက္ခံ၍ မရပါ။
ဇတ္လမ္းကို ျပန္ဆက္ရေသာ္ ယင္းအခ်ိန္ကာလ၌ Internet ေပါင္းကူးႏွင့္ Email မ်ားမေပၚသိမ့္သျဖင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပေက်ာင္းသားမ်ား အဆက္အသြယ္ျပဳလုပ္ရန္ ေကာင္းေကာင္းခက္ခဲပါသည္။ ျပည္ထဲသို႔ ျပန္လႊတ္လိုက္ေသာ ကိုခ်ိဳဖံ၊ ကိုလွၾကည္႐ို႕ႏွင့္လည္း လံုး၀အဆက္အသြယ္ျပတ္ေတာက္လားသည္။ ေနာက္ပိုင္း ကိုခ်ိဳဇံ အိႏၵိယ မဏိပူရ ေလခြန္းစခန္းသို႔ ေရာက္ဟိလာေၾကာင္းသတင္းၾကားသိရသည္။ သို႔ျဖင့္ အိႏၵိယေရာက္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ အဆက္အသြယ္ရရန္ အိႏၵိယခရီးစဥ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရပါေတာ့သည္။
ဟာရဘင္းဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၌ဟိစဥ္ ေမာင္သွ်င္ႀကီးစိန္လွေမာင္က ၿမိဳေတာင္တြင္ စာသင္ေက်ာင္းတေက်ာင္းေဆာက္ပီးခ်င္ေသာ ဆႏၵဟိသည္။ ၿမိဳရြာသူႀကီးႏွင့္အဆက္အသြယ္ဟိ၍ ရြာသားမ်ားက အစားရိကၡာေထာက္ပံ့ပီးမည္။ စာသင္ပီးရန္ ေက်ာင္းဆရာေခ်တေယာက္လိုအပ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္လည္း ယင္းၿမိဳေတာင္သို႔လားေရာက္၍ ေက်ာင္းဆရာလုပ္ခ်င္ေသာ ဆႏၵဟိသည္။ သို႔ေသာ္ အႏၵိယခရီးစဥ္ကို ပထမဦးစားပီးျဖစ္လားသည္။ သို႔ေသာ္ ၿမိဳေတာင္သို႔တေခါက္ေရာက္ဖူးခ်င္ေသာဆႏၵဟိသျဖင့္ အိႏၵိယဖက္သို႔မကူးခင္ ၿမိဳေတာင္တေခါက္ ခရီးလားျဖစ္လိုက္သည္။ ၿမိဳေတာင္ခရီးအေၾကာင္းမရြီးခင္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားမ်ား၏သပြတ္အူဇတ္လမ္းကို ဤမွာတြင္ ေခတၱအဆံုးသတ္ပါမည္။
ၿမိဳေတာင္ခရီး (ဆက္ရန္)
Subscribe to:
Posts (Atom)